Sommige voornemens sneuvelen al snel in het nieuwe jaar. Zoals ik de vorige keer schreef, zou ik gaan brouwen. Dus niet. Een paar dagen voor de brouwdag ging ik door mijn rug. Van zelf brouwen kwam dus niets. Maar het was wel een gezellige dag, bier kan ook met een hernia nog worden gedronken. Gelukkig is de rug weer geheeld. Dat moet ook wel want ik ben nu mijn huis aan het leegruimen omdat deze in de verkoop gaat. Nu weet ik weer waarom ik zo'n hekel heb aan verhuizen.

Het heeft ook een voordeel: je komt oude bieren tegen die je al lang was vergeten. Sommige smaken ook nog goed, een kwestie van uitproberen. Maar voorlopig komt er nog niets van brouwen. De brouwspullen staan al ingepakt. Wanner ik ga verhuizen is nog niet bekend omdat ik eerst nog mijn huis moet verkopen en een nieuw huis kopen. Gezien de huidige huizenmarkt kan daar nog wel enige tijd over heen gaan. Maar het drinken van bieren lukt nog goed, daar houden we het dan maar op. Proost!!

Deze “van het bestuur” is de laatste van mijn hand. Slim ingevoerd door Jan-Willem een paar jaar geleden. Zijn “van de voorzitter” had hij veranderd in huidige titel en daarmee direct de pool met schrijvers vergroot van 1 naar 5 stuks. Goed initiatief, ik hoop dat het lang stand zal houden.

Kandidaten bestuur

Afgelopen weekend, op 31 januari 2009, heeft Jan Wurpel laten weten dat hij zich opnieuw kandidaat stelt voor het bestuur. Dit keer niet als voorzitter, maar als algemeen bestuurslid. Naast Erik Deelissen is hij de tweede kandidaat, zodat Jan-Willem en ik rustig afscheid kunnen nemen van het bestuur in de wetenschap dat de club na de ALV met een voltallig bestuur verder kan.

Clubavond

Soms kom je voor verrassingen te staan, zo ook de afgelopen clubavond. De geplande presentatie en proeverij van de Kruidencommissie kon niet doorgaan, waardoor het programma kwam te vervallen. Maar met de creatieve geest van Ernst en de medewerking van onze keurmeesters werd binnen twee avonden een alternatief programma bedacht en ingevuld. Helaas heb ik zelf de avond  moeten missen, maar ik heb begrepen dat de keuring een succes is geweest. Leuk voor de leden om de keurmeesters eens aan het werk te zien. Ook leuk is de wisselwerking tussen brouwer en keurmeester. Tijdens het keuren komt het regelmatig voor dat de keurmeester iets denkt te herkennen maar er niet zeker genoeg van is om dit op het keuringsformulier te vermelden. Nu kan de keurmeester zijn waarneming eerst aan de brouwer voorleggen waardoor er naar mijn mening meer uit een keuring naar voren komt en het advies gerichter kan zijn.

Nieuws uit de commissies

Clubkampioenschappen

We houden binnen de club wel van vernieuwing. Gezien het geringe aantal inzendingen voor de klasse B en D lijken de Clubkampioenschappen voor vernieuwing vatbaar. Gekozen is voor een heel andere opzet waarbij in een verenigingsjaar slechts 2 biertypen de aandacht zullen krijgen. Ik hoop dat jullie na het lezen van het stuk over dit onderwerp verderop in het clubblad net zo enthousiast zijn als wij.

Brouwdemo

Behalve de clubkampioenschappen was ook de Brouwdemo aan een vernieuwing toe. Het bleek toch lastig om voor een kostbare dag in het weekend een clubgenoot bereid te vinden een brouwdemo in den lande te geven. Behalve de dag die je normaal ook “kwijt” bent met brouwen, vergt het op locatie brouwen meer inspanning en daarbij komt dat door tal van redenen de kwaliteit van het bier op voorhand niet gegarandeerd kan worden. Jan-Willem heeft als oplossing voor dit probleem de Brouwstappendemo bedacht. De belangrijkste brouwstappen worden tegelijkertijd naast elkaar gedemonstreerd en omdat er niet meer echt gebrouwen word is er alle tijd om belangstellenden te woord te staan. De nieuwe opzet is met succes geïntroduceerd op het Winterbierfestival in Gouda. Wil je ook eens bij een demo betrokken zijn, meld je aan bij de commissie.

Polderbok en Ruilbieren

In januari hebben ook de Polderbokcommissie en de Ruilbierencommissie de koppen bij elkaar gestoken. Over de plannen van de PolderbokCie worden jullie via het clubblad op de hoogte gehouden. Verderop hierover het eerste bericht.

De Ruilbierencommissie is met enige vertraging van start gegaan. Ook hier zijn diverse plannen waarvan jullie de komende tijd op de hoogte gebracht worden middels het clubblad en een presentatie op de clubavond.

Uit de voorgaande acties blijkt maar weer eens hoe waardevol de commissies zijn. Als elk lid zich voor een vooraf vastgestelde periode inzet voor een onderwerp waar hij/ zij interesse in heeft en/ of expertise in heeft dan kunnen we samen veel voor elkaar krijgen.

Komende clubavond ALV, let op de datum 6 maart!!

Ook het bestuur is aan vernieuwing toe. Zoals in het begin van dit stukje al aangegeven is gaan twee leden het bestuur verlaten en komen er twee “verse” weer in. En aangezien onze voorzitter na zes jaar besturen het roer overgeeft, zal onze nieuwe voorzitter zichzelf en het beleid voor het nieuwe verenigingsjaar aan jullie presenteren. Komt allen om te proosten op het nieuwe bestuur!!

André van der Zee

Vanaf de A.L.V. (6 maart) zullen wij  (Michael en Stefan Woolthuis) de inkoopcommissie gaan vormen. We zullen ons die avond dan ook voorstellen. Vooralsnog komen er geen grote veranderingen en ook de maandpakketten gaan we proberen te blijven leveren. Voor de clubavond van eind maart, zullen we komen met een Saison. Het recept zal in het clubblad van maart staan. Vanaf 6 maart zullen wij ook de inkoopsite updaten en  bestellingen  aannemen.

 Stefan Woolthuis

Met het hierna volgende verslag geeft het bestuur van de amateurbierbrouwersvereniging ’t Wort Wat! een overzicht van de gebeurtenissen van het verenigingsjaar 2008.  Het jaar 2008 is voor ’t Wort Wat! een zeer enerverend jaar geworden. Het bestuur bedankt een ieder die zich het afgelopen jaar heeft ingezet voor de vereniging. Naast de oudgedienden hebben wij velen nieuwe leden binnen de actieve commissies mogen verwelkomen.

Bestuursbeleid

Het bestuursbeleid over 2008 bevatte de volgende kernbegrippen: communicatie, participatie en kwaliteit.

Communicatie

Naast het bekende gedrukte clubblad, gaat het elektronisch communiceren via de website. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: het inschrijven voor de gezamenlijke brouwdagen, het aankopen van brouwbenodigdheden bij de Inkoopcommissie, het aanmelden als nieuw lid, het ontvangen van een welkomstbrief, en het gebruik maken van de bibliotheek.

Participatie

Het aantal actieve leden is ook dit jaar weer toegenomen. De clubavonden werden met gemiddeld 51 leden bezocht, wat 8,5% meer was dan in het voorafgaande jaar. Door het aantal actieve deelnemers aan de organisatie van het ONK 2008, en hun niet aflatende inzet, is onze vereniging op uitzonderlijk positieve wijze op de kaart gezet. Voor deze enorme klus willen we onze dank uitspreken aan alle vrijwilligers en de voltallige commissie (in alfabetische volgorde):

• Arnoud Aten
• Walter Bakker
• Lorenzo Beltrán
• Theo van Eijden
• Jan-Willem Fukkink
• Rob Hagen
• Bas Hartog
• Dirck Kuijzer
• Ernst de Moor
• Ed Verhoeven
• Gerrit Walraven
• Jan Wurpel
• André van der Zee

Kwaliteit

Middels het keuren van de ingezonden bieren voor het clubkampioenschap, en ook voor het ONK 2008, door BKGers, is er een hoger kwaliteitsbewustzijn ontstaan binnen de vereniging. Dit is o.a.te merken aan de grote belangstelling die er bestaat voor de Gevorderdencursus, aan de ontwikkeling hiervan wordt gewerkt. 

Het bestuur in 2008

Tijdens de ALV op 7 maart 2008 heeft er een bestuurswisseling plaats gevonden. Onze secretaris Bas Hartog werd opgevolgd door Cor Stoker, en penningmeester Arnoud Aten werd opgevolgd door Walter Bakker. Met de nieuwe samenstelling werden de taken als volgt verdeeld:

Hierbij valt nog op te merken dat in de loop van 2008 de ONKcommisie en de Moutmolencommissie zijn opgeheven, beide commissies hebben hun taak vervuld. De “Denktank” is in oprichting, hieraan zal nog verder inhoud worden gegeven.

Wij hebben helaas van 15 leden afscheid genomen (waarvan 4 royeringen) maar hebben gelukkig 21 nieuwe leden mogen verwelkomen binnen de gelederen van’t Wort Wat! Hierdoor is ons leden aantal gestegen tot 138 leden, 2 ereleden en 15 donateurs.

Clubavonden in 2008

In januari gaf  Oscar Moerman van het Twents Bierbrouwergilde een presentatie over zijn programma ” BrouwVisie”. Verder hebben de cursisten hun bier gebotteld, de moutmolens zijn afgeleverd en alle prijzen van het clubkampioenschap zijn uitgereikt. Theo van Eijden is clubkampioen geworden.

In februari  was de clubavond een week uitgesteld tot 7 maart i.v.m. de voorjaarsvakantie. Op deze avond werd de jaarlijkse ALV gehouden, de bestuursverkiezing was een belangrijk punt op de agenda. Ook was er gelegenheid om brouwapparatuur zoals pH meters, hydrometers en thermometer te ijken, en er was een markt van tweedehands brouwspullen.

Het eerste deel van de clubkampioenschappen in de klassen A, C en V is op 28 maart gehouden.

Rick Kempen van “Bier & Co” gaf in april een lezing over de Amerikaanse microbreweries en hun bieren. Amerikaanse brouwers houden van een flinke dosis hop in hun bieren, en dat was ook te proeven aan de heerlijke bieren die voor ons waren meegebracht. Met de Snake Dog IPA op de tap was de avond al geslaagd, maar met een gemoedelijke en  makkelijk pratende Rick werd het helemaal een feestje!

De clubavond van  mei  stond in het teken van de voorbereidingen voor het ONK, wat 8 dagen later, op 1 juni zou plaats vinden. Met 101 deelnemers en 335 ingeschreven bieren kunnen we zeker tevreden zijn. Alles stond op een rijtje en alle voorbereidingen waren compleet, dus de rest van de avond werd besteed aan een, door Ernst de Moor georganiseerde  blindproeverij. Een leuk initiatief wat zeker voor herhaling vatbaar is.

De clubavond van juni was de “cideravond” met spreker Jan van Schaik. Jan beheerst perfect de kunst om een hele avond te blijven boeien met allerlei leuke anekdotes over bijna alles wat er bij cidermaken komt kijken. Ook werden er verschillende soorten cider en andere dranken geproefd.

In augustus waren we te gast in de nieuwe brouwerij van de Prael. Gastvrij werden we door Fer en zijn medewerkers ontvangen met een “Heintje”, een van de eerste brouwsels uit de nieuwe brouwerij. Met zijn inmiddels  bekende enthousiasme leidde Fer ons vanaf de moutzolder naar het brouwhuis waar een RVS BrauKon installatie staat te blinken.

Naast verkoop van, en een korte presentatie over het brouwen van het Polderbok 2008, door Arnoud Aten, stond de clubavond van september in het teken van het bottelen. Het minst favoriete deel van het brouwen. Flessen wassen, vullen, sluiten en etiketteren. De handigste en de origineelste methoden passeerden de revue én werden gedemonstreerd. Ook werd de maandbierwisselkei 2008 uitgereikt door John Gouwerok aan de winnaar Erik Bouman (8,1 met een Jeneverbesbier). Ook zijn naam is gegraveerd in deze trofee, voor eeuwige roem!

De clubavond van oktober stond geheel in het teken van kruiden en bier, wat krap op de begane grond van de Boerderij, maar het was toch een zeer geslaagde avond. Jan-Willem Fukkink slaagde er goed in om met behulp van een beamer en een webcam een duidelijke presentatie te geven over een aantal resultaten van de Kruidencommissie. Tevens was er een praktijk gedeelte waar je je eigen bier kon samenstellen met behulp van een groot aantal kruidenextracten op basis van alcohol.

Het tweede deel van het clubkampioenschap voor de klassen B en D is gehouden op de clubavond van november.

In december is traditioneel het jaarlijkse gastronomische evenement, het kerstdiner (de achtste keer), voor leden en partners gehouden, er waren 56 inschrijvingen. Zoals vanouds een vier gangen kerstdiner georganiseerd door Wilma Wurpel en Ria van de Voorde, dit jaar met assistentie van John Gouwerok, Bas Hartog, Willem van der Ster en Erik Deelissen. Helaas kon Ria van de Voorde, wegens ziekte, zelf niet op het kerstdiner aanwezig zijn.Op deze avond is “Het gouden toetsenbord” uitgereikt aan Theo van Eijden, die voor het tweede jaar op een rij de meest actieve schrijver in ons clubblad is. 

Commissie activiteiten

Binnen onze vereniging hebben wij een aantal commissies welke zich bezighouden met het uitzoeken en uitvoeren van specialistische taken .

Op de website is een overzicht geplaatst van deze commissies en hun leden.

De Clubhuiscommissie heeft ons dit jaar weer uitstekend voorzien van hapjes en drankjes. Tevens hebben zij ook dit jaar weer het kerstdiner georganiseerd. 

De Excursiecommissie heeft dit jaar een excursie georganiseerd naar Zythos Bierfestival in Geel, helaas was het aantal aanmeldingen zo laag dat besloten moest worden om de bus af te zeggen. Een aantal personen heeft zich alsnog aangemeld bij de bus van PINT.

Het Clubkampioenschap is dit jaar in twee etappes gehouden, op 28 maart de klasse A,C,en V. en op 28 november de klasse B en D.

Er is ook dit jaar d.m.v. de brouwcursus een flink aantal enthousiastelingen opgeleid tot hobbybrouwer. 

De Inkoopcommissie heeft ondertussen besloten om met ingang van 1-1-2009 te stoppen met hun activiteiten. De verschillende vormen waarin we de Inkoop activiteiten van de club kunnen voortzetten zijn inmiddels diverse ideeën. Op de volgende ALV zullen we de opties aan de leden voorleggen.

Mediacommissie heeft de participatie verder uitgebouwd en heeft de invulling van het clubblad middels de Rubrieken Tombola ter hand genomen.

De Gistcursus  werd dit jaar door André van de Zee en Arnoud  Aten georganiseerd. Het aantal deelnemers was met 8 iets minder dan de verwachtte 12. Het enthousiasme van de deelnemers was er echter niet minder om.

Gistbankcommissie heeft de collectie toegankelijk gemaakt zodat de leden via de Inkooppagina op onze website van deze service gebruik kunnen maken.

Bibliotheekcommissie gefeliciteerd. Na veel noeste arbeid is het zo ver!! De bibliotheek staat helemaal on-line.

De moutmolencommissie  heeft zijn taak volbracht. Na het afleveren van de bestelde walsenmolens aan de leden en twee gemotoriseerde molens aan de vereniging, heeft de commissie zijn taak volbracht, en is daarom opgeheven.

Een andere commissie die is opgeheven is de ONK commissie. Onze leden hebben door goed samen te werken, een enorme prestatie neergezet, dat is iets waar we met trots op terug kunnen kijken.

Nieuw is de Denktankcommissie, op dit moment worden daar nog commissieleden voor gezocht.  

De Kruidencommissie heeft dit jaar maar liefst drie richtingen onderzocht voor het gebruik van kruiden: traditionele kruiden, oftewel gruit, extreme kruiden, en extracten.

De Thuistapcommissie is door omstandigheden tijdelijk op een laag pitje gezet.

De Polderbokcommissie heeft dit jaar de Polderbok gebrouwen bij Klein Duimpje. Met recept aanpassingen is een zeer aantrekkelijke smaak bereikt.

Gevorderdencursuscommissie: oor deze cursus zal een nieuw te ontwikkelen brouwprogramma “BrewIT” als centraal punt worden gebruikt. De cursus wordt daar als het ware omheen gebouwd.

Ruilbierencommissie  Nieuwe commissieleden zijn: Ed de Graaf, Erik van Gelder en Ben Jacobs. De commissie zal zich het komende jaar moeten ontplooien als meer dan een naam alleen. 

De Publiciteitscommissie is druk bezig met de voorbereidingen voor de “International Homebrew Day” 2009. Daarnaast bestaat  het plan om een cadeaubon te lanceren met de slogan “ een echte hobby voor een echte man !!” , hierover later meer.

De Brouwdemo-commissie  heeft dit jaar weer verschillende demo’s gegeven in o.a. Nieuw-Vennep, Leiden en Heiloo. Ook zijn er twee elektrische ketels aangeschaft voor de demo’s.

Gezamenlijke Brouwdagen

In 2008 zijn er vier gezamenlijke brouwdagen georganiseerd:

• Op 16 februari werd er in de Jopenkerk in Haarlem Stripbier gebrouwen. Het beste recept was van  Lorenzo Beltrán, dit werd door Jopen uitgeroepen tot “Stripbier 2008”.
• Op 3 mei “International Homebrew Day” bij Jopen in Haarlem, de nadruk lag op “spicy bier”.
• Op 13 september, in de Boerderij, werd er Kölsch gebrouwen.O
• p 15 november werd er een “Robust Porter gebrouwen in de Boerderij. 

Overige activiteiten

John Gouwerok organiseerde dit jaar een  IVA cursus  deze cursus (met officieel certificaat) gaat over wet en regelgeving en wat alcohol doet met je lichaam. Een zeer levendige avond met 14 aanmeldingen en …iedereen geslaagd!

Met het voorgaande overzicht hoopt het bestuur jullie voldoende te hebben geïnformeerd over beleid en activiteiten in het afgelopen jaar. Wij hopen dat dit tijdens de ALV op 6 maart 2009 jullie goedkeuring kan krijgen.

Namens het bestuur,

Cor Stoker

Secretaris

Het begon allemaal met 5 kilo gedroogde koffiebonen. Deze had ik samen met Rob Hagen gekocht in de binnenlanden van het eiland Sulawesi in Indonesië. Mijn idee was deze zelf te gaan roosteren. En als je koffiebonen kunt roosteren, kun je ook gerst roosteren.

Mijn opstelling is gemaakt van een verfblik van 5 liter. Met behulp van een aluminium hoekprofiel heb ik een houder gemaakt waar het blik in kon liggen. In deze houder heb ik gleuven gezaagd zodat ik het blik op verschillende hoogtes boven het vuur kon instellen. De houder is gemaakt om op het frame van de brander geplaatst te kunnen worden.

In het midden van de bodem en de deksel van het verfblik boorde ik een gat om een draadstang doorheen te schuiven. Die fungeert als een as waar het blik omheen kan draaien. De draadstang is met moeren aan de bodem vastgemaakt, zodat de deksel nog geopend kan worden. Aan het uiteinde van de draadstang is met een bout de handgreep van mijn moutmolen bevestigd.

Om de koffie in het blik goed te laten mengen zitten aan de binnenzijde vier aluminium hoekprofieltjes bevestigd. Met popnageltjes zijn deze vastgezet. Op de foto is te zien dat het een eenvoudige opstelling is.

Zoals een Engels gezegde luidt “the proof of the pudding is in the eating”, vulde ik de roostermolen met koffiebonen. Niet te veel zodat er nog wat overblijft voor een tweede poging. Opwarmen van de bonen gaat zeer langzaam. Het blik moet daarbij steeds langzaam worden rondgedraaid. Omdat het mij wat te lang duurde heb ik het vuur wat hoger gezet. Resultaat was dat in een ogenblik de bonen te heet werden en vlam vatten. Dat resulteerde in een enorm rookgordijn, maar ook compleet verkoolde koffiebonen. Bij een tweede poging heb ik het iets rustiger aangedaan. Het resultaat was geroosterde bonen. Het volgende probleem dat ik tegenkwam was dat ik niet over een koffiemolen bleek te beschikken. Dat had ik natuurlijk kunnen voorzien, maar ja, alle begin is moeilijk. Met mijn moutmolen heb ik uiteindelijk de koffie gemalen. Resultaat was geurige bak koffie.

De eerste stap was gezet en nu was het tijd voor deel twee: roosteren van mijn eigen gerst. Hier kan ik kort over zijn. Ook daar had ik namelijk niet het geduld om de granen langzaam te laten roosteren. Resultaat was weer een enorm rookgordijn en verkoolde gerst. Mijn brouwcollega’s hebben me ervan moeten weerhouden om de zwart verbrande gerst alsnog in mijn bier te deponeren.

Tot zover mij activiteiten. Ooit zal ik weer verder gaan met dit experiment. Mocht er iemand zijn die wel goede resultaten heeft behaald met het roosteren van gerst, dan verneem ik het graag.

Gagel

Wilde gagel

Botanie

Gagel (Myrica gale) komt in Nederland van nature voor. Myrica behoort tot de gagelachtigen (Myricaceae). Het is met de varenberk (Comptonia) het enige geslacht dat hiertoe behoort. Op lichtzure en vochtige grond bij heidevelden en langs oude rivierbeddingen is gagel als zoomvegetatie van nature te zien. De struik kwam al in het Boreaal (7000 - 5500 voor Chr.) in ons land voor; de tijd die grotendeels samenviel met de zogenaamde Nieuwe Steentijd. Het Boreaal werd gekenmerkt door een klimaat dat vergelijkbaar is met ons hedendaagse klimaat, maar minder wisselvallig. Op de Waddeneilanden en op plaatsen in de duinen, waar de grond kalkarm is, zijn nog flinke struwelen van gagel aanwezig. In Drente voornamelijk nabij de stroomdalen op het Drents plateau. Wasgagel (Myrica pensylvanica of ook wel Myrica cerifera) is bij ons verwilderd. In de Achterhoek is deze struik op enkele plaatsen wel aanwezig. Gagel wordt ongeveer één meter hoog.

In de Verenigde Staten komt een verwante plant, Myrica pensylvanica (laurierbes) voor.

Katjes en blad

Gagel ruikt heerlijk en is mooi oranjebruin gekleurd. Het blad van gagel is scherp gezaagd. Het voelt leerachtig aan en is langwerpig van vorm. De grootste breedte ligt nabij de top van het blad. Bij wrijven van het blad komt de aangename, harsachtige geur vrij. In het najaar verkleuren de bladeren naar roestbruin. De vruchten bestaan uit gevleugelde nootjes die met harsachtige wratjes zijn bezet.

Stikstof binden

Gagel groeit met lange ondergrondse uitlopers. Aan de wortels zitten knolletjes in wisselende grootte. De knolletjes bevatten een zwam/schimmel (mycelium) en dient om stikstof in op te slaan. Stikstof wordt niet via het blad uit de lucht opgenomen, maar uit de grond. Daarmee kan gagel moeilijke tijden overbruggen.

Balsem en extracten

De tweede naam van Myrica gale is afgeleid van het Keltische woord gal, dat zoveel betekent als balsem. Naar wordt aangenomen, werd door de Kelten een extract gemaakt van de bladeren van gagel, dat diende om pijnen aan handen en benen te verzachten. In vroeger tijden werd extract van gagel toegevoegd aan bier en andere alcoholische drankjes. Zowel blad als stengels van gagel hebben klieren die het harsachtige aroma verspreiden. De boeren/plattelandsbevolking gebruikte blad en takken om muggen te verdrijven. Zonder overdrijven: gagel ruikt heerlijk.

Geschiedenis

Hildegard von Bingen (1098-1179) gaf aan de kruiden nog een echt magische betekenis. Zo schreef ze dat lavendel en/of varens geschikt waren als amulet tegen demonen en tovenaars. De 'duivelse' faam van hop en het gevaar voor een beperking van 'het nageslacht' door het gebruik van dit kruid in bier, zullen alleszins als gevolg gehad hebben dat men dit 'recept' liever geheim hield.

In de Middeleeuwen gebruikten de mensen veel kruiden in gerechten en dranken. Zij konden daarmee smaakafwijkingen die zij hadden opgelopen door infecties als griep en verkoudheid verdoezelen. Maar sommige kruiden hadden ook roesverhogende en bedwelmende eigenschappen.

We moeten er ten andere van uit gaan dat de recepten van 'gruit' of 'gruut', zoals men de kruidenbasis voor bier was gaan noemen, geheim werden gehouden. Michael Moir schrijft hierover dat ‘alhoewel dit gruit over gans noordelijk Europa gebruikt werd, de samenstelling hiervan enkel bekend was door een aantal religieuze orden'. Hij stelt dat het waarschijnlijk zo is dat monniken experimenteerden met kruiden bij het brouwen van hun bier, en per toeval de eigenschappen van hop vonden.

Eén van de eerste vermeldingen van gruit in de Lage Landen, dateert uit 974 toen Otto II het gruitrecht van Fosses aan de kerk van Luik schonk. De gruit werd hier 'materam cervoisiell' genoemd. Op 11 april 999, gaf Keizer Otto III aan de Sint-Martinuskerk van Utrecht allerlei rechten in het domein Zaltbommel, waaronder het recht van de gruit. (1) Op gruit werd dus accijns geheven. Het hoofdbestanddeel van gruit was meestal 'gagel' (Myrica Gale L.)

Daarnaast gebruikte men ook nog andere kruiden zoals bekelaar - of jeneverbes - salie, duizendblad, bilzenkruid, anijs, peterselie, laurier, rozemarijn, hars, koriander, gentiaanwortel, brandnetel, paardebloem, polei, wintergroen en/of munt.

Gebruikte delen

Sensorische kwaliteit

De bladeren hebben een aangename aromatische geur, die sterker wordt als het blad gedroogd wordt. De smaak is vrijwel hetzelfde, alleen enigszins bitter en samentrekkend. Het geslacht MYRICA gale heeft de zuiverste geur, terwijl MYRICA cerifera penetrante, eucalyptus-achtige boventonen bezit; MYRICA pensylvanica bezit citrus-achtige tonen

Inhoudsstoffen

De bladeren bevatten een essentiële olie die rijk is aan terpenen, in verschillende samenstellingen. Hoofdbestanddelen zijn a-pineen, 1,8 cineol, myrceen en limoneen; daarnaast komen ook ß-cadinen, 11-selinene-4-ol, ß-terpineen, p -cymeen, caryophylleen, 4,11-selinadien, ß-elemenoon, germacroon en andere componenten voor.

Overige

Gagel speelt in de hedendaagse keuken bijna geen rol meer. Vroeger daarentegen waren de welgeurende blaadjes zeer gewild om spijzen wat meer smaak te geven, vooral voor diegenen die de dure geïmporteerde specerijen niet kon betalen. Vanzelfsprekend was gagel het kruidingsmiddel van de bevolking van Midden- en Noord Europa.

Er werd vroeger, en nu nog, veel bier gebrouwen in Midden Europa. Hop (Humulus lupulus) was in deze tijd nog niet echt bekend als bierkruiding en dus zochten brouwers naar andere plantaardige kruiden, waarvan gagel de goedkoopste en dus daardoor de meest gebruikte was. Bier werd met een mengeling van kruiden (GRUIT of GRUT) gekruid, waarbij niet alleen de smaak maar ook de houdbaarheid van het bier verbeterd werd.

Gruit bestond meestal uit gagel, duizendblad, laurierbessen, dennenhars of andere harsen, salie, jeneverbessen, enz. Veelal werd er bij de gruit "heksenkruiden" zoals het Bilsenkruid (Hyoscyamus niger) gedaan om de geestverrijkende werking van alcohol nog meer te stimuleren. Daarbij was het Bilsenkruid een uitstekend conserveermiddel. Later werd het gebruik van deze kruiden minder belangrijk omdat de hygiëne beter werd en door de komst van de in Engeland geteelde hop Abbot.

Dat gruit in de middeleeuwen belangrijk was kan men afleiden uit het feit dat de landsheer zich het alleenrecht van verkoop van de gruit toe-eigende. Doorgaans werd dat recht doorverpacht aan verdienstelijke edelen of aan een stad. Het gruithuis of het gruthuze te Brugge is daar nog een voorbeeld van.

Tegen betaling van een recht aan de heer kon men de beschikking krijgen over een benodigde hoeveelheid gruit. Het gruitrecht was een onderdeel van de Heerlijke Rechten of de Regalia van de keizer, de koning of de heer. Deze rechtsvorm is pas op het einde van de 18e eeuw volledig afgeschaft. Het gruitrecht werd daarna omgebogen tot een cijnsrecht. En accijnzen op bier kent men in deze tijd nog steeds.

In Duitsland werd het zo erg dat de overheid besloot in 1516 om Het ‘Reinheitsgebot' in te voeren, welk meerdere doelen diende. Vanaf toen waren alle Duitse brouwerijen verplicht om dit te volgen. Het ‘Reinheitsgebot' vermeldde dat enkel mout, water, hop en gist verwerkt mochten worden in bier. Alle andere grondstoffen mochten niet meer, op straffe van boete of zelfs verhanging van de dader.

In onze contreien was dit gebod niet van kracht en kwamen almaar meer exotische specerijen bij ons op de markt. Het gebruik van hop heeft gruit en gagel vanaf de 18e eeuw snel verdrongen. Maar om de bieren wat bij te kruiden kwamen nu koriander, gember, kardemom, curaçaoschillen en sinaasappelschillen in zwang. Gelukkig dat België niet onder het ‘Reinheitsgebot' viel, anders zou België niet het Bierland bij uitstek zijn.

Pikant detail: Duitsland werd in 1991 veroordeeld door de Europese Commissie om het ‘Reinheitsgebot' af te schaffen om zo de Duitse biermarkt open te stellen voor bieren uit andere landen. Alle Duitse brouwerijen hebben daarna een charter getekend, waarin zij stellen trouw te blijven aan het ‘Reinheitsgebot'. We moeten afwachten hoe lang zij dit kunnen volhouden in een tijd van mondialisering en het steeds grootschaliger worden van de professionele brouwactiviteiten.

Huidig gebruik

Dit geurig struikgewas werd en wordt nog gebruikt voor het maken van bezems; vandaar de naam "bessemhout".

De sterke reuk verjaagt luizen, vlooien er motten; vroeger legden sommigen met dat doel bladeren en takken van de gagel onder hun beddenzak. Dit verklaart meteen de volksnamen: mottekruid, vlooienhout.

Gagel wordt ook nog steeds gebruikt in de keuken, namelijk bij het klaarmaken van mosselen; vandaar de naam ‘mosselkruid'.

Hieronder vind je een authentieke Oud-Nederlandse tekst over gagel.

Dit boompje bemint de onbebouwde plaatzen, die met hei bewassen, waterig en moerassig zyn. Het bloeit in Mey, en groeit byzonder in de vochtige weiden van St.-Leger, naby Verfailles. Het was voormaalsmeer bekent, om dat de vrouwen het in haare kabinetten tusschen de klederen plaatsten om er de motten uit te verdryven; maar de proefnemingen van den Heer de Raeumuur hebben doen zien dat alle deze soorten van planten van geen nut zyn, en dat men hier toe van den wezenlyken olie van Terpentyn gebruik maken moet.

Eenige lieden laaten de bloemen van deze Gagel in het bier in plaats van de hopkoken; maar zy geven het een zeer dronkenmannende kracht. Men wil dat deszelfs bladeren in een aftreksel van de wyze van thee gebruikt, een maagversterkende kracht hebben. Eenige schryvers hebben ten onrechte voorgegeven, dat de bladeren der Gagel dezelve zyn alsdie van thee welke in China bereid word."

Om te maken goet bier, neemt gherste - gerst - ende witte evene - evie, een haversoort - na dat ghi brauwen wilt goet bier; ende wildi doeter terwe in, metten andren doet malen, dan doet water in een ketel te viere - vuur - ende doet hu meel vanden grane vorseit int water ende roert al omme, laet zieden - koken - totten ij - twee - deel terdendeel in, dan doet of ende laet coelen ghelijc bloet laeu - bloedlauw - , dan doet in hu vat, dan neemt goede heve ende ondergyst, ende doet te gader, ende dan neemt van der selver werse - wort - ende tempert de heve ende den onderghist te gader ende roert wel over oep; dan doet in hu vat ende laet ligghen heffen; het sal boven huut heffen ende werden goet bier ten derden daghe te drinken; ende weet dat ghi in hu werse oec moet doen allettel hoppen ende ghaghel ende broet, ende laet zieden al over oep, deen metten andren.

Recepten

Double Happiness Gruit Ale Recipe (all grain)

Een recept Gruitbier omgerekend naar 20 liter in metrische waarden.

2400 gram         Palemout          7 EBC

1000 gram         Cara Crystal      60 EBC

 480 gram         Cara Red          40 EBC

1 pot wilde bloemen honing van ongeveer 450 gram, toevoegen bij het begin van het kooktraject.

Gebruik een normaal maischschema:

Spoelen,

Of gebruik een een Engels maischschema

• Storten bij 52 °C
• Langzaam doorverwarmen naar 67 °C, waarna een rust van 90 minuten.
• Doorverwarmen naar 72 °C, waarna een rust van 10 minuten.
• Jodium proef uitvoeren.
• Verwarmen naar 78 °C, waarna een rust van 5 min. (het zich zetten van het filterbed)
• Filteren en spoelen.

Daarna gaan koken met de kruiden in de aangegeven volgorde

• 1 pot wilde bloemen honing van ongeveer 450 gram
• 15 gram Alsem (Artemisia vulgaris) koken, gedurende 45 min.
• 30 gram punten van de Caluna Vulgaris[1] , koken gedurende 45 min.
• 15 gram Alsem (Artemisia vulgaris), koken gedurende de laatste 15 min.
• 30 gram punten van de Caluna Vulgaris, koken gedurende de laatste 15 min.
• Een theelepel Irish Moss, koken gedurende de laatste 15 minuten.
• 2 gram Gagel in een hopzak, gedurende de laatste 10 min.

Vergisten met bijvoorbeeld Wyeast 3068 Weihenstephan Weizen of Dan Star Nottingham gist. Dan bij bij de nagisting op vat dry hopping toepassen met

• 15 gram Labrador tea[2]
• 30 gram Duizendblad (Achillea millefolium)

Begin sg: 1050

Eind sg. 1010

Geraadpleegde media:

http://www.food-info.net/nl/products/spices/gale.htm

http://plantaardigheden.nl/plant/beschr/default.htm

http://www.uni-graz.at/~katzer/engl/spice_welcome.html

http://users.telenet.be/tikkebroeken/flora_SN/gagel.htm

http://www.treknature.com/gallery/Europe/Netherlands/photo49332.htm.

http://blog.kaeding.name/articles/tag/recipe

www.wikipedia.org

[1] Calluna vulgaris. Zowel de bloemen als het groen van dit prachtige kruid welke een aangenaam aroma en een zachte bitterheid aan bier geven. Het is vooral geschikt voor een Scotch ale dat bekend is onder de naam Fraoch. Met een smaak die vergelijkbaar is met een subtiele kamille/munt melange met een vleugje lavendel, doet heide het goed samen met honing. Het is ook zeer geschikt voor thee met en staat bekend om zijn kalmerende kwaliteiten.

[2] Labrador thee, is een naam die vaak wordt toegepast op twee soorten: Ledum palustre (Noord Labrador Thee, ook bekend als Rhododendron tomentosum) en Ledum groenlandicum (Bog Labrador Tea). In het gebied Labrador (Canada), wordt Labrador Tea ook vaak Indiase thee genoemd. Beide planten horen in de heidefamilie (Ericaceae) en hebben sterk aromatische bladeren die kunnen worden gebruikt voor het maken van een zeer smakelijke kruidenthee. Labrador thee is reeds lange tijd een favoriete drank onder de volken Athabaskan en Inuit. Labrador thee is een lage struik met groenblijvende bladeren. De bladeren hebben een gladde punt met vaak gerimpelde randen, en pluizig wit tot rood-bruin eronder. De kleine witte bloemen groeien in halfronde clusters, zijn zeer geurig en kleverig en erg aantrekkelijk is voor bijen.

De clubkampioenschappen zijn zo opgezet dat er gebruik gemaakt word van de keuringscapaciteiten van de BKG-keurmeesters binnen onze club. Nadat de leden op de clubavond alle bieren hebben gekeurd krijgen de BKGers een selectie van de hoogst scorende bieren mee naar huis. Thuis beoordelen we ze nog eens. Samen met de beoordeling van de leden heeft dit als doel de beste bieren te laten winnen.

Na de laatste bierkeurmeesteropleiding van het BKG telt onze club maar liefst 7 keumeesters. Misschien handig om ze nog eens op een rijtje te hebben. Wil je eens de mening weten van een keurmeester dan kan je ons altijd om commentaar vragen.

• Hein Koops
• John Keuris
• Arnoud Aten
• Sjaak van der Lee
• Rob Hagen
• Theo van Eijden
• André van der Zee

De keuring

Tot ons aller verbazing  was het aantal ingezonden bieren voor de afgelopen clubkampioenschappen in de klasse B en D erg mager. Slechts 5 bieren in klasse B en 9 bieren in klasse D. Het leek de wedstrijdcommissie niet verstandig om deze bieren over meerdere keurmeesters te verdelen, zodat ik alle bieren meekreeg en alle 14 heb gekeurd. Meer dan de maximaal 8 a 9 bieren die we tot nu per keurmeester gekeurd hebben. Voordeel voor mij is dat ik nu een goed beeld heb van het niveau van de gebrouwen bieren.

Wat opvalt is dat er zowel goede als slechte bieren bij zitten. De slechte bieren kunnen we verklaren omdat we een aanzienlijk deel pas beginnende brouwers hebben. Dat ook  beginnende leden goed kunnen brouwen hebben we tijdens het ONK 2008 kunnen zien. Ben Jacobs behaalde daar met een Sterke Blonde de tweede plaats in klasse C. Hulde!!

Gushing

Waar we als keurmeesters ook regelmatig mee geconfronteerd worden en wat nu ook weer gebeurde is flessen die na het openen overschuimen (gushing). Voor de keurmeester erg vervelend want die moet zijn papieren en het tapijt zien schoon te houden. De presentatie van het bier komt het ook niet ten goede. Het bier wordt op z’n minst troebel en met een beetje pech hecht het koolzuurgas zich aan het depot en ontstaan er vlokjes of, nog erger, hele lappen depot zweven in het bier. Bij de PINT bierproefclub in Leiden hebben ze een proefjargon ontwikkeld en daar omschrijven ze dit fenomeen als “drinkontbijt”.

Als keurmeester begin je dan niet al te opgewekt aan zo’n bier, maar ook deze brouwer heeft tijd in zijn brouwsel gestoken en verdient aandacht en een goed keuringsrapport. Gushing kan door een aantal factoren veroorzaakt worden, zoals een slechte kwaliteit mout. De oogst van 2007 was “slecht” zodat zelfs commerciële brouwers er last van hadden. Ook oude of beschimmelde mout geeft hiertoe aanleiding. Verder kan het door een infectie komen of simpelweg door het gebruik van teveel bottelsuiker, al dan niet in combinatie met een nog niet uitgegist bier. Mogelijke remedies zijn:

1. gebruik verse grondstoffen, ook mout kan je niet eeuwig bewaren
2. sla je mouten goed op
3. werk schoon, voorkom infecties
4. bottel pas als je bier is uitgegist
5. gebruik niet teveel bottelsuiker

1) Bewaar je mout niet te lang

Een goed bier brouwen en bottelen is heel veel werk en het is jammer als dat vanaf de start al kansloos is omdat de grondstoffen van dubieuze kwaliteit zijn. Oud worden van grondstoffen is te voorkomen door meer te brouwen en dat lijkt mij geen straf. Na dit gelezen te hebben kan je ook mij nog eens de schuld geven, dus grijp je kans. Wat ook helpt is om je voorraad bij te houden en vaker kleinere hoeveelheden te kopen. Ook hier geldt “een goed begin is het halve werk”.

2) Sla je mout goed op

Goed opslaan is voornamelijk droog opslaan. Mout trekt vocht aan (hygroscopisch) en mout met een te hoog vochtpercentage schimmelt makkelijk. Bewaar je mout in een afgesloten platic zak in een afsluitbare ton. Dit voorkomt dat schimmels, torren en muizen zich aan je kostbare mout tegoed doen.

4) Bottel je bier pas als het is uitgegist

Meet het eind SG en gebruik als vuistregel dat dit een kwart of minder moet zijn van het begin SG. Voorbeeld: bij een start SG van 1080 pas bottelen als je een SG hebt van 1020 of lager. Gebruik voor het bottelen dezelfde gist als je voor de hoofdgisting hebt gebruikt. Het kan zijn dat als je een andere bottelgist gebruikt deze een hogere eind vergistingsgraad heeft dan je hoofdgist waardoor extra druk kan ontstaan.

5) Gebruik niet teveel bottelsuiker

Gebruik liefst rietsuiker, geen kristalsuiker want dat geeft een wat scherpe smaak. Los voor elke liter 6,5 gram suiker op in een beetje kokend water. Hevel je bier na het lageren in een schone vat en roer daar de suikeroplossing goed doorheen. Zo krijg je in elk flesje de juiste hoeveelheid suiker en dus ook koolzuurgas.

Overige tips

Als je bieren wilt inzenden voor een wedstrijd waar gekeurd wordt door keurmeesters heb ik een paar tips. Stuur geen oud bier meer in. Na verloop van tijd krijgt elk bier last van oxidatie. De geur en smaak ervan wordt omschreven als portachtig of rozijnachtig. Geen vervelende geur en smaak, maar het is nogal overheersend waardoor andere smaakcomponenten niet of moeilijk te proeven zijn. Het oorspronkelijke karakter van het bier is compleet verstoord en dus niet goed meer te keuren. Meestal ben ik dan kort en vind je in de omschrijving iets terug van “dit bier is over z’n top” of “dit bier is kapot”. Zegt niets over de kwaliteit van een bier maar veel punten zal je er niet mee scoren.

Tweede tip is om voor een goede presentatie te zorgen. Zorg dat de flessen die je voor een keuring inlevert gaaf zijn, een juiste afvulhoogte hebben (minder dan 4 cm onder de kroonkurk), geen roest aan de flesrand of op de kroonkurk en geen uiterlijke kenmerken of resten daarvan. Stel ook je kroonkurkapparaat goed in zodat er geen deukjes onstaan in de dop. Het kost je maar een klein aantal punten, maar ze zijn zo makkelijk verdiend en kunnen net het verschil maken.

Tijdens het Winterbierfestival (Gouda, afgelopen zondag) beleefde de nieuwe brouwstappendemo zijn vuurdoop. Zoals gemeld was het plan om niet één bier te brouwen, maar om alle brouwstappen gelijktijdig, letterlijk naast elkaar te laten zien. We hebben zes stappen gekozen, die makkelijk te demonstreren zijn: schroten, maischen, koken, vergisten, bottelen en drinken.



De bezoekers konden deze nieuwe aanpak zeer waarderen. Ze kregen in korte tijd een compleet overzicht van het bierbrouwproces, inclusief de beloning aan het eind: het proeven van een zelfgebrouwen biertje. Naar schatting meer dan honderd festivalgangers hebben onze demonstratie bezocht.

Hulde voor onze leden Arjen Boekhorst, John Keuris, Ronald van Boven, Hans van der Meer en Jan Kraan. Zij waren direct bereid om een uur (of meer) de bezoekers te woord te staan om te vertellen over onze bijzondere hobby. Heren, veel dank!

De volgende brouwstappendemo staat gepland voor het zondag 22 februari (PINT Noord-Hollands Bierfestival, Alkmaar). Ook dit bierfestival duurt van 13.00 tot 19.00 uur, dus we hebben plek voor 6 uurblokken x 2 personen (waarvoor ik inmiddels al enkele aanmeldingen binnen heb).

Ga je al naar het genoemde festival? Dan graag een uurtje bijdragen aan de vereniging. Had je nog geen plannen? Dan is dit een mooie aanleiding om te gaan en te genieten van een gezellig en interessant bierfestival.

Stuur je aanmelding voor de brouwstappendemo a.u.b. per e-mail .

Met vriendelijke groet,

Jan-Willem

Ik vraag me af of jullie bekend zijn met de uitdrukking “lang bier”. Het is het zelfde als lange thee, lange koffie en lange melk. Het is mij vanaf mijn prille jeugd bij gebleven. Het is een uitdrukking van Gerben Zonderland in het boek “De Schippers van de Kameleon”. Daarin doet hij het verhaal op zijn wijze uit de doeken. Helaas weet ik niet meer in welk deel de pasage voorkomt.

Lang bier is eigenlijk bier dat vanaf grote hoogte in een glas geschonken wordt. Waarbij de straal zo dun mogelijk gehouden wordt. Wie ooit een in Spanje een bezoek aan sherry boer heeft gebracht en daar een uitgebreide rondleiding door de kelders heeft gedaan weet wat ik bedoel.

Lang bier. 

Hoe drink je lang bier? Lang bier drink je uit een Duits Weizen glas, voor de niet ingewijden onder ons een soort hoge lange vaas.

Nu heb ik een aantal weizenglazen die door hun specifieke vorm uit stekend geschikt zijn voor het drinken van lang bier. Om het laatste beetje bier uit het glas te drinken, dien je het glas geheel omhoog te houden. Het laatste beetje bier glijdt dan vanaf de bodem van het glas langzaam naar je keel toe. Let op dat je dit bij je volle bewustzijn en met open ogen uitvoert. Je ziet dan het laatste slokje langzaam van af de boden naar je toe glijden. Door de afmeting van het glas heeft dat slokje hier enige tijd voor nodig. En die tijd is een moment voor je zelf en neem daar de tijd voor. Een waar kwaliteitsmomentje. Een euforisch gevoel zal zich van je meester maken. Je hebt lang bier gedronken…

Gezocht is een nieuwe rubriek, waarin het bestuur en commissies aandacht vragen voor personen en materiële zaken.

Denktank

Het lijkt het bestuur leuk en nuttig een denktank op te zetten, die kan nadenken over technische vragen van leden. De bedoeling is dat de denktank achtergrondinformatie over een vraag zoekt, en het antwoord in de vorm van een artikel op internet en in het clubblad publiceert. Iedere maand wordt één vraag van een lid uitgewerkt, leden kunnen deze vragen aanmelden bij de denktank. De denktank bestaat uit meerdere denkers die gezamenlijk deze vraag oppakken.

Voel je ervoor deel te nemen aan de denktank, ben je niet bang voor wat uitzoekwerk? Meld je dan bij het bestuur.

Media commissie

De media commissie is op zoek naar enthousiaste leden die kunnen meehelpen met het organiseren en invoeren van artikelen op de website. Wat er aan artikelen binnenkomt, plaatsen commissieleden online. Op die manier verschijnt het zowel op de website als in het clubblad. Soms komt er enig redactiewerk bij kijken. En andere keren, hoewel dat niet nadrukkelijk wordt verlangd, schrijven commissieleden zelf artikelen.

Ervaring met soortgelijke werkzaamheden is niet vereist. Beschik je daar wel over, of heb je een vlotte pen, affiniteit met redactiewerk, DTP, webdesign, of een combinatie hiervan, dan is dat uiteraard meegenomen. We verwelkomen je graag als een nieuw commissielid.

Voor meer informatie kun je terecht bij de voorzitter van de Mediacommissie, Rob Hagen, ’s avonds te bereiken op nummer 0252-673081. Je kunt je ook via e-mail aanmelden bij de redactie.

De Polderbokcommissie is weer bijelkaar gekomen en hebben plannen gemaakt voor de Polderbok 2009. Welke plannen? Dat laten we nog even geheim!!!  Ik kan jullie wel verklappen, dat het dit jaar heel anders wordt en gaat dan de vorige jaren! We zullen jullie de komende maanden via het clubblad op de hoogte houden. de Polderbokcommissie

In 2004 werd de keuring voor het clubkampioenschap voor het eerst verricht op twee clubavonden in plaats van één, zoals daarvoor gebruikelijk was. De reden daarvoor was simpel: er waren voor één clubavond teveel inzendingen en te weinig leden, waardoor er op zo'n avond in een race tegen de klok gekeurd moest worden. Met meer tijd per te keuren bier ontstond er voor de leden ook gelegenheid om zich verder te bekwamen in het kritisch en objectief keuren.

Tegenwoordig liggen de zaken wat anders: er zijn meestal veel leden aanwezig om te keuren, en het aantal inzendingen loopt terug. Het voorlopige dieptepunt was de keuring van november vorig jaar, waarvoor slechts 14 bieren aangeboden werden. Voor het bestuur reden genoeg om de invulling van de keuring te heroverwegen. Tenslotte hebben we per jaar maar elf clubavonden en een wagonlading aan onderwerpen om te behandelen. Twee avonden is dus veel voor een onderwerp, dat - blijkbaar - minder in trek is.

De keuring gewoon terugbrengen van twee avonden naar één was natuurlijk de makkelijkste oplossing. Maar daarmee zouden we wel een signaal negeren, namelijk dat deelnemen aan het clubkampioenschap steeds minder populair wordt. Zonder precies te weten waardoor dat nou komt, hebben we de stoute schoenen aangetrokken en een compleet nieuwe invulling bedacht voor het clubkampioenschap.

Twee biertypen

Wat gaan we doen? Focussen! Per kalenderjaar willen we twee biertypen (een keuze uit de ONK-lijst en/of de Biertypengids) op allerlei manieren 'in de schijnwerpers zetten'. Je kunt denken aan:

• presentatie over de achtergrond en geschiedenis van het biertype
• proeverij van representatieve commerciële voorbeelden
• artikelen in het clubblad met achtergrondinformatie
• opbouw en uitwerking van receptuur
• biertype beschikbaar als maandpakket
• excursie naar een brouwerij waar zo'n biertype gebrouwen wordt
• beschikbaar stellen van geschikte giststammen in de gistbank

Kortom: voor heel veel activiteiten binnen de vereniging kunnen we die biertypen als thema gebruiken. Aan het eind van het jaar hebben de leden een hele vracht aan kennis en ervaring opgedaan over de twee biertypen. En volgend jaar kiezen we twee andere biertypen en begint het hele verhaal weer opnieuw.

Om het helemaal spannend en serieus te maken, beperken we het clubkampioenschap alleen tot de twee gekozen biertypen. Je hebt dan (bijna) een jaar de tijd om je brouwsels helemaal te perfectioneren, geholpen door alle bovengenoemde informatie en ondersteuning. Tijdens de clubavond in november 2009 worden alle inzendingen zoals gebruikelijk gekeurd. En omdat alle leden inmiddels 'expert' zijn op die twee biertypen, wordt het echt een mega-prestatie als jouw bier tot de prijswinnaars behoort.

De tijd om met deze nieuwe invulling te starten is maar kort (het jaar is tenslotte al begonnen), dus de Clubkampioenschap-commissie is zo assertief geweest om de twee biertypen voor 2009 vast te kiezen. Voor 2010 en verder (als het bevalt ;-) kunnen we de keuze op een andere manier bepalen als dat gewenst is.

De twee biertypen voor 2009 zijn: 'Saison' (klasse A) en 'Brown Porter' (klasse B). Beide zijn beslist niet makkelijk te brouwen, en daardoor een behoorlijke uitdaging voor het clubkampioenschap.

De planning ziet er voorlopig als volgt uit:

Andere bijpassende activiteiten zullen we gaandeweg invullen.

Heb je nu al zin om de 'Saison' en/of de 'Brown Porter' te gaan bestuderen? Niets staat je in de weg. Succes!

Had je toch liever een tripel ingezonden, omdat je die nou eenmaal wel goed kunt brouwen? Beschouw deze nieuwe invulling dan als een uitdaging om al je huidige bierbrouwkennis en -ervaring in te zetten voor een nieuw resultaat. Verlaat het gebaande pad en merk dat je eigenlijk veel meer in huis hebt dan die paar vertrouwde receptjes. Wij zullen er alles aan doen om je te ondersteunen. Succes!

Zoals hierboven gemeld: tijdens de ALV willen we deze nieuwe invulling met jullie bespreken, maar vanwege de planning hebben we vast wat acties in gang gezet. We hebben als bestuur het volste vertrouwen dat deze nieuwe invulling jullie aanspreekt, en dat het zowel de kennis en ervaring van de leden vergroot als een nieuwe sportieve uitdaging biedt voor het clubkampioenschap.

Met vriendelijke groet,    
Jan-Willem