Het is deze maand de eer aan mij om deze vaste rubriek te schrijven. Niet eenvoudig, daar ik twee maanden niet op de clubavond ben geweest en een bestuursvergadering heb moeten missen.

Ik heb begrepen dat de clubavond van april anders is verlopen dan gepland was. Adie Otte zou een lezing komen geven over hoe je je wort moet maken en de vergisting moet laten verlopen om het eind SG onder de 1020 te krijgen. Helaas is dit door persoonlijke omstandigheden niet doorgegaan en hebben Edwin de Redelijkheid en Erik Bakker nog een leuk verhaal kunnen vertellen over hun avontuur betreffende het overgaan van amateurbrouwers tot commerciële brouwers. Het verhaal van Adrie Otte houden we nog tegoed en ik heb begrepen dat dit nu voor de clubavond van september gepland staat.

Op 2 mei jl. heeft de gezamenlijke brouwdag in Lisserbroek weer plaatsgevonden Het recept was een Oyster Stout. 32 brouwers waren aanwezig en zetten hun beste beentje voor. Dit type bier is ook het kloonbier voor het ONK 2015. Het ONK is alweer zeer nabij. De bieren zijn inmiddels door de organisatie van het ONK opgehaald. Op 6 juni is er dan de dag van het ONK waarop de prijswinnaars bekend gemaakt zullen worden. Ik ben benieuwd of er nog prijswinnaars vanuit onze vereniging bij zullen zijn. Ik weet niet of er nog 't Wort Watters richting Bergen op Zoom gaan, ik in ieder geval wel.

Op 29 mei hebben we de volgende clubavond. Op deze avond zal een presentatie gegeven worden m.b.t. de jaarbieren voor het clubkampioenschap. De twee jaarbieren voor dit jaar zijn een (Oyster) Stout en een American Single Hop IPA. De wedstrijdcommissie heeft het proces van het clubkampioenschap al uitgebreid in het clubblad beschreven. Mochten er alsnog vragen overblijven, dan kunnen die op de komende clubavond gesteld worden. Het zal die 29ste mei voor mij in ieder geval een lange dag gaan worden. Want op die dag starten we ’s morgens om 6:00 uur al met het brouwen van het Polderbokbier bij brouwerij de 7 Deugden.

Op de clubavond van juni is het biertype Saison als thema gekozen. We hebben Jacques Bertens uitgenodigd om hierover een verhaal te vertellen en we doen ons best hiervan ook nog wat te laten proeven. Voorts zal Walter Bakker een presentatie geven over de nieuw in te richten “Kwaliteitscommissie”. Namens het bestuur zal hij in deze als contactpersoon gaan begeleiden.

Dan zijn er nog de “Proeftafelcommissie” en de “Gadgetcommissie” die opgezet gaan worden. Theo van Eijden zal de proeftafelcommissie gaan begeleiden en Nico van Kampen zal dat gaan doen voor de Gadgetcommissie.

Zoals altijd heeft de maand juli geen clubavond. We starten na de vakantie weer op 28 augustus. We hopen dan op mooi weer, want we zullen dan weer onze jaarlijkse barbecue organiseren. We doen dat met bijna dezelfde formule als vorig jaar maar zullen het wel goedkoper houden. Verleden jaar bestonden we 20 jaar en dat was aanleiding om de barbecue toen iets luxer aan te kleden. We zullen Bareld Vegter en John van den Berg weer vragen of ze een speenvarkentje willen garen. Wat het bier betreft wil ik jullie vragen om zoveel bier zelf mee te nemen. Die kan je dan altijd nog ruilen met andere deelnemers en ook kun je deze clubavond sponsoren door wat bier beschikbaar te stellen in een vaatje of in wat flessen. We zullen ook nog wel wat bier aanschaffen van een brouwerij maar wel wat minder dan verleden jaar. Ook zijn er geluiden waargenomen dat de band die verleden jaar de avond muzikaal omlijstte, dit ook weer dit jaar zal doen. We gaan wel een toegangsprijs vragen voor deze barbecue. Hoe groot dat bedrag is zullen we nog aan jullie bekend maken.

Verder willen we jullie er nog even op attent maken dat in het najaar weer een gistcursus gegeven zal gaan worden. André van der Zee en Arnoud Aten zullen deze cursus gaan vervolgen. Cor Jol is bereid om hen te komen versterken. Kortom, motivatie en bemanning genoeg om deze cursus te laten plaatsvinden.

De lente is net begonnen dus ik begin al vast weer te prakkiseren over de te brouwen herfstbokken. Het pakket van juni gaat een hele fijne weizenbok opleveren en wij gaan zelf waarschijnlijk ook nog onze Einfainerdoppelbok nog eens proberen. De laatste flesjes zijn kort geleden per ongeluk door ons opgedronken dus we moeten wel weer bok gaan brouwen.

Hier onder volgt de vernieuwde lijst met komende brouw pakketten. De volgorde kan, zoals je gemerkt hebt, zonder opgaaf van zinvolle reden volledig of gedeeltelijk wijzigen.

Alle pakketten worden geleverd met een giststarter.

Bestellen kan gewoon via het inloggen op de site van ’t Wortwat (ga naar voor leden/inkoop). Vervolgens krijg je van ons een mailtje met het verschuldigde bedrag. Wacht ook met betalen op dit mailtje want het te betalen bedrag kan afwijken in verband met afwijkende prijzen of gezamenlijke inkoop prijzen.

De laatste besteldag per maand wordt op de site vermeld. Ophalen van de spullenboel is bijna altijd aan het begin van de clubavond. Wij bestellen overigens hoofdzakelijk bij van der Kooy Jubbega, zie daarvoor: http://www.vanderkooyjubbega.nl/

Vragen en opmerkingen naar: inkoop@twortwat.nl (vermeld indien mogelijk je bestelnummer).

Groeten,
De inkoopcommissie (Stefan en Michael)

Ps: het recept van juni

Wbok

Recept (10l):

Ingrediënten

Maisch schema

Nieuw in de bibliotheek

Malt. A practical guide from field to brewhouse, John Mallett, 2014. Het vierde deel van de bieringediënten reeks. Malts beschrijft uitgebreid het ingrediënt mout, van het verbouwen van het gewas tot en met de geur en smaak in het glas.

De Biertypen gids

Bij een aantal exemplaren van de Biertypengids ontbreken de pagina’s 99 en 100. Deze kun je op de clubavond omruilen voor een exemplaar met alle pagina’s.

Overzicht boeken en tijdschriften op website

Het overzicht van de boeken en tijdschriften is te raadplegen op de website onder de kop Voor leden – Bibliotheek. Gebruik voor het zoeken ctrl-F. Het is mogelijk (via [Reserveer]) op de website om een boek en/of tijdschrift te reserveren. De bibliotheekcommissie krijgt een mail en zorgt dat bij de volgende clubavond het boek/tijdschrift voor je klaar ligt. Neem eens een kijkje op de website en zie hoeveel de bibliotheek heeft.

Verzoek tot aanschaf

Ken je een goed boek over bier brouwen voor de bibliotheek? Laat het ons weten!

Website tip

www.bookdepository.com: Voor het bestellen van Engelse en Amerikaanse boeken. Ze zijn meestal goedkoop en berekenen geen verzendkosten. De snelheid van levering wisselt.

Trends van NL Bier

In augustus dit jaar wordt het 5^de jubileum van de winkel gevierd. Ik heb een hoop geleerd in de tussentijd. Voor die mensen die commercieel willen gaan brouwen, hier is mijn inzicht…

Er zijn steeds meer brouwerijen in Nederland. In 2012 waren er ongeveer 125, nu zijn er rond de 250 maar velen hebben, net zoals ik, geen eigen brouwerij. Ik brouw een keer per jaar een bier voor de winkel (het neemt veel ruimte in beslag,daarom wil ik niet vaker brouwen). Ik heb de Haagse Harry Porter gebrouwen bij onze eigen Klein Duimpje. De Konings IPA bij Sallands in Raalte en mijn nieuwste bier, de Haagse Harry Baltic Porter bij de Praght in Dronten. Het voordeel is dat de brouwerij voor alles zorgt, ingrediënten, flessen, accijns, enz. enz. Jij hoeft alleen te betalen en te verkopen.Het enige nadeel van zoveel brouwerijen is dat de consument heel veel keus heeft. Mijn advies is dus: brouw niet dezelfde bieren als alle de andere brouwerijen (bijvoorbeeld blond, dubbel, enz.) of als jij die stijl wel wilt brouwen, zorg er dan voor dat jouw bier er bovenuit steekt. Duits & Lauret en Kompaan brouwen hoppige blonds en die verkopen goed. De meest verkopende bierstijl in mijn winkel blijvt nog steeds IPA. Tripels, stouts en Russian Imperial Stouts verkopen goed het hele jaar rond. Ik vond het wel leuk dat BE+ER’s eerste bier een porter is, maar dan wel onderscheidend: een laurier porter. Ik heb nu bijna 2 dozen verkocht (ik heb ongeveer 250 verschillende bieren), dat is best wel goed. Met brouwerijen met een goede reputatie voor kwaliteit en goed verkopende bieren, ben ik, als bier verkoper, aan het denken dat ik meer bieren wil inkopen.  Als jij wil jouw eigen bier laat brouwen, moet jij wel opletten op een paar dingen. Dit zijn maar suggesties van mij…

• Als jij het ook op fles wilt, brouw het niet bij de Hemel. Het is heel duur als jij een bier op fles wilt
• Brouw geen seizoen gebonden bieren in het begin. Zij verkopen wel voor 2 a 3 maanden en daarna niet meer. Mijn winterbier verkocht goed tijdens de winter maar daarna…
• Lokale bieren verkopen altijd goed lokaal. Veel mensen komen binnen de winkel en vragen naar Haagse biertjes. Het is moeilijker om jouw bier te verkopen buiten jouw eigen regio.
• Het is een idee om een blindproeverij te doen met jouw homebrew en commerciele bieren. Ik deed een blindproeverij in de winkel met het proefbrouwsel en 5 commerciële baltic porters. Die van mij (gebaseerd op ’T Wortwat Deans baltic porter recept) kwam als 2^de uit de test. Toen wist ik dat het recept klaar was om commercieel te brouwen.  

Oh, oh Den Haag!

Zoals jullie weten, heb ik mijn eigen bierwinkel in Den Haag.  Ik kan leveren op de clubavonden. Stuur mij jouw e-mail adres en ik zal een prijslijst doorsturen. 75% van de bieren in mijn winkel zijn Nederlandse bieren. Als jij jouw eigen commerciële bier hebt gebrouwen dan laat mij het weten en waarschijnlijk kan ik het in de winkel verkopen. Stuur mij een prijslijst en neem wat mee naar een clubavond. 

In het Duits klinkt dat nog mooier: “Über den Geschmack lässt sich nicht streiten”. Daaraan moest ik denken toen ik een flesje van mijn “Engels bitter” (brouwdag 4 oktober) aan een kennis had gegeven. Hij heeft een bierwinkel, hier in Gouda. Hij vond het beter smaken dan een flesje origineel “Engels Bitter” uit zijn eigen winkel. Hij miste eigenlijk een beetje “romigheid” in “mijn” Engelse bittertje.

Wat is dan die “romigheid” ? Hij kon het ook eigenlijk niet goed weergeven. Dàt is nu precies datgene waarover je maar niet moet gaan twisten. Smaak behoort tot onze primaire ervaringen.

Smaak in de breedste zin van het woord ontwikkelt zich in de loop der jaren door een zeer complex samenspel tussen eetgewoonte, ervaring, acceptatie en alle geurimpressies die je in de loop van je leven meemaakt en ontdekt. De smaak is een combinatie van geuren die je waarneemt en het proeven van zoet, zuur, zout, en bitter, die door het oproepen van herinneringen uit het verleden een herkenning teweegbrengt. Vanuit deze herkenning geven wij alles wat wij ruiken en proeven een naam, bijvoorbeeld “suikerzoet”, “zout als de zee”, “het lijkt in de verte op aardbeien”, “bitter als een medicijn”. We geven de smaak ervaring door in de vorm van een vergelijking. Zo heeft iedereen wel een mate van herkenning in alles wat je proeft en ruikt.

Ik nodig ’t Wort Wat-leden uit aan te geven wat zij onder de romigheid van een Engels Bitter verstaan. Reacties naar mijn e-mail adres: jpbylard@planet.nl Ik bundel ze wel en publiceer het in een volgend clubblad.

Waar het in feite om gaat is dat je van je biertje kunt/moet kunnen genieten.

Tijdens de vorige clubavond vroeg Jean-Pierre hoe hij de tarwevino wat verder kon laten vergisten bij een vastgelopen gistproces. Dat bleek lastig te beantwoorden, maar ik bedacht me later dat het gebruik van een champagnegist een oplossing zou kunnen zijn.  Het waarschijnlijk wat te logge zware bier wordt er in ieder geval frisser van en de nog beschikbare suikers worden vergist. Geen gushing achteraf.

Jan Willem Fukkink maakt een bier geheel vergist met champagnegist en dat is een heel lekker fris bier. Ooit was er een Samiclaus maand recept van de inkoop cie, een zwaar bier dat een tijdje gelagerd diende te worden met een champagnegist en dat werd heel errug lekker. Ik heb geloof ik nog 1 heel oud flesje staan…

Tja, het blijft een hobby natuurlijk, dat brouwen. Over hobbies gesproken: nu was ik recent bij een wijnproeverij waar een der schenkers mij liet weten dat hij ook dacht over bier brouwen, want dat was pas een hobby, eigenlijk de enige hobby die er toe deed, vertrouwde hij me toe. Alsof ik dat nog niet wist… Het aantal brouwers zal voorlopig blijven uitbreiden. Zelfs in de wijnbranche.

Proost,

Deze clubavond zijn weer een flink aantal bieren geproefd. Van de eerste bieren hebben we redelijke proefnotities kunnen maken. Echter bij de laatste bieren is het wat summier geworden, zodat ik bij het uitwerken hiervan voor dit artikel me moet beperken tot enkele korte opmerkingen.

Witte Stok, van Bart Bosman, een meibock. Hoewel er 3 gram suiker per liter is toegevoegd had het bier veel koolzuur. Normale waarde is ongeveer 7 gram per liter. Bier was goed vergist maar het miste iets, in Amerika omschrijven ze dat als "crisp". Als gist was een buisje van de Gistbank gebruikt dat was opgewerkt tot giststarter. Mogelijk is er in die stap iets in geslopen dat er niet in thuishoorde als gevolg van onzorgvuldigheden. Advies is om deze stap en keer over te slaan en korrelgist te gebruiken. Op deze manier kan uitgesloten worden waar afwijkingen vandaan komen.

Piet Soons had een Saison te proeven meegenomen. Als gist had hij het depot uit een flesje Dupont gebruikt om de giststarter mee te maken. Het bier was vergist op redelijk hoge temperatuur. Dit was merkbaar door overduidelijke aanwezigheid van esters. Hierdoor kwam het bier niet droog genoeg over. Dit is niet goed verklaarbaar omdat een Saison gist een droog bier zou moeten opleveren met een wat gronderig achtergrond aroma.

Een ander bier van Piet was heel opmerkelijk, hij had kefir plantjes gebruikt bij de vergisting. Een andere naam voor kefir is yoghurtplantje. Het bier was niet zuur maar had een mooi karakter, leek wel op lambiek maar was toch anders. Dit was voor het eerst dat ik een dergelijke combinatie mocht proeven, zeer interessant en heeft zeker opvolging nodig.

De Saison van Jim Warmerdam had een zuurtje in de nasmaak. Voor een Saison mag de bitterheid iets hoger. Het bier was vergist op 25 graden.

Ton van Berkum had zijn eerst gebrouwen bier mee gebracht, ook een Saison. Dit bier was vergist op 21 graden en mooi zacht en moutig van smaak. Begin SG 1046 en Eind SG 1007, mooi resultaat. Ook in deze Saison waren weer esters waar te nemen, hoewel niet zo veel als in de andere geproefde bieren.

John Gouwerok, Saison, vergist met de Safale Belle Saison. Vergistings temperatuur 19 graden.

Nico van Kampen, Zwarte Parel, Black IPA, 8.1%, met dry-hopping. Gebruikte gist US-05. Duidelijke zwavel tonen waar te nemen, kreeg de indruk dat er koud vergist was. Deze geuren verdwijnen vaak na verloop van tijd uit heb bier.

Jim Warmerdam had als afsluiting nog een Bock bier waar hij espresso aan toe had gevoegd.

Bier en BBQ festival bij Klein Duimpje Hillegom.

Na het succes van vorig jaar organiseert brouwerij Klein Duimpje in samenwerking met PINT Zuid-Holland op 20 juni 2015 het tweede Zuid-Hollands Midzomer Bier & BBQ festival.  Het festival vindt plaats op het voorplein van brouwerij Klein Duimpje aan de Leidsestraat in Hillegom, van 13.00 tot 20.00 uur.

Maar liefst tien Zuid-Hollandse bierbrouwerijen zorgen voor een fraai ingericht festivalterrein. Hier zullen de brouwers u trakteren op diverse lichte en zwaardere speciaal bieren, waaronder een speciaal gebrouwen midzomerbier. Met dit speciaal gebrouwen bier doen ze mee aan de verkiezing tot lekkerste zomerbier van het festival, waarbij u als publiek bepaald wie wint.

Vijf BBQ teams zorgen voor de culinaire omlijsting van het evenement. De BBQ teams zullen de festivalgasten heerlijke BBQ gerechten verkopen bestaande uit fingerfood (bijv. saté stokjes) en broodjes (bijv. pulled pork). Naast het maken van eten is er voor de BBQ teams ook een wedstrijd. De BBQ teams worden uitgedaagd om met een mysterybox, waarin o.a. een speciaal bier zit (dit jaar van Leidsch Bier), hun kunsten te vertonen. Een vakjury zal hierna beslissen welk team kan strijken met de eer van meest creatieve BBQ creatie.

Het festivalterrein is ook met het openbaar vervoer goed te bereiken. Buslijn 50 van Arriva stopt op 50 meter van het terrein en voor vervoer van NS station Hillegom naar de brouwerij rijdt gedurende de dag, tegen een kleine vergoeding, een personenbusje heen en weer.  Op het terrein is voldoende parkeergelegenheid voor fietsen aanwezig.

Het festivalterrein is voor iedereen vrij toegankelijk.

In 2014 was er mede door het fantastische weer een flinke belangstelling voor het evenement, waar diverse 't Wort Watters elkaar troffen. Dit jaar rekenen we weer op een middag gezelligheid.

Volg ons op www.kleinduimpje.nl of via Facebook om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen: https://www.facebook.com/bbqenbier

Graag tot 20 juni!

Jaren terug hebben Ernest en ik een gat in onze brouwketel geboord. Een gat helemaal onderin. Je zou denken dat je dan niet veel bier meer brouwt, maar het is juist heel handig.

In dat gat hebben we namelijk een kraan geschroefd, op zo'n manier dat er aan de binnenkant nog een buis met schroefdraad uit steekt. We hebben een verloopring gebruikt (zie tweede foto), uiteraard met een siliconen ringetje ertussen zodat de pan niet kan lekken.

Dat schroefdraad is handig, want daar kun je van alles op schroeven. Bijvoorbeeld bij het koken een roestvrijstalen korffiltertje, zodat de hop (wij gebruiken altijd bloemen) er keurig uitgefilterd wordt.

Bij het Maishen schroeven we daar ons "Hevelfilter" op. Behalve dat ons filter niet hoeft te hevelen. En dat scheelt. Het nadeel van een hevelfilter is dat zich vaak lucht verzamelt in de bocht bovenin, en dat beperkt de doorstroming. Bij ons hoeft de vloeistof niet eerst omhoog en zijn er sowieso minder bochten. We hebben dan ook nooit filterproblemen (behalve als we meer dan 50 procent roggemout gebruiken, maar dat is een ander verhaal).

Het filter zelf bestaat uit geboorde koperen buizen, die los in elkaar geschoven kunnen worden. Op een buis zit telkens maximaal 1 koperen knietje gesoldeerd, zodat het nog goed schoon te maken valt.

Het filter past vrij precies in de pan, dus er is geen kans op uit elkaar stoten, zelfs niet als je roert.

Wie weet geeft onze pan andere brouwers nog inspiratie!

Bier en ijs zullen niet al te vaak samen genuttigd worden maar als alles volgens plan verloopt, komt er dit najaar een biertje met de smaak: ‘Salted Caramel Brownie Brown Ale’. Een speciaalbier met een alcoholpercentage van 6,3 procent en met de smaak van ijs. IJsfabrikant Ben & Jerry’s wil dit bizarre biertje uitbrengen in samenwerking met de Amerikaanse brouwerij New Belgium Brewing. Dat lieten de twee bedrijven weten in een persbericht. Beide bedrijven zetten zich in voor het milieu en zo wordt ook dit ijsbiertje gekoppeld aan een goed doel: Protect our Winters. Met dit initiatief willen de twee het effect van klimaatverandering in de bergen proberen te bestrijden.

Overigens is niet iedereen blij met dit initiatief: "Het is een botte en hebzuchtige stap om een merknaam als Ben & Jerry’s op een biertje te zetten. Het is slecht voor kinderen, die zullen bier gaan zien als de volgende stap na ijs eten." Het zoet-zoute biertje moet naar verwachting eind dit jaar op de markt komen. Of het bier ook in ons land in de winkels komt is nog niet bekend.

Ik hoopte op een bijzondere avond en eindelijk de man te zien die mijn geloof terug zou kunnen brengen. Het programma gaf aan dat de spreker water kan veranderen in bier. Het werd echter een andere avond. Twee sprekers van BE+ER bieren. Een bakker die samen met redelijkheid bier maakt en daar een inspirerend verhaal over konden vertellen. Zij zijn de winnaars van de maandbierwisselkei 2014. Geloof kwam wel aan de orde maar in jezelf als je pas 3 jaar bezig bent.

Er was dus ook bier op tap voor deze wisselkei van BEN & GERY Uijtenhaak. Het was een MAYBOCK en ondanks het gebrek aan koolzuur viel deze goed in de smaak. Het recept is ontwikkeld door Gery voor de cursus van de StiBON. Er zijn 58 biertjes getapt en 44 formulieren ingeleverd. Het totaal aantal punten bedroeg 361.86326. De uitslag van dit bier is dus een 7.201. Eeen goede uitslag voor een prima bier. Volgende keer weer een maandbier van Theo van Eijden.

Cool of koel

Persoonlijk houd ik van gadgets. Eigenlijk maakt het niet eens zo gek veel uit waarop het betrekking heeft, maar de meest tot de verbeelding sprekende liggen toch meestal wel in de computer sfeer. Zo niet deze. Een mateloos interessant gadget vind ik de 'power meter' van Duracell. Twee stipjes op de zijkant van de batterij waar je op moet drukken en dan laat een zwart stripje waarbinnen een geel verschijnend stripje zien hoeveel energie er nog in de bewuste batterij zit. Gaaf! Af! Handig! In één woord: COOL!

Dat ding is in 1996 geïntroduceerd en sinds ik hem zie wil ik steeds weten hoe het werkt. Blijkbaar vind ik dat toch niet zó interessant, want meestal vergeet ik onmiddellijk ná gebruik de werking ervan op te zoeken. Inmiddels weet ik wat er achter zit, want voor dit stukje heb ik het toch maar eens opgezocht. Welnu, dit wordt bereikt met inkt en een miniscuul verwarmingselementje of eigenlijk een weerstandje, maar in de praktijk komt dat heel vaak op hetzelfde neer. Het gaat hier niet om gewone inkt, maar speciale 'thermochromische' inkt. Dat is dus inkt die alleen bij een bepaalde temperatuur een specifieke kleur heeft en anders niet. Hoe kom je erop. Dus door de stipjes in te drukken wordt het weerstandje op de beide polen van de batterij aangesloten en gaat er een stroompje lopen. Deze verwamt het stripje en de inkt krijgt zijn kleur (batterij vol) of niet (batterij leeg) of iets daar tussen in. Briljant!

Wat heeft dit te maken met bier? Niets! Althans… toch wel. Begin juni 2009 heeft Grolsch een koelmeter ontwikkeld voor op blikjes. Nou vind ik een Grolsch pilsje best OK, maar ik haal het zelf eigenlijk nooit in huis en al helemaal geen blikjes. Onlangs werd ik plots geconfronteerd met zo'n blikje. Niet thuis, maar bij iemand anders. Ik was al aan het tweede blikje bezig toen ik het woord Koelmeter zag, geschreven van onder naar boven en dáár weer boven de tekst: "als de koelmeter blauw is, smaakt je bier het lekkerst". Er naast liep een stripje van boven naar beneden en eindigde in zo'n 'sneeuwvlok sterretje', iets wat wij door de genadeloze marketing van koelkastfabrikanten met 'koel' associeren. Het leek nog het meest op een thermometer, maar dan één zonder schaal.

Dit stripje was blauw! Ik liet het snel aan de rest van het gezelschap zien en dit waren absoluut geen bierkenners. Men was er niet van overtuigd dat het stripje blauw was en ik moet toegeven dat in het zonlicht ook niet makkelijk te zien was. Toch zag ik het wel, maar inderdaad: het was zeer vaag. Even later was het bier blijkbaar opgewarmd tot boven de temperatuur waarbij het truukje werkt, want toen was de kleur definief weg. Jeeeee dat is innovatie. Gaaf! Af! Handig! In één woord: KOEL!

De volgende dag heb ik dus meteen op internet gezocht naar het verschijnsel en kwam toen achter een paar ontluisterende feiten

1. in wikipedia staat (vrij vertaald): "Thermochromie is de eigenschap van een substantie om van kleur te veranderen door een verandering in temperatuur". En, veel erger, "een praktische toepassing is in babyflesjes waarbij een kleurverandering aangeeft dat de inhoud koud genoeg is om te drinken". Wij Grolschdrinkers vallen dus terug in oude gewoontes, zij het dat we de flesjes voor blikjes hebben omgewisseld. En het was dus er allang...

2. Er zijn twee vormen van Thermochromische inkten: vloeibare kristallen (niet te verwarren met LCD) en leuco inkten. De vloeibare vorm is natuurlijk veel minder geschikt om een 'koelmeter' mee te maken die makkelijk op een blikje aan te brengen is. HIervoor heb je meerdere lagen nodig en dat is lastig tijdens het bedrukken van de buitenkant van het blikje. Deze vloeibare kristallen variant is wel veel nauwkeuriger. De Leuco variant is echter veel makkelijker te verwerken, maar is daarentegen veel onnauwkeuriger. De verander fase vindt plaats over een temperatuurbereik van ca 3°C. Dus ondanks dat Grolsch ons lijkt te behoeden van het drinken van te warm bier, kunnen we er zomaar 3 °C naast zitten. Hè bah… bier van 9 °C ipv 6 °C!

Vroegâh hadden we limonade glazen met daarop een plaatje. In de meest ondeugende uitvoering was het een dame die een bikini of badpak droeg en zodra er een koude vloeistof in geschonken werd, ging de badkleding uit. Dat was eigenlijk net zoiets. Nieuw is het dus niet. Toch moet je de mannen van Grolsch nageven dat ze weer wat innovatiefs bedacht hebben. Een biergadget. Een hebbedingetje. Dat vind ik knap. Wat ik een absolute misser vind, is dat de marketingmachine van Grolsch blijkbaar niet op de hoogte is van de 'koelmeter', anders had ik er toch in 2009 al vanaf geweten en was ik met rasse schreden naar de dichtsbijzijnde supermarkt gegaan om me zo'n biergadget aan te schaffen. Dat was Heineken vast niet overkomen. Die hadden James Nulnulnix vast in een film een biertje laten weigeren op basis van de kleur van het stripje.