10 artikelen uit het clubblad van Oktober 2016

Terug naar overzicht

Van het bestuur, oktober 2016

tww oktober 2016
Door: Jan Wurpel

Clubavond van september 2016.

De clubavond van september is bij brouwerij het Uijltje in Haarlem gehouden. De bedoeling was om daar een gehele clubavond aanwezig te zijn. Echter de brouwer, waarmee we afspraak gemaakt hebben, liet in de ochtend van die clubavond weten er nog niet klaar voor te zijn. De volgende dag, 1 oktober, zou de formele opening van de brouwerij plaatsvinden. Er waren die vrijdag nog zoveel werkzaamheden te verrichten dat de brouwerij niet in staat was om ons een complete rondleiding en proeverij te verzorgen. Wat doe je dan? Afblazen? Afblazen bleek eigenlijk geen optie te zijn. Er kon nooit op tijd met de leden gecommuniceerd worden over het niet doorgaan. En waar hadden we dan naar toe moeten gaan? Er is door de secretaris nog overleg gevoerd met het Uijltje. Er is toen afgesproken de avond toch nog door te laten gaan, zij het met een beperkte rondleiding en proeverij. Ik zelf ben niet gegaan, want eerdere berichten over het niet door kunnen gaan waren voor mij aanleiding om andere afspraken te maken. Maar goed, de clubavond heeft toch nog doorgang gevonden, zij het tot 22:00 uur. De verhalen die ik vernam waren dat het een mooie nieuwe en indrukwekkende brouwerij is met een aanzienlijke capaciteit en heel veel Chinees RVS. Ondanks de late communicatie en de beperkte beschikbare tijd vanuit de brouwerij was het toch een gezellig samenzijn. Er waren ongeveer 85 leden aanwezig.

Polderbok 2016.

Op het brouwen van het Polderbok rust nog wel eens een vloek. Van de afgelopen 10 jaar is het in de voorgaande jaren 4 keer mislukt, terwijl het bier altijd bij commerciële brouwerijen gemaakt is. En ook dit jaar is er veel te doen geweest rondom het Polderbok 2016. Sommige flessen bevatte een bier dat licht zuur was. Bij een vat, dat tijdens de BBQ onder de tap gezet was, werd ook een bier geproefd van twijfelachtige kwaliteit. Het bestuur van ’t Wort Wat! heeft in meerdere sessies het bier nog eens geproefd en beoordeeld, ook het bier op vat. Haar conclusie was dat het bier niet goed is en tonen van infectie vertoont. Het bestuur heeft besloten om dit bier niet uit te leveren aan de leden, het Bokbierfestival, en aantal exploitanten vanuit de horeca. De brouwerij wilde ons nog tegemoet komen door aan te bieden het bier nog een keer te gaan brouwen, maar de Polderbok Commissie (PBC) vond dat te laat in het seizoen om dat te doen. De PBC is van mening dat het jaarlijks brouwen van het Polderbok geen primaire commerciële activiteit is. Aan het Bokbierfestival kunnen we nu niet meer leveren en om dan nog 900 liter van een eventueel ander soort bier kwijt te raken lijkt, een zeer zware opgave. De PBC besluit, om na het mislukken van het Polderbok 2016, het hierbij te laten. Het is jammer van de gemaakte kosten van het etiket en alle moeite die er in gestopt is, maar het is niet anders. Blijft dan nog wel de vraag over hoe het bier in slechte conditie geraakt is. De leden van de PBC die meegebrouwen hebben, zijn van mening dat er in het brouwproces op de brouwdag geen vreemde dingen geconstateerd. Wat er na het brouwen met het bier gebeurd is weten we niet, en hebben er ook geen invloed op kunnen hebben. Dus dit jaar geen Polderbok!

De gezamenlijke brouwdagen.

Afgelopen 1 oktober is er weer een gezamenlijke brouwdag geweest in Lisserbroek. Een Russian Imperial Stout was dit keer de uitdaging voor de deelnemers. Het is weer een geslaagde en gezellige dag geweest. Op zaterdag 19 november zal de vierde gezamenlijke brouwdag plaatsvinden gedurende het jaar 2016. Het bier wat dan gebrouwen zal gaan worden is een Lentebok, ook wel lentebock of meibock.

De plaats van het brouwen is zoals gewoonlijk:

Kwekerij E. Duivenvoorden Turfspoor 57 2165 AW Lisserbroek

Je aanmelding dient voor 4 november 2016 binnen te zijn, en de betaling moet voor 15 november op de bankrekening te staan. Inschrijven gaat via de website, kosten zijn € 5,- per 10 liter. Je kan je vast inschrijven dan is je plaatsje reeds vastgelegd.  Het is niet mogelijk, om je aan te melden en vervolgens de ingrediënten op te halen en ergens anders te brouwen. Natuurlijk kun je wel de ingrediënten bestellen, maar dan tegen de reguliere inkoopprijzen.

Daniël van der Slikke heeft te kennen gegeven te willen stoppen met het voorbereiden en coördineren van deze brouwdagen. Zijn normale werkzaamheden vergen te veel tijd, zodat het voorbereiden en begeleiden van de gezamenlijke brouwdagen een lastige voor hem wordt. Het bestuur dankt Daniël voor alle inspanningen van de afgelopen jaren rondom deze brouwdagen. De brouwdag commissie kon eigenlijk wel weer wat versterking gebruiken. De vraag is aan de leden gesteld, wie er een bijdrage aan deze commissie wil gaan leveren. Jan van Olijhoek heeft zich hiervoor aangemeld en ikzelf ben nu gestopt met werken, en heb hiervoor ook de tijd beschikbaar. Jim Warmendam was al lid van deze commissie en blijft dat vooralsnog.

Verder is er de vraag gesteld of op deze brouwdagen de onervaren brouwers bijgestaan kunnen worden door ervaren brouwers. Zeg maar een brouwbuddy. De brouwdag commissie wil dan wel graag van te voren weten wie die behoefte op zo’n brouwdag hebben. Het bestuur wil laten onderzoeken of het mogelijk is om bij het aanmelden via onze site er een vinkje aan te zetten is voor die deelnemers die zich graag op een gezamenlijke brouwdag door een brouwbuddy willen laten ondersteunen.

Aanmelden voor bijzondere activiteiten.

We hebben bijzondere activiteiten waarvoor men zich kan aanmelden, maar waar ook een betaling aan vast zit. De jaarlijkse BBQ en de gezamenlijke brouwdagen zijn hiervan een voor beeld. Het aanmelden loopt over de site, maar de betalingen via de penningmeester, door het overmaken van het verschuldigde bedrag. Omdat dit twee gescheiden informatiestromen zijn loopt het nog wel eens mis. Iemand meldt zich niet via de site aan, maar betaalt wel. Hij of zij is in de veronderstelling dat het betalen automatisch aanmelden betekent. Daar hebben we al een paar keer last van gehad. Degene die de aanmeldingen verzameld en de activiteit coördineert ziet dan aantallen deelnemers die niet overeenkomen met het aantal betalingen. En als er vooraf zaken besteld moeten worden, zoals eten, drinken en/of ingrediënten kan dat misgaan. Het bestuur is van plan om het aanmelden en betalen in één slag te laten plaatsvonden. Er zal gekeken worden naar een betaalmodule die ook direct een deelnemerslijst gegenereerd. Zulke modules zijn er. We proberen het voor 2017 te gaan invoeren.

Komende clubavond

De komende clubavond van vrijdagavond 28 oktober komt Jan Willem den Hartog (brouwmeester van Lindeboom) weer een presentatie geven. Jan Willem is een periodiek terugkerende spreker waarmee we erg content zijn. Dit keer gaat Jan Willem ons alles vertellen over de invloed van zuurstof in alle stadia van het brouwproces. Ongetwijfeld horen wij ook alles over zijn recente transfer van Gulpener naar Lindeboom en zullen met name alle nieuwere leden kennis maken met deze brouwerij. Jan Willem zal een mooie selectie van de Lindeboom bieren meenemen. En we gaan er natuurlijk een paar proeven.

Ga maar eens kijken op de site van Lindeboom wat zij zoal aan bieren maken. www.lindeboom.nl

Niet vergeten!!:  vanavond is het inleveravond voor de clubkampioenschap bieren. Ingeleverd kunnen worden: bieren uit de klasse B en D met als Jaarbier de Chimay Blauw.

Clubavond november 2016

De clubavond van november staat in het teken van het keuren van de bieren voor het clubkampioenschap 2016. Het zijn de bieren uit de klasse B en D met als Jaarbier de Chimay Blauw.

Clubavond december 2016

De clubavond van december staat in het teken van voedsel en bier. Het bestuur heeft de taak op zich genomen om vijf gerechtjes vergezeld van bijbehorende bieren aan de leden te presenteren. Dat belooft weer een gezellige avond te worden zo vlak voor de kerstdagen. Wellicht is er dan ook bekend wie de wisselkei voor het beste maandbier gewonnen heeft. De uitdaging is om de kei bij brouwerij PAX weg te halen. De brouwers zijn er nu al van overtuigd de kei ook dit jaar weer te zullen winnen. We zullen het zien!

 

Terug naar overzicht

Het creatieve potentieel van korianderzaad

tww oktober 2016
Door: Donovan Larmonie

Korianderzaad
Bron: Pixabay.com
Voor het brouwen wordt korianderzaad, de gedroogde vruchten van de Coriadrum Sativum plant, meestal geassocieerd met de Belgische witbieren. Deze veelzijdige smaakmaker wordt ook gebruikt in saisons, goses en zelfs volle Belgische bieren (Rochefort 10 maakt gebruik van slechts een kleine hoeveelheid voor een lichte citrus complexiteit). Voor een ingrediënt dat wordt gebruikt in zulke kleine hoeveelheden kan het zorgen voor mooie smaken, maar bij verkeerde doses kan het de smaak van een prima bier jammergenoeg bederven. Dus, laten we eens kijken hoe dit kruid te  selecteren, voor te bereiden en te gebruiken zodat koriander het best tot zijn recht komt in je bier.

In de eerste plaats worden hele korianderzaden niet altijd aangeboden in de supermarkten, zodat soms de gemalen variant wordt gebruikt welke je nooit zou moeten gebruiken voor bier en wel om de volgende reden. Op het moment dat het zaad wordt verpletterd begint een klok te tikken. Vanaf dat moment breken de vluchtige terpenen die zorgen voor de lichte citrus smaak heel snel af. In het beste geval verdwijnen ze, maar in het slechtste geval oxideren en transformeren ze en geven een onaangename bleekselderij en ham smaak.
Door de lage omloopsnelheid van koriander kan het ook zijn dat de zaden wat oud zijn en dus een lage smaak potentie heeft.

Er zijn twee veel voorkomende varianten van koriander dat de meeste thuisbrouwers kunnen aanschaffen: Europese en Indiase koriander. De onderliggende smaken van de twee zijn vergelijkbaar, maar er is genoeg verschil tussen de twee dat het de moeite waard is om de juiste variant te kiezen voor het gewenste effect. De Indiase koriander geeft een bijna merkwaardige citrus toets, met intense citroen en limoen smaken en wat sinaasappel op de achtergrond. De Europese variant (de meest voorkomende en vaak gewoon aangeduid als "koriander") heeft een citrus toets maar deze wordt aangevuld met een heerlijk kruidige aroma's met een duidelijke peper en rozemarijn toets

"Experts" raden aan niet meer dan 28 gram per 20 liter bier vers gekraakt koriander in de laatste 5 tot 10 minuten van de kook te gebruiken. Koriander zou je eigenlijk hetzelfde moeten behandelen als een late hop toevoeging omdat minder tijd in de kook resulteert in mooie aroma’s. Bij een bierstijl als Witbier, worden brouwers met een “soft touch” beloont met een delicaat evenwicht van smaken, dus vermijd de verleiding om te veel koriander te gebruiken. Ook moet koriander als een "dry-spice" toevoeging in de nagisting worden vermeden, omdat het een dominante koriander noot aan het bier geeft dat alle andere smaken uitwast.
 

Als je zin hebt om met koriander te experimenteren kan je het volgende proberen. Net als in de Indiase keuken kun je de koriander zaden verhitten (droog bakken) in een koekenpan voordat je ze aan de kook toevoegt. Het licht roosteren van de zaden geeft veel meer van de natuurlijke aroma's die binnen de kern van het zaad zitten. Dit geeft een unieke kruidige diepte aan de smaak van het bier.

Tussen de verschillende varianten en gebruik van korianderzaad zijn er tal van mogelijkheden om te verkennen. Maar een ding is zeker korianderzaad en brouwen gaan goed samen.

 

Bron: Eric Reinsvold, Craft Beer and Brewing Magazine
Gepubliceerd: 2016/06/08

Terug naar overzicht

Ben even niet Bierbrouwen

tww oktober 2016
Door: Ben Jacobs

Waterval
Bron: Pixabay
Het is weer herfstvakantie en dit keer ga ik hem nodig hebben. Sinds het moment dat wij van de zomer thuis kwamen en door een laagje (daar zeker niet horend) water de gang in liepen, staat de brouwerij stil. Een verbinding tussen kraan en wc stortbak (natuurlijk op de eerste verdieping) vond ’t nodig te gaan lekken, na 17 jaar goed te hebben gezeten, precies tijdens onze reis door Zweden. Alsof we daar al niet genoeg regen hadden gehad!

Het water liep langs de muren naar het toilet en de gang op de benedenverdieping en liep daar blijkbaar graag mijn kelderkast in, en bereikte daardoor (nog) niet de houten vloer van de huiskamer. Wij blij, even dan, want de kelderkast, incluis wijn en bier, was wel errug nat.

De verzekeraar stuurde droogapparatuur en de natuur vond het nodig om plots allerlei warmte records te gaan breken. Terwijl overal in huis verhuisdozen stonden met spullen, wijn en natuurlijk mijn bier. Een klein deel had ik in mijn koelkast gelegd, maar ja…. vol is vol.

U begrijpt, dan staat de brouwerij even stil. De ontwikkeling van het bestaande bier helaas niet, met de warmte van drogers en natuur. Deze week groef ik een doos met tripels op om die te weer eens te nuttigen, maar zo lekker als hij eerst was, zo matig is het bier nu geworden. Pijnlijk.

Dus nu de schilder in ieder geval iets eerder wilde komen om de kast van binnen op te knappen en te witten, kan ik aan de slag om een nieuwe stellingkast te bouwen en zo alles weer in de kast te plaatsen. En dan zal er ook toch gauw gebrouwen moeten worden. Vers bier, niet door een hitte periode heen gegaan. Dat kan ook mooi in zo’n vrije week. En gaandeweg zal ik wel proeven welk bier dit niet heeft doorstaan. Even niet aan denken….

 

Proost, Ben

Terug naar overzicht

1ste Europese Thuisbrouw Competie

tww oktober 2016
Door: Ben Uijtenhaak

Maar liefst 4 nominaties voor deelname aan de 1ste Europese Thuisbrouw Competitie wisten 't Wort Wat leden bij het laatste ONK in Amersfoort in de wacht te slepen. Samen met 12 andere Nederlandse afgevaardigden gingen zij de internationale strijd aan om een podiumplaats in 1 van de 6 klassen.

Zelf hadden wij een Schwarz ingestuurd in de categorie Duitse en Tjechische bieren. Onze nieuw gebrouwen batch was niet van het zelfde niveau als het originele brouwsel dus eigenlijk hebben we een beetje te oude Schwarz ingezonden.

EurHop! 2016 Bierfestival

Het keuren van de bieren en de prijsuitreiking was op 9 oktober tijdens het 4de EurHop! Beer Festival in Rome. Zelf was ik nog nooit in Rome geweest dus het was een prima reden om voor een lang weekend naar Rome af te reizen waar wij op het festival ook de Wort Watters Zolt Vehrer en Gert Oudshoorn tegenkwamen. De laatste zelfs met een 5 man sterke delegatie.

De dag van de keuring waren Gery en ik al vroeg aanwezig want Gery mocht als steward optreden tijdens het keuren. Dat dit EK voor het eerst georganiseerd werd was duidelijk te merken en er moest soms aardig geïmproviseerd worden. Zo was de ruimte waar het bier gekeurd moest worden veel te warm. Derhalve werden alle tafeltjes naar de wat koelere overloop verhuist. Enfin, een kleinigheidje hou je altijd. Een hele kundige internationale jury heeft volgens de Amerikaanse BJCP regels de handen vol gehad aan het keuren en de uitslag liet dan ook lang op zich wachten.

Klasse indeling van de te keuren bieren:

  • Belgian and French beers (BJCP Categories: 24, 25, 26)
  • American beers (BJCP Categories: 1, from 18 to 22
  • English, Scottish and Irish beers (BJCP Categories: 9C, 11, 12A, 12C, from 13 to 17)
  • German and Czech beers (BJCP Categories: from 3 to 8, 9A, 9B, 10)
  • Experimental beers (BJCP Categories: 27, 29, 30, 31, 32B, 33, 34, X3)
  • Sour and wild beers (BJCP Categories: 23, 28)

 

EurHop! 2016 Prijsuitreiking
Foto: Ben Uijtenhaak
Niet vreemd dat aan het eind van de middag de spanning aardig opliep. Gelukkig konden we ons ontspannen met de prima bieren die op het festival verkrijgbaar waren. De concurentie was uiteindelijk te groot een niemand van 't Wort Wat viel in de prijzen. De prijzen gingen voornamelijk naar Italianen, Oostenrijkers en Noren. Wel was er een 2de plaats voor de Nederlander Harry Lenis met een Dubbel. Bij deze van harte gefeliciteerd!

 

Conclusie:
We hebben in ieder geval genoten van Rome, het mooie weer en goed bier.
Gery heeft als leerling bierkeurmeester internationale ervaring opgedaan.
Gewoon lekker blijven brouwen.

Links:
http://eurhop.com/
http://www.movimentobirra.it/

 

 

 

 

Terug naar overzicht

Van de inkoopcommissie, oktober 2016

tww oktober 2016
Door: Michael Woolthuis

Inkoopcommissie (Overtuigend winnaar van de Kei 2012 en de Kei 2015)

In tegenstelling tot de vele vakantievierders die wij tegenkwamen hebben wij van de afgelopen vakantie gebruik gemaakt om inspiratie op te doen om zo weer interessante brouw pakketten te kunnen verzinnen. Dit door middel van hard werken, bieren proeven, keuren, herkeuren, verherkeuren en nog eens proeven. Zo doende is het dus wederom gelukt om een aantal leuke bieren neer te zetten. Hier onder staat de voorlopige lijst. Deze kan zoals altijd geheel of gedeeltelijk zonder opgaaf van duidelijke reden en of k*&@tsmoes en met volledige willekeur wijzigen. Alle pakketten worden geleverd met een giststarter.

De komende brouw pakketten:

oktober WinterWeizen
November: Bruintje
December: niets vanwege december en zo
Januari: die andere theo Theoostrippel

Bestellen kan gewoon via het inloggen op de site van ’t Wortwat (ga naar voor leden/inkoop). Vervolgens krijg je van ons een mailtje met het verschuldigde bedrag. Wacht ook met betalen op dit mailtje want het te betalen bedrag kan afwijken in verband met afwijkende prijzen of gezamenlijke inkoop prijzen.

De laatste besteldag per maand wordt op de site vermeld. Ophalen van de spullenboel is bijna altijd aan het begin van de clubavond. Wij bestellen overigens hoofdzakelijk bij van der Kooy Jubbega, zie daarvoor: http://www.vanderkooyjubbega.nl/

Vragen en opmerkingen naar: inkoop@twortwat.nl (vermeld indien mogelijk je bestelnummer)

Groeten,

De inkoopcommissie (Stefan en Michael)

 

Het recept van oktober: WinterWeizen

van: Inkoopcommissie
klasse: A
stijl: Weizen

Recept gegevens

batch grootte: 10 l.
kooktijd: 60 min.
alcohol percentage: 6.9 %
begin SG: 1061
eind SG: 1013
EBC (kleur): 10.0
EBU (bitterheid): 25.0
Brouwhuis efficiëntie 75 %

Ingrediënten

ingrediënt hoeveelheid kooktijd waarde bijzonderheden
Vienna mout (8 EBC) 1200 gr   8 EBC  
Tarwemout (4 EBC) 1500 gr   4 EBC  
Hallertau Perle 12 gr 60 min. 8.1 α Bloemen  
Wakatu (NZL) 4 gr 15 min. 6.6 α Bloemen  
Wakatu (NZL) 5 gr 5 min. 6.6 α Bloemen  
Sinaasappelschil, gedroogde 3 gr 5 min.    
Wyeast 3056 Bavarian Wheat Blend 1     Leverancier: Wyeast
Maisch water 11.1 liter     Leverancier: Kraan
Spoel water 6.3 iter     Leverancier: Kraan

Maisch schema

56 °C 53 °C 63 °C 72 °C 78 °C
stort min. 15 min. 25 min. 30 min. 2 min.

Opmerkingen van de brouwer

Je kan de oranje schil vervangen door vers sinasappelsap van ongeveer 2 sinasappelen per 10 liter. Ook bijvoorbeeld grapefruit is heel goed mogelijk.

 

Alternatieve droge gist kan zijn: T-58, K-97 of MJ's M-20.

Smaak impressie

Een net iets stevigere weizen die het ook erg goed doet in de koude winter maanden.
Terug naar overzicht

De bibliotheek ruimt op

tww oktober 2016
Door: Erik Pruisken

Op de komende clubavonden zijn onderstaande titels te koop voor 1 euro per stuk zolang de voorraad strekt.

1004_Good_Beer_Guide_Belgium

   1004 : Good Beer Guide Belgium
   1012 : Bier- en caféverhalen (pocket Hertog Jan)
   1013 : Biercultuur in Nederland
   1015 : Atrium Bier encyclopedie 1996
   1017 : Produktschap voor bier - Verslag 1985
   1018 : Produktschap voor bier - Verslag 1986
   1019 : Produktschap voor bier - Verslag 1987
   2007 : Het Nederlandse Bierboek
   2011 : De Beste Bieren van de Wereld
   3021 : The Pocket Guide to Beer, Spirits & Liqueurs
   3523 : Good Beer Guide Belgium and Holland 1994 (pocket)
   3524 : Good Beer Guide Belgium, Holland & Luxembourg1998 (pocket)
   3527 : Great Canadian Beer Guide
   4001 : Die Letzten 100 Brauereien in Bamberg und Seinem Landkreis
   4002 : Die Neue Fränkische Brauereikarte
   5001 : The Malt Whisky Companion (pocket)
   5002 : Malt Whisky Almanac (pocket)

 

Terug naar overzicht

Regenwater - brouwwater - leidingwater

tww oktober 2016
Door: Jean-Pierre Bylard

Regenwater
Bron: pixabay.com
In ons clubblad van juli/augustus 2016 stond een artikel van Peter Hompe, "Delirium" dat het gebruik van regenwater als brouwwater behandelde. Dat trok onmiddellijk mijn aandacht en ik heb toen Peter benaderd. Dit resulteerde in dit stuk. Een aanvulling op, en een uitwerking van zijn exposé over het gebruik van regenwater als brouwwater. Met Peter heb ik overlegd om dit verder uit te werken.

Waar ben ik aan begonnen ? Digitaal zwierf ik de halve wereld over: van Duitsland naar Amsterdam, van India naar Gouda, enz. Maar niet getreurd, het was een mooie reis en ik zal er hiervan verslag doen.

Het artikel van Peter Hompe. Toen ik het las kwamen de eerste vraagjes naar boven: Regenwater is dat schoon ? Hoe krijg je het schoon ? Wat blijft er tòch nog inzitten?

Eerst naar de brouwerij “De Prael” ge-emaild. Het water verzamelen ze van de daken van de Intratuin. Uiteraard filteren ze het water: blaadjes, stof, insecten, e.d. gaan eruit. Maar…de opgeloste ureum uit vogelpoep (want Amsterdam betekent: veel meeuwen, duiven en ander gevogelte ) en de gassen die in de lucht zitten; kooldioxide, stikstofoxide, zwaveldioxide? Daar was geen antwoord op, ofwel: die stoffen zitten in zo’n geringe mate in het water opgelost dat het niet merkbaar is maar er wordt nog wèl onderzoek naar gedaan.

Oké, het uitgangspunt van regenwater is dat het "gedestilleerd water" is. Kalk, hormoonverstorende stoffen en pesticiden zitten er niet in. Dat eerste is soms een gemis. Ik herinnerde me een artikel van Ben Uijtenhaak (clubblad september 2014) over de trappisten van Rochefort. Water uit de Tridainebron, water uit een kalklaag, gebruiken ze voor hun bier. Water zònder kalk levert dan niet hun specifieke bier op. Regenwater, zó vers uit de hemel, kunnen ze dus niet gebruiken. Ze vrezen wel een nitraatverontreiniging. Maar dàt, hoorde ik van een andere waterdeskundige, kan binnenkort ook uitgefilterd worden, met een UF-membraan filter (!?) ná de mechanische filtering.

Al verder lezende, kwam ook het Nederlandse leidingwater in het vizier. "Wij hebben in Nederland het beste drinkwater!" hoor je menigeen roepen. Oh ja ? Toen kreeg ik een aantal artikelen over de kwaliteit van ons drinkwater onder ogen.

Bijvoorbeeld in een artikel van Nico Mes (oktober 2005) komen andere stoffen, van belang bij het bier maken, aan de orde. Gelukkig, niet alles is slecht voor ons bier.  Het door ons gebruikte leidingwater voor bierbrouwen is niet ècht slecht, maar helemaal goed? Want 100x minder dan 1 gram van verschillende verontreinigingen, kan toch een cocktail opleveren waarvan we de gevolgen niet weten. Zo slecht als in Duitsland, waar ondanks het Reinheitsgebot, in 14 van de bekendste en populairste bieren sporen zijn gevonden van glyfosaat, dat hebben wij niet. Glyfosaat is een kankerverwekkend pesticide (onkruidbestrijder), waarvan 4 tot 300 maal teveel in het bier werd gevonden.

Zó erg hebben wij het hier (nog) niet. Mijn zegsman van Waternet Amsterdam zegt dat ons water ook niet van alle smetten vrij is, maar desondanks nog steeds voldoet aan hoge eisen v.w.b. goed drinkwater. Ook water bedrijf OASEN-Gouda is eenzelfde mening toegedaan. (Weten jullie dat bv. in een het heel dure, luxe mineraalwater “San Pellegrino” zoveel zwaveldioxide opgelost is ( 430 mg/lt ) dat het in Nederland niet eens in het oppervlakte water geloosd mag worden ?)

Gebruiken we daarom voorlopig maar ons leidingwater. Want de levering van gezuiverd regenwater voor brouwwater zit er voorlopig nog niet in. Misschien dat osmosewater een oplossing kan vormen.

Wordt vervolgd, want 2 van mijn bronnen ( osmosewater en gedestilleerd water) borrelen nog.

 

Terug naar overzicht

Open dag Mouterij The Swaen, 23 september 2016

tww oktober 2016
Door: Erik Pruisken

Vrijdag 23 september was er open dag bij mouterij The Swaen in Kloosterzande, Zeeuws Vlaanderen. Een rit van één uur en drie kwartier vanuit Den Haag had ik er wel voor over om eens met eigen ogen te zien wat er bij het mouten van graan komt kijken. Er lopen in ieder geval geen mannen met harken over moutvloeren. Het proces is volledig geautomatiseerd en er lopen weinig mensen rond.

De mouterij is in 1906 begonnen als brouwerij & mouterij De Zwaan. In 1999 werden ze mouterij voor Grolsch. Na de overname van Grolsch door SAB-Miller is de mouterij in 2013 overgenomen door twee leden van de familie Groen (de vroegere eigenaren van Grolsch) en is zich gaan richten op export en speciale mouten. De grootste exportmarkt is de USA, gevolgd door Afrika en Zuid-Amerika.

De productie bestaat voor 70% uit de basismouten pils, pale ale en tarwe. Ze maken 120 ton mout per week. De productie van The Swaen is vijf maal kleiner dan die van Bavaria.

De granen komen voornamelijk uit Frankrijk, Zweden en Finland. De granen zijn gerst, tarwe en spelt. Ze hebben het liefste granen afkomstig van ten Zuiden van Parijs, want die kiemt het makkelijkst. Ze werken ook met gerst van 15 lokale boeren.

Er is een klassieke moutstraat en een moderne die in 2015 in gebruik is genomen. De dikte van de laag graan bij het drogen is in beide systemen ongeveer 1,5 meter.

De verpakkingslijn gaat geheel automatisch. De mensen leggen de lege zakken klaar, halen de pallets met volle zakken weg met een vorkheftruck en houden verder de boel in de gaten.

Voor meer informatie over de mouten zie www.theswaen.com

Foto impressie:

Weekbak bij mouterij de Swaen
Weekbak (Foto: Erik Pruisken)

kiembak bij mouterij de Swaen
Kiembak (Foto: Erik Pruisken)

Brander bij mouterij de Swaen
Brander voor donkere mouten (Foto: Erik Pruisken)

Verpakken bij mouterij de Swaen
Verpakken (Foto: Erik Pruisken)

 

Terug naar overzicht

De SCHOONHEID van het brouwen

tww oktober 2016
Door: Theo van Eijden

Vele brouwbijbels zijn al opgesteld, waarin wordt gepredikt dat gij toch vooral in een schone omgeving en met schone materialen zult brouwen! Deze tekst zal bovenstaande brouwwijsheid niet geheel ondermijnen, doch hij zal duidelijk maken dat zo nu en dan best tegen dit brouwgebod kan en mag worden gezondigd.

Wij brouwen inmiddels ruim 2 jaar en hebben sindsdien ongeveer 20 brouwsels “voortgebracht”. De eerste paar brouwsels werden in moeders keuken gebrouwen. Voorzichtig onze eerste stappen in de brouwwereld zettend, volgden wij trouw alle aanwijzingen die wij tijdens de cursus geleerd hadden. Wij werkten zo akelig precies en schoon, dat zelfs Truus de Mier er een voddenvrouw bij leek. Ieder ingrediënt werd tot op het grammetje precies afgewogen en alles wat ook maar met ons bier in aanraking zou kunnen komen, werd vooraf ondergedompeld in kokend water.

Iedere keer brouwden wij 25 liter, wat op het eerste gezicht een aanvaardbare hoeveelheid lijkt. Echter, wanneer je met z’n tweeën brouwt moet je delen. Met als gevolg dat je brouwpartner met 12,5 liter bier aan de haal gaat, jou met een schamele 12,5 liter bier achterlatend. U zult al begrijpen, dit hebben wij niet lang volgehouden.

Besloten werd dan ook om grondig uit te gaan breiden. Er werden 2 branders aangeschaft, hooikisten werden gemaakt, kortom… de brouwset werd verdubbeld. Zo konden we in de toekomst ieder 25 liter bier maken, een toename van maar liefst 100%. Eén en ander had wel gevolgen voor onze brouwomgeving. Waar tot dan toe de blinkend schone keuken als brouwhuis had gediend, kreeg nu de stoffige garage deze rol toebedeeld… en daar begon onze brouwverloedering.

Waarschuwing: De nu volgende tekst bevat fragmenten, die voor enkele van u wellicht schokkend kunnen zijn!

Zoals u wellicht al uit de voorafgaande tekst heeft kunnen opmaken, behalen wij graag een optimaal rendement uit onze brouwactiviteiten. Dat betekent dat wij iedere keer weer tot het uiterste gaan om maar zoveel mogelijk liters bier uit onze pannen te persen. Dat dit wel eens fout zou kunnen gaan, kan iedere weldenkende brouwer al voorspellen.

De eerste keer dat het fout ging, was ook gelijk een echte misser. Een van de 2 bieren die de desbetreffende dag gebrouwen werd, begon langzaam te koken. Dat was dus hét moment om het overgrote deel van de hop bij het bier te voegen. Deze toevoeging van hop had echter een nogal allergische uitwerking op het bier, het bierpeil in de pan begon behoorlijk snel te stijgen. Op advies van de vrouw van 1 van de brouwers, werd besloten om het bier te roeren. Dat zou het van de kook halen. Wij willen hier graag de nadruk leggen op het woordje "zou". Het roeren mistte zijn uitwerking niet, zij het niet in positieve zin. Als een fontein spoot het bier de pan uit, grote hoeveelheden hop over de rand gooiend. De ontsteltenis was groot, dat zult u begrijpen. We kunnen hieruit alvast de conclusie trekken dat de adviezen van vrouwen tijdens het brouwproces niet serieus moeten worden genomen, laat staan ze op te volgen!

Er was nu een groot probleem ontstaan, want er lag meer hop op de stoffige garagevloer dan dat er in de pan zat. Na enig crisismanagement werd besloten om de hop weer terug in de pan te scheppen, wetend dat daarbij enige stof en wellicht ook olieresten van de vloer zouden worden meegenomen. Verder ging alles bij het brouwen van dit bier zoals het zou moeten gaan. Groot was de spanning toen wij het eerste flesje gingen proeven, immers… wij hadden gezondigd tegen het brouwgebod! Angst maakte echter plaats voor vreugde, toen wij de eerste slokken genomen hadden. Het was een heerlijk bier geworden!

Men zegt wel eens dat na de eerste zonde er altijd meer volgen. Deze uitspraak bleek ook op ons brouwactiviteiten van toepassing. Waar eerst ieder ingrediënt precies werd afgewogen, begon ook hier de vrijere hand toe te slaan. De nauwkeurigheid uit het begin, maakte plaats voor de spreuk: “Baadt het niet, dan schaadt het niet, ode aan de uitdrukking “Het wordt altijd bier”.

Bij het brouwen van onze eerste bieren, liepen wij voortdurend tegen een probleem aan bij het filteren met de kaasdoek. Iedere keer raakte deze verstopt, waardoor dit proces soms wel 2 uur duurde. Dit stelde ons wel in de gelegenheid om op ons gemak te genieten van de afhaal Chinees. De innovativiteit won het van het geduld. Bedacht werd om de kaasdoek met water schoon te spoelen zodra de eerste tekenen van vertraagde doorstroming zich voordoen. Daar is op zich nog niets mis mee, zij het dat het hier geen kokend water maar koud kraanwater betreft. Volgens onze brouwbijbel zit dit water vol met bacteriën, hetgeen een groot gevaar vormt voor het nog prille bier. Ons niet af laten schrikkend door dit gegeven, besloten wij het idee ten uitvoer te brengen. Het leverde een enorme tijdsbesparing op. De filtertijd van 2 uur werd teruggebracht tot nog geen 10 minuten!

De vraag zal nu rijzen, raakte het bier dan niet besmet? Ook wij zaten in grote spanning, tot het moment van de eerste keuring. Grote opluchting was daar, toen bleek dat het een prima bier was. Ook hier bleek de smetvrees van menig brouwer ongegrond. Dit waren slechts enkele voorbeelden van onze "wandaden". Er zijn er nog vele noemen, doch om het clubblad niet dikker te maken dan normaal zullen wij ze hier achterwege laten.

Het bovenstaande is geen vrijbrief voor alle brouwers om voortaan alle "reinheidsregels" aan de laars te lappen. Natuurlijk moet het bier met zorg gebrouwen worden, al is het alleen maar om de liefde van de brouwer in de smaak van het bier terug te kunnen vinden. Waar we alleen voor willen waarschuwen, is dat het brouwplezier niet moet worden bedorven door een (te) grote angst voor besmetting. Dan gaat de schoonheid van het brouwen pas echt verloren!

Wij willen deze tekst dan ook besluiten met het volgende: "Geniet van het brouwen en wees schoon met mate"

Theo van Eijden & Alwin Duivenvoorden

Eerder gepubliceerd in het clubblad van april 2000

Terug naar overzicht

Recept: Sierra Nevada Pale Ale

tww oktober 2016
Door: Theo van Eijden
klasse: A
stijl: American Pale Ale

Recept gegevens

batch grootte: 10 l.
kooktijd: 60 min.
alcohol percentage: 5.5 %
begin SG: 1056
eind SG: 1014
EBC (kleur): 15.6
EBU (bitterheid): 31.0
Brouwhuis efficiëntie 75 %
Water type Kraan

Ingrediënten

ingrediënt hoeveelheid kooktijd waarde bijzonderheden
Palemout (7 EBC) 2420 g   7 EBC  
Cara-Kristal (120 EBC) 147.41 g   120 EBC  
Magnum 3.16 g 60 min. 10.7 α Bloemen  
Hallertau Perle 8.95 g 60 min. 7.60 α Bloemen  
Cascade 10.53 g 15 min. 6.90 α Bloemen  
Cascade 9.48 g   5.00 α Bloemen  
SafAle US-05 1      

Maisch schema

68 °C 76 °C
60 min. 10 min.

Opmerkingen van de brouwer

7 dagen dryhoppen met 9,48 g Cascade hop. Fermentatie: primair: 7 dagen 20 graden secundair: 14 dagen 22 graden
Terug naar overzicht