Wanneer dit clubblad uitkomt zijn de vakanties voor de meesten van ons alweer voorbij en wordt het weer tijd om weer bier te gaan brouwen. In ieder geval voor mij. De afgelopen tijd heb ik vanwege gezondheidsproblemen niet kunnen brouwen en ik zie er naar uit om weer een brouwsel te kunnen maken.  Op mijn programma staan nog een Russian Imperial Stout en een American Pale Ale; ik denk dat ik de RIS eerst doe zodat die met kerst goed op dronk is.

Afgelopen clubavond

Deze laatste clubavond voor de vakantiestop hadden we twee leden die een presentatie gaven. Nick Oud gaf een lezing over het maken van bieretiketten en Gery Uijtenhaak presenteerde haar bevindingen over schuim.

Nick is grafisch ontwerper van beroep en vanuit deze expertise liet hij zien hoe vernieuwende etiketten en labels kunnen worden gemaakt. Ook gaf hij tips over lettertypen en beeldmateriaal. Verder gaf hij aan welke programma's het best wel en welke je niet zou moeten gebruiken voor het maken van bieretiketten. De presentatie werd afgerond met een lijst van nuttige websites en leveranciers van de te gebruiken materialen. De presentatie is op de website te vinden (voor leden) op de documentenpagina.

Gery is lid van de kwaliteitscommissie en heeft het onderwerp schuim gepresenteerd. Het doel van deze presentatie is het begrijpen hoe het schuim ontstaat en welke factoren een rol spelen bij de schuimstabiliteit zodat uiteindelijk een bier gebrouwen kan worden met een kwalitatief betere schuimkraag. Aan de hand van het boek ‘FOAM: Practical Guides for Beer Quality’ (Charles W. Bamforth, 2012) en een aantal artikelen op internet presenteerde zij eerst de principes van de schuimvorming en welke factoren een positieve en een negatieve invloed op de schuimvorming hebben. Daarna werd de presentatie afgerond met een aantal do's en don'ts voor de amateurbierbrouwerspraktijk. Ook deze presentatie zal op de documentpagina van de site te vonden zijn.

Komende clubavond

De volgende clubavond is de al bijna traditionele jaarlijkse barbecue in Lisserbroek. We zitten nog in de voorbereidingsfase maar het belooft weer een mooie barbecue te worden die voor een deel bij een cateraar vandaan komt en voor een deel door de clubhuiscommissie wordt verzorgd. Het is de bedoeling dat leden ook zelf gebrouwen bieren meenemen zodat we veel kunnen uitwisselen en van elkaar kunnen proeven. Als het weer ook meezit, moet het weer een geweldige avond worden en voor de prijs hoef je het niet te laten.

Nu de vakanties lekker zijn afgelopen kunnen we ons eindelijk weer bezig houden met belangrijkere zaken. Brouwen. Zeer noodzakelijk want de voorraad is inmiddels teruggezakt naar een paar laatste flessen poorter en nog wat gokbier. Een paar labelloze flessen met mogelijk dit of misschien waarschijnlijk dat bier. Ooit eens gebrouwen we denken ergens in de laatste paar jaar. Gokbier dus.

Hieronder staat de komende lijst met brouwpakketten. Deze kan geheel naar ons goeddunken met volledige willekeur wijzigen.

Één pakket bevat alle ingrediënten, zoals ongeschrote mout, hop en gist, die nodig zijn om 10 liter bier te brouwen. Alle pakketten worden zoveel mogelijk geleverd met een giststarter. De pakketten zijn alleen in de aangegeven maand te bestellen en worden op de clubavond van die maand geleverd.

Bestellen kan gewoon via het inloggen op de site van ’t Wortwat (ga naar voor leden/inkoop). Vervolgens krijg je van ons, 1 week voor de clubavond, een mailtje met het verschuldigde bedrag. Wacht alsjeblieft met betalen op dit mailtje want het te betalen bedrag kan afwijken in verband met afwijkende prijzen of gezamenlijke inkoop prijzen.

De laatste besteldag per maand wordt op de site vermeld. Ophalen van de spullenboel is bijna altijd aan het begin van de clubavond. Wij bestellen overigens hoofdzakelijk bij van der Kooy Jubbega, zie daarvoor: http://www.vanderkooyjubbega.nl/.

Vragen en opmerkingen naar: inkoop@twortwat.nl (vermeld indien mogelijk je bestelnummer).

Groeten,

De inkoopcommissie (Stefan en Michael)

Het recept van oktober: Hopporter

Recept gegevens

Ingrediënten

Maischschema

Opmerkingen van de brouwer

Koudhop 6 gr Styrian Golding; alternatieve droge gist is: S-04

Inleveravond Clubkampioenschappen (Najaar) oktober 2017

Het is weer zo ver!! De inschrijving voor de clubkampioenschappen is weer geopend en de bieren mogen op de clubavond in oktober  ingeleverd worden, waarna deze worden gekeurd op de clubavond van november.

Het wedstrijdbier is een dubbel Abdijbier klasse D, welke verkrijgbaar was als inkooppakket via de inkoopcommissie in de maand mei, maar zelf (thuis)gebrouwen dubbel abdijbieren  zijn uiteraard ook welkom. Een dubbel abdijbier  is donker koper tot donkerbruin van kleur. De geur loopt van fruitigheid (banaan), karamel, kandij tot chocolade, met een zoetig tot zoet bitterige smaak. Enige voorbeelden van een dubbel abdijbier  zijn: Chimay rood, Westmalle dubbel,  La Trappe dubbel, Affligem dubbel, Leffe dubbel, Grimbergen dubbel  en  Gerardus dubbel. Daarnaast kunnen alle bieren uit de klasse B en D ingeleverd worden, evenals de fantasie- en vruchtenbieren welke niet in de klasse B – D vallen  maar in klasse V.

Het inschrijfformulier staat uiteraard weer op de website. Op dit formulier moeten de namen van de brouwers en de biernaam ingevuld worden, het type bier en de klasse, (via een pop-up schermpje) en het begin S.G. Eventuele andere kenmerken graag bij ‘opmerkingen’ vermelden. Voor de vrije klasse graag een korte omschrijving van het type bier. Vergeet niet je biernaam en overige kenmerken in te vullen. Met deze ingevulde gegevens hebben de keurmeesters een beetje houvast bij het keuren van het bier. Niets is vervelender dan dat de keurmeesters en leden geen idee hebben welke bieren geproefd gaan worden. Het ingevulde formulier samen met 2 flesjes inleveren op de betreffende clubavond. Zie ook het wedstrijdreglement clubkampioenschap op de website.

De inschrijving stopt op de zondag voor de inleveravond, dit om de commissie de gelegenheid te geven een inventarisatie van de bieren te maken en de juiste stickers aan te maken. De prijsuitreiking is uiteraard weer op de laatste clubavond van het jaar.

Veel  brouwplezier!
Jacques Stricker

Het begint al bijna een traditie te worden: de jaarlijkse bierbrouwwedstrijd uitgeschreven door de Brand brouwerij. Dit jaar al weer voor de 6^e keer. Het is de enige in Nederland door een commerciële brouwerij georganiseerde brouwwedstrijd. Alle overige, zoals het ONK, OBBK en het BONK, zijn wedstrijden georganiseerd door lokale bierbrouwverenigingen. Natuurlijk zijn er nog wel meer brouwwedstrijden maar dit zijn de meest toonaangevende en ieder jaar terugkerend.

Zelf ben ik meestal als keurmeester van het Bier Keurmeester Gilde (BKG) actief aanwezig tijdens de keuringen van het ONK en OBBK. De laatste jaren heb ik daardoor niet meer als deelnemer aan deze wedstrijden mee kunnen doen. Toch begon het begin 2017 bij mij te kriebelen. Zeker toen ik het biertype van de Brand bierbrouwwedstrijd onder ogen kreeg. Een Session IPA, een licht hoppig laag alcoholisch bier. De traditionele alcoholbommen was ik al een tijdje aan het afzweren en mijn smaakprofiel is aan het verschuiven naar de meer subtiele bieren. De Session IPA valt daar zeker onder. Een dergelijk bier had ik nog nooit gebrouwen en het was op dat moment tamelijk onbekend voor mij. Dit was een goede manier om een dergelijk bier beter te leren kennen. Inschrijven was mogelijk tot 17 maart en eind maart moeten de bieren klaarstaan voor verzending. Omdat het inmiddels medio februari was, gaf mij dat geen tijd meer voor uitgebreide proefbrouwsels, de eerste klap moest gelijk raak zijn. Inschrijven was gratis, een groot voordeel in dezen. Echter, de hoeveelheid in te leveren flessen een schok: 12 stuks. Een half krat, je zult toch een lekker bier hebben gemaakt, moet je daar veel van afstaan. Maar ook deze psychologische drempel heb ik overwonnen door simpelweg te besluiten meer bier te gaan brouwen dan gebruikelijk. Dit laatste gaf weer andere problemen maar daar kom ik later op terug.

De opdracht

Bijgaand de opdracht waaraan de thuisbrouwer heeft te voldoen. Dit zijn nogal wat harde randvoorwaarden die mogelijk een brouwer doen afschrikken maar geven daarnaast ook veel duidelijkheid en structuur. Het zou veel erger zijn als de opdracht was: ‘brouw een lekker bier’. Daar zit kop noch staart aan. Met de moderne bierbrouwprogramma's, zoals bijvoorbeeld Brouwhulp, is het echter eenvoudig te controleren of het zelfgemaakte recept aan een groot deel van de gestelde eisen voldoet.

Onderzoek via internet

Gewapend met deze opdracht heb ik de bierafdeling van de lokale Albert Heijn aan een onderzoek onderworpen om een praktijkvoorbeeld van dit biertype. Bleek dat er maar één Session IPA aanwezig was in de schappen en dat was de Session IPA van de Siërra Nevada brouwerij uit de USA. Dit bier natuurlijk gekocht om een beeld te krijgen van het bier dat gebrouwen moest worden. Na drinken tot de conclusie gekomen dat deze redelijk binnen de gestelde eisen van de opdracht van Brand viel. Dit zou het bier worden waar ik me op zou richten om te gaan brouwen.

Vervolgens het internet aan een onderzoek onderworpen, hoewel, dat kan je soms beter maar laten. Er zijn nationaal en internationaal meerdere brouwfora en websites waar recepten op gepost kunnen worden. Hier zie je door de bomen het bos niet meer en ook een goede objectieve beoordeling van de bieren ontbreekt. Iedereen kan uploaden en melden dat dit het meest fantastische bier is. Je zult ieder recept zeer kritisch moeten beoordelen. Maar dan nog weet je niet of dat recept een goed bier op levert. Meer waardevol zijn artikelen die geschreven zijn door schrijvers van naam over deze bierstijl, zij nemen de moeite om zaken te analyseren en samen te vatten. De bladen Brew-Your-Own, Zymurgy, Craft Beer & Brewing geven veel informatie. Ook hebben zij websites waar veel informatie te vinden is. Tevens hebben ze specials waarin bepaalde biertypes uitgebreid besproken wordt. Alle informatie die ik als zinvol beoordeelde heb ik verzameld en uitgeprint. Vervolgens dit een aantal maal goed doorgelezen om een goed beeld van het biertype te krijgen, welke ingrediënten over het algemeen gebruikt worden en welk maischschema wordt toegepast. Probleem is wel dat het voornamelijk informatie uit de USA betrof en dat men daar de gewoonte heeft veel verschillende mouten en hoppen toe te passen in de recepten. Iets wat strijdig is met mijn opvatting van: keep-it-simple-stupid. Meer is niet altijd beter en vaak ook niet waarneembaar in het eindproduct. Wat hiertegen weer in het voordeel hiervan sprak was dat de oorsprong van de Session IPA wel in dit continent lag. Dus wie was ik om dat ter discussie te stellen? Gewapend met deze informatie was het mogelijk een recept te maken.

Recept

Receptgegevens

Ingrediënten

Maischschema

Eigen Brouwsel ervaring

Om de hoeveelheid flessen die ik moet inleveren te compenseren heb ik besloten 45 liter te gaan brouwen. Dit te verdelen over twee gistvaten van elk 30 liter en ieder gistvat een andere gist te geven. Ik was zo in staat gelijk een gistexperiment te doen. Het bier dat het beste uit de bus kwam zou ik dan vervolgens gaan inzenden. De gisten waren de korrelgist US-05 van Fermentis en de vloeibare American West Coast van Wyeast.

De Nugget hop die ik gekozen had als bitterhop was alleen maar verkrijgbaar van de oogst van 2014, 2,5 jaar oud dus. Ik had mijn twijfels al toen ik in de winkel van Brouwmarkt deze hop uit het schap haalde. Bij het openmaken bleek de hop veelal bruinig te zijn en er oud uit te zien en niet fris te ruiken. Omdat ik niets anders had liggen wat geschikt was als bitterhop, deze hop toch maar gebruikt en er 10 gram meer aan toegevoegd. Dit ter compensatie van verlies aan alphazuur door de veroudering. Dit is niet in bovenstaand recept verwerkt. Gevolg is dat ik niet exact weet welke berekende bitterheid mijn bier nu heeft.

Voor het brouwen speciaal een vrije dag opgenomen om zo heerlijk relaxt mijn bier te gaan maken. Het brouwen heeft verder weinig problemen opgeleverd. Het brouwsel met de Wyeast 1056 was na 5 dagen terug van een begin SG van 1043 naar SG1017, die met de Fermentis US-05, was op dat moment SG1022. Op dat moment de dry hop toegevoegd aan het gistvat; dit was een enorme hoeveelheid. Daar had ik te weinig rekening mee gehouden. Iedere dag heb ik de gistvaten behoorlijk rondgezwenkt om de hop goed te benatten en zo de hoparomas aan het bier te kunnen afgeven. Achteraf gezien is het misschien beter om hoppellets te gebruiken voor de dry hopping; deze lossen goed op en geven het hoparoma beter af. Alternatief is om hopzakken verzwaard met knikkers te gebruiken, de hopbloemen zijn dan makkelijker uit het bier te verwijderen. Zorg er dan wel voor dat je de hopzakken niet te vol stopt, de hopbloemen zwellen enorm op als ze nat worden. In mijn geval was bijna de helft van de gistvaten gevuld met de hopbloemen. De dry-hop heeft 8 dagen in het bier gezeten, langer schijnt niet een beter effect te geven.

Voor het bottelen hevel ik altijd eerst het bier naar een pan, ik ben dan de gistslurry kwijt die onderin het gistvat zit en ook de ronddrijvende hopbloemen van de dry-hop. Daarna voeg ik de bottelsuiker toe en roer ik alles goed door om er een goed homogeen mengsel van de maken. Het hevelen van het bier van het gistvat naar de pan van waaruit ik de flessen vul was een drama. Door de hoeveelheid dry-hop raakte de hevel keer op keer verstopt. Uiteindelijk het bier maar via een zeef voorzichtig over gegoten. Probleem daarbij was dat de gistslurry op de bodem van het gistvat mee ging naar de bottel pan. Al met al een heel drama. Ik vreesde tevens voor teveel zuurstofopname in mijn bier waardoor de hoppigheid snel aan kwaliteit en karakter zou kunnen gaan inboeten.

Van Brand zou ik een krat met 24 nieuwe flesjes ontvangen om het wedstrijdbier mee te bottelen en in te zenden. Helaas waren die nog niet binnen toen ik mijn bier wilde bottelen, dus maar normale flessen gebruikt. Het bleek dat er geen aftrek van punten was voor gebruiken van afwijkende flessen. Ik wilde mijn bier bottelen omdat de dry-hopping niet te lang mag duren. Uiteindelijk is 15 dagen na de brouwdag is het bier gebotteld, het uiteindelijke eind S.G. van beide gisten op vrijwel dezelfde waarde uitgekomen, 1010. Ook was er weinig verschil tussen de beide gisten waar te nemen. Je kunt concluderen dat de korrelgist van Fermentis vrijwel gelijk is aan de vloeibare van Wyeast. In dat geval is de korrelgist de beste keuze. Ik was voorzichtig enthousiast over het hoparoma en uiteindelijke bitterheid van het jongbier. Maar om het bier echt te kunnen beoordelen moet de navergisting op fles zijn voltooid. Dit waren een paar lange weken. De eerste fles die ik na twee weken opende overtrof mijn verwachting: een fantastisch mooi hoparoma, bitterheid goed in balans met de body. Deze body was zeker niet dun en bier is goed doordrinkbaar. Schuimstabiliteit was matig terwijl ik verwachtte dat deze door de hoeveelheid hop erg goed zou moeten zijn. De verklaring hiervoor kwam ik onlangs tegen in een artikel waarin men uitlegde dat dat door toepassen van een grote hoeveelheid dry-hop de positieve effecten van de aromahop op het schuim teniet gedaan worden. Het zal duidelijk zijn dat ik regelmatig een flesje open getrokken heb om de voortgang van de smaakontwikkeling in de fles te volgen. Duidelijk is wel dat de mooie frisse hop aroma al na een paar weken afvlakt, wat dus de stelregel onderbouwt dat je hoppige bieren zo vers mogelijk moet drinken.

De wedstrijd

Uiteindelijk was de grote dag aangebroken dat het bier op 31 maart door een koerier werd afgehaald en het grote wachten begon. De halve finale zou zijn op 18-19 april. Tijdens deze halve finale komen alle juryleden bijeen om te bepalen wat de 10 beste bieren zijn. Zaterdag 13 mei zal de grote finale zijn, en zal uit deze 10 bieren de winnaar worden gekozen. Als deelnemer was ik uitgenodigd om samen met 1 gast deze dag bij te wonen. Dit vond plaats in Den Haag, op twee naast elkaar liggende locaties: theater Diligentia & de Kloosterkerk. Vanaf 10:30 werden we verwelkomd in theater Diligentia. Bij de ingang kregen we gelijk het vermaarde T-shirt van de Brand brouwwedstrijd uitgereikt.

Veel bekende gezichten uit de thuisbrouwwereld liepen daar rond, waaronder een aantal leden van 't Wort Wat! Het was een gezellig samenzijn en veel brouwervaringen werden uitgewisseld. Het officiële programma startte om 10:45. Gedurende de dag zijn er door Peter Klosse en Koen Goiris 2 workshops gegeven. Peter Klosse is smaakprofessor en oprichter van de Academie voor Gastronomie. Koen Goiris is werkzaam aan de Universiteit van Leuven en gespecialiseerd in hoppen. De presentatie van Koen Goiris was het meest onderhoudend en informatief, deze ging over de samenstelling van hoppen. Helaas heb ik verzuimd aantekeningen te maken.

Na afloop kwam iedereen weer bijeen in de grote zaal van theater Diligentia en was het moment aangebroken dat eerst de top 10 bekend gemaakt worden van de 287 inzonden bieren. Helaas werd ik niet opgeroepen om naar voren te komen, ik hoopte natuurlijk wel stiekem dat dit het geval zou zijn geweest. De uiteindelijke winnaar was Jeroen Free, die ook al het winnende bier van de Brand IPA brouwwedstrijd in 2014 had gebrouwen. Een geweldige prestatie van deze man. Na afloop was er nog een borrel in Theater Diligentia. Het zal geen verrassing zijn te melden dat alle bieren die geschonken werden de Craft bieren van Brand waren.

Evaluatie

Het jury oordeel was: ‘goed sesson IPA’, bitterheid blijft lekker lang hangen, met een totaal aan punten 38 van de 50. Bleek dat de winnaar 37 punten had. Mijn bier was best dus wel goed beoordeeld. Probleem was echter dat mijn bier een alcoholpercentage had van 4,6% en dat was hoger dan de opgave. Reden hiervoor was dat ik te weinig rekening heb gehouden met de nagisting op fles, die altijd goed is voor een stijging van 0,5%. Mijn recept stond op 4,0% dus met die 0,5% er bij zat ik al op de grens. Uit het analysecertificaat bleek dat mijn bier geen eind SG van 1010 maar een eind SG van 1008 had, dan is de afwijking wel verklaard. Ook bleek dat de EBC waarde 22 was, in tegenstelling tot mijn brouwprogramma dat een waarde van 12 aan gaf. De zuurgraad van het bier was 4,6 pH, een goede waarde.

Al met al geen slecht resultaat en ik had nog genoeg flessen van dat lekker bier staan om de zomer door te komen, en ik kan terugkijken op een mooie ervaring. Tijdens het schrijven van dit artikel kwam ik tot de schrikbarende ontdekking dat ik deze week mijn laatste fles soldaat gemaakt heb. De zomer is bijna voorbij…

Links

• Zie hier een impresie van de dag: https://www.youtube.com/watch?v=S9GwZ7g8Tio&feature=youtu.be&app=desktop

• En het verhaal van Jeroen Free: https://www.youtube.com/watch?v=TYoz8dJpBdI

Altijd al een keer je bier willen laten proeven aan andere bierliefhebbers en mede-brouwers? Dit is je kans: zondag 26 november organiseert het Stadsbrouwhuis Leiden het eerste Leidse Amateur Bierfestival. Het concept is dat bezoekers voor 1,50 een muntje kunnen kopen. Voor dit bedrag kunnen ze jouw speciaalbier proeven. Aan het einde van de dag kan je je muntjes inleveren bij de organisatie en krijg je een tegoedbon ter waarde van je muntjes uitgekeerd. Deze kan je dan inwisselen bij het Stadsbrouwhuis of de Bierwinkel Leiden.

Ben je geïnteresseerd om deel te nemen aan dit festival stuur dan een mail naar: ikbrouwthuisfestival@outlook.com en laat de wereld kennis maken met jouw bier!

Volg dit evenement op Facebook: https://www.facebook.com/events/1817518308563503/

De laatste clubavond voor de vakantie hadden we redelijk volle bak, twee sprekers en !! maandbier op tap! Dit keer een huisgebrouwen bier van de jongens van BEER, Edwin+Erik, zoals ze het vroeger deden en ze wilden toch nog een keer meedoen voor de WISSELKEI. Top, en dat met een FRISSE IPA. Dit keer kon ik het tappen met een los aangekoppeld slangetje aan het vat, wat toch weer veel schuim produceerde. Daar zouden we later op de avond nog wat over leren van Gery die hier nog een lezing over gaf.

Het bier was lekker en fris als aangekondigd en de wedstrijdpunten liepen al snel binnen. We eindigden met 30 ingeleverde wedstrijdformulieren met een 7.01 dus een ruime voldoende. We zien wel waar ze staan in december met de eindklassering. Vooralsnog dank voor de inzet.

Volgende keer in oktober een bitter als maandbier. Nog niet eerder gehad, we zullen het proeven.

Na deze avond de volgende dag met vakantie naar Duitsland en Denemarken. Heerlijke bieren geproefd en gedronken. Ik hoop jullie ook en mooi weer, dat is zoals het hoort in deze periode.

Dit was het. Zie jullie met de BBQ.

Uitbater John

In een van mijn wat oudere boeken over het Engelse landleven trof ik onverwachts een recept aan (nou ja ‘recept’) voor het maken van bier. Het recept en de handelwijzen waren op z’n JBF’s, ofwel op z’n Jan-Boeren-Fluitjes. Gewerkt werd er met houten tonnen en -kranen die je ná het schrobben maar buiten moest zetten om ze daarmee, door zon en wind, helemaal gezuiverd te krijgen van schadelijke organismen.

Omdat dit ‘recept’ ons intrigeerde hebben we eraan gewerkt. We hebben e.e.a. moeten omwerken naar de hier en nu geldende maten en gewichten en zelf achter hop- en gistsoort moeten zien te komen. DAAROM: GEEF JE COMMENTAAR OP WAT HIERNA VOLGT

Recept voor ca. 10 liter Engels streekbier

Op de avond, om ca. 23.00 uur, verwarm ik 16 liter. (ik brouw zònder apart te spoelen) water tot 70°C en stort daarin 2,5 kg. geschrote mout. Er werd geen moutsoort genoemd, dus ik ben maar uitgegaan van Pale Alemout. Het is per slot van rekening een Engels recept. Het beslag maken en na de temperatuur en de pH-controle (hè, pH-controle?) de maischketel voor de nacht in een hooikist of iets dergelijks plaatsen.

De volgende ochtend moest er gefilterd worden met een bosje stro voor de uitstroomkraan. Ik heb er maar van gemaakt: weer verwarmen tot 70°C en hevelen met een hevelfilter.

Het verkregen wort koken gedurende 75 minuten en bij het koken de hop erin. Geen soort hop werd genoemd en ook de hoeveelheid was niet duidelijk. Ik koos voor 50 gram Fuggles (daar had ik nog relatief veel van) met kooktijden: 30 g. 75 min, 10 g. 15 min, 10 g. 5 minuten. (Gespiekt in de recepten database).

Het koelen van het wort zou moeten geschieden door een (aan de buitenkant) schone metalen emmer met koud water in het hete wort te laten zakken. Daar kies ik maar niet voor. Ik gebruik liever mijn platenkoeler.

Het wort in het gistvat, gist (een Ale gist) erbij en 3 dagen in open gisting laten staan. Natuurlijk wèl het gistvat afdekken met bijvoorbeeld een kaasdoek. Na die drie dagen de drijvende gist er vanaf scheppen en nog eens 5 tot 8 dagen verder laten gisten. Die tweede gisting laat ik in een gistfles gebeuren. Bottelsuiker wordt niet gebruikt maar het laatste restje gisting moet ook de gisting in het flesje verzorgen. Die gok waag ik maar.

Misschien halveren we de mout en hop hoeveelheden nog. Wanneer het een wat ‘saai’ biertje wordt, dan hebben we niet veel verspeeld.

NOGMAALS: GEEF JE COMMENTAAR.

Als ‘toetje’ kon je van dit bier ook nog whisky maken! Eigenlijk is dat wel héél simpel.

Vul je brouwketel voor de helft met je bier en laat hierin een schone pan drijven. Zet deze op het vuur. Dek de ketel af met een omgekeerd deksel dan kan straks de damp tegen de deksel condenseren. Et voila ! whisky. Niks voor-loop, midden-loop, na-loop en nauwkeurige temperaturen.

Dit leek me toch té simpel en te gevaarlijk (methylalcohol). Het grote voordeel was, volgens de schrijver, dat een eventueel controlerende instantie alleen een brave huisvader aantrof die zijn bier opwarmde.

Jean-Pierre Bylard en Koen Kuipers.

Heineken

Sorry, maar het moet me nu toch echt van het hart… Kijk ik ben niet echt een fan van Heineken bier, dat weten jullie vast al en daarom volg ik niet zo wat Heineken zoal op de pilsmarkt uitspookt. Er gebeurt ongetwijfeld van alles bij dat concern en veel van de ontwikkelde dingen zien waarschijnlijk nooit het daglicht. Gelukkig maar en dat is nou juist het punt. Dat heeft een reden! Daarvan ziet men bij voorbaat al in dat het toch niets wordt. Maar toch… af en toe slipt er iets doorheen, waarvan ik me dan afvraag hoe ze dat in godsnaam hebben kunnen doen. Ik zal wat voorbeelden geven. En let op, ik ben niet over alles negatief!

Heineken Beertender

Wat inhoud betreft zit dit eigenlijk nog net goed. 4 Liter is een mooie hoeveelheid voor jezelf, of om eventueel één glaasje weg te geven. Aan de ander kant 4 liter Heineken??? Mooi detail: in de eerste instantie werd dit tapje ontwikkeld samen met Philips, echter Heineken wilde een gesloten systeem met alleen Heineken bieren terwijl Philips een meer ‘open systeem’ voor ogen had. Iets anders dan Heineken op die tap! Logisch, want wie wil er nou… zal Philips wel gedacht hebben en haakte af. Krupps nam het stokje over en zal wel hebben zoiets hebben gehad van ‘zolang het maar niet op onze markt komt en onze bieren tapt… prima!’

Uiteindelijk kon je Heineken, Brand, Wieckse Witte, Amstel en later zelfs nog even Murphy’s en Affligem in een 4 liter vaatje in je Beertender steken. Die laaste twee waren ook al snel weer verdwenen en in 2012 stopte Krupps met de productie. Daar zit je dan met je Beertender.

En trouwens… Beertender, tender beer of zo? Kijk… een BARtender tapt voor jou en brengt je bier naar je toe, maar een Beertender betekent dat je zelf de bartender wordt. Dus jij tapt en loopt met de pilsjes naar je vrienden. Nee, dat is het ook niet helemaal.

Groen glas

In het voorjaar van 2013 komen ze met de groene 30cl fles. Ik dacht toen nog ‘wat een dom idee’ vanwege het feit dat bruin glas het bier natuurlijk veel beter tegen licht beschermt en je dus bijvoorbeeld niet zo snel bedorven bier hebt als je het kratje in de tuin of op het balkon zet. Je kunt je natuurlijk afvragen wanneer Heineken bedorven is en of je dat wel proeft, maar goed. Uiteraard bleek later dat dit helemaal niet dom was, maar een briljante marketingtruc. Het was namelijk strategie! Kom ik later op terug.

En werd die fles nou goed ontvangen? Voor mij maakt het helemaal niet uit, maar je moet voor de gein maar eens kijken op https://www.biernet.nl/nieuws/heineken-lanceert-nieuwe-groene-retourfles en het commentaar lezen van Heinekendrinkers eronder. Als dit representatief is, blijven er niet veel Heinekendrinkers over.

Heineken Sub

In September 2014 introduceert Heineken de SUB als opvolger van de Beertender. Deze kan geladen worden met een TORP. Sub? Torp? Of die gasten snuiven ‘iets’ (snuifbier misschien?) en teveel ook, of ze hebben ergens een eigen methlab bij Heineken. In de Netflix serie ‘Breaking Bad’ zie je Gus Fring als eigenaar van de keten Los Pollos Hermanos fastfood restaurants en dus een prima distributieketen met daarnaast een wasserij als dekmantel voor het echte methlab. Dat zou bij Heineken ook zomaar kunnen worden ondergebracht. Dat moffel je wel ergens weg zonder op te vallen. Geur valt weg tegen hoplucht.

Ik neem aan dat ‘Sub’ refereert aan een Submarine (onderzeeër) en daarin kun je een Torp (torpedo of zo?) steken. Het zal toch hopelijk niet de bedoeling zijn om die Torp door je kamer heen te schieten? Misschien als-ie leeg is? Het apparaat wordt wederom gemaakt door Krupps en dit keer hebben ze Marc Newson ingehuurd voor het design. Die gast is dus voor Heineken zoiets als Jony Ive is voor Apple, denk ik. Hij heeft ook een JetPack ontworpen waar volgens mij ook een SUB in verwerkt is, zie http://marc-newson.com/body-jet/.

Die Torp dus, heeft een teleurstellende inhoud van maar 2 liter. Dat is echt een tapje voor jezelf alléén en dan moet je nog extra Torps in de koelkast hebben staan ook! Over de intro vond ik nog het volgende op http://www.heinekennederland.nl. ‘Met de introductie van THE SUB speelt HEINEKEN in op de behoefte van de bierliefhebber om ook thuis van perfect tapbier te genieten. THE SUB is de volgende generatie thuistap. Door de slimme koelingstechniek is het tapbier altijd vers en op de perfecte temperatuur van 2°C. THE SUB wordt “geladen” met THE TORP®, een compacte bierverpakking van twee liter die in elke koelkast past.’

Nou, die 2°C doet misschien nog wat goeds aan de smaak, maar er wordt ook gezegd door Bram Westenbrink, Marketing Directeur HEINEKEN Nederland: ‘Met de introductie van THE SUB brengt HEINEKEN de beste kwaliteit koud en vers tapbier naar de Nederlandse woonkamer. THE TORPS komen in verschillende biervarianten waarvan een aantal nog niet eerder in Nederland verkrijgbaar waren. We weten van de bierliefhebber dat hij een vers getapt biertje het lekkerst vindt en graag wil variëren en ontdekken. Zo kan je met THE SUB ook eens een tequilabier, abdijbier of ander internationaal of lokaal biertje proberen.’ Bier van Heineken®, Affligem, Desperados, Pelforth (FR), Birra Moretti Baffo d’Oro (IT), Wieckse Witte en Tiger Beer zijn meteen bij de lancering van THE SUB beschikbaar. Voor het einde van dit jaar (2014) komen ook Brand UP en Brand Weizen in THE TORP.

Hmmm, tenzij je de Sub ook in temperatuur kunt regelen, lijkt het me geen aanrader om bijvoorbeeld Affligem bij 2°C te gaan zitten drinken.

Heineken mini's

Dan komen ze in 2015 met mini's! Met wat??? Mini's!! Flesjes Heineken met een inhoud van een schamele 15cl per stuk! In groen glas nog wel. En ik vind de Jupiler 25cl flesjes al onder de maat! Met Mini’s blijf je helemaal lopen. Het wordt geïntroduceerd met de kreet ‘Je favoriete bier in een klein groen flesje, dat is de Heineken Mini. Even die snelle verfrissing, heerlijk koud tot de laatste druppel. Pak je Mini moment.’ Meer krijg je ook niet met deze flesjes, áls het al een moment duurt. Tot de laatste en enige druppel, denk ik dan.

Ik werd hiermee geconfronteerd toen ik een 8-pack kado kreeg van Marcel dit voorjaar. Om me te stangen ongetwijfeld. Jazeker… ik was mij 2 jaar lang compleet onbewust van dit product. ‘Ignorance is bliss’, zegt men wel en inderdaad, het klopt. Wat is dit nou weer voor een aanfluiting? En dan in een 8-pack om te delen met je vrienden of zo? Allemaal één slokje jongens! Niet te veel ineens hè. Man, zelfs als je het hele Mini 8-pack alléén drinkt, gesteld dat je van Heineken houdt, dan is dit toch helemaal net niks?? Een halfje pils dus. Nog niet eens een ‘normaal’ 6-pack!

Of wacht… het is bedoeld om te mixen. Ja… dat is het! Het zit al in net zo’n verpakking als Crodino en daarvan wordt je toch ook niet geacht om dat zó te drinken? Nee, een mix dus. Eén fles Ketel 1 met één 8-pack Mini’s. Dat zal misschien net een goede verhouding zijn. Maar wat een gedoe. Heb je net een slok op, moet je alweer het volgende glaasje uit die kartonnen verpakking peuteren.

Heineken extra vers

Eind november 2015 introduceren ze Heineken extra vers en ik schreef er al eerder over. Heineken introduceerde de groene fles natuurlijk niet voor niets. Ondertussen zijn ze met de distributie bezig gegaan om de flesjes gekoeld en wel af te kunnen leveren IN een koelkastje bij de supermarkt, om hetzelfde bier voor het dubbele te kunnen verkopen. Briljant! Wikkeltje eromheen om lichtinval tegen te gaan. Bottelen uit de gisttank (zo ongeveer) en snel en gekoeld vervoeren. Heineken extra vers. Hoe verzin je het?

Heineken 0.0

In 1988 werd Buckler alcoholvrij bier geïntroduceerd. Het feit dat je dat niet onder je eigen naam Heineken doet, zegt wellicht al iets over hoe zeker men was van het product. Daar kwam nog bij dat Bavaria zijn Malt op hetzelfde moment introduceerde en dat ‘Malt door het publiek lekkerder gevonden werd’ aldus de conclusie uit een studie van Heineken naar dit laatste bier. Het was definitief over voor Buckler toen Youp zich ermee bemoeid had. In 1995 werd Buckler van de Nederlandse markt verwijderd.

En dan komt Heineken nu met hun nieuwe poging ‘0.0’. Volgens eigen zeggen, hebben ze hier 2 jaar in het geheim aan gewerkt, maar ik vermoed dat het langer was. Veel langer. Ik kwam dit hmm… bier… voor het eerst tegen in een Engelse supermarkt en dacht toen nog dat het alleen in het buitenland geïntroduceerd was, maar later kwam ik van die kartonnetjes met drie blikjes als introductie tegen in onze plaatselijke supermarkt. Dus wat doe je dan? Ik had zoiets van ‘als Heineken nu een 0.0 bier durft uit te brengen onder hun eigen naam, moeten ze wel overtuigd zijn van de smaak’. Ik heb dus zo’n 3-pack meegenomen. Nog even tegenaan gehikt voordat ik het heb geproefd. Maar… daarna… het wonder is geschied. Voor mij althans. Jee… dit is het eerste alcoholvrije bier dat ik heb geproefd en lekker vind (voor een alcoholvrij bier dan, welteverstaan). Nee, serieus, ik ben serieus. Mogelijk zijn er nog lekkerder soorten, dat wordt bijvoorbeeld gezegd van Jever Fun, maar voor op dit moment kan ik rustig zeggen dat ik het lekker vind! Sjee, ik verras mezelf nog het meest, denk ik.

Mijn voorzichtige conclusie over Heineken is eigenlijk, dat het helemaal niet uitmaakt wát ze in hun flesjes stoppen. Daar bedoel ik mee dat ze het toch wel verkopen. En niet zo'n klein beetje ook! En dát komt omdat het altijd gepaard gaat met een geweldig marketing/reclame campagne. Want als Heineken ergens goed in is, is het marketing en reclames in het algemeen. Wie kent de kreet ‘biertje?’ nou niet? Of die reclame met die walk-in fridge met al die mooi uitgestalde gekoelde Heineken flesjes? Of die waar Heineken in samenwerking met NASA een klein cafeetje op Mars weet te planten en daar gewoon gaat wachten op buitenaards leven. Die zijn toch on-aards? En dat doen ze al heel lang. Ik zag al in de jaren '70 Engelse komische series waarin de karakters met een blikje Heineken bier rondliepen. Ze hebben inmiddels zelfs James Bond aan het Heineken bier gekregen. Niks ‘Martini, shaken, not stirred’. En dan vind ik echt knap! Die Heineken jongens staan daarmee op hetzelfde niveau van Apple: iedereen op TV en in films werken met Apple computers en blijken dus ook Heineken bier te drinken. Daar is Heineken inmiddels waanzinnig groot mee geworden. Derde brouwerij van de wereld! Dat wordt je niet zomaar. En dat is stiekem toch iets om trots op te zijn. Niet verder vertellen dat ik dat gezegd heb, hoor!

Peter