10 artikelen uit het clubblad van Augustus 2020

Terug naar overzicht

Van het bestuur, augustus 2020

tww augustus 2020
Door: Dennis van Rijswijk

De zomerstop is een tijd van rust, bezinning en bierbrouwen. Althans, dat zou je denken. Helaas gooit de pandemie roet in het eten. Plannen moeten worden gewijzigd, evenementen worden gecanceld en vakanties moeten worden omgeboekt. Noem dat maar rustig aan doen. Bezinning was er wel (en bierbrouwen trouwens ook) want hoe kunnen we onze club draaiende houden? En biedt de huidige crisis ook kansen?

Afgelopen clubavond

Helaas is het lang geleden dat er een clubavond plaatsvond en de afgelopen clubavond is helaas al beschreven.

Komende clubavond

Op het moment van schrijven zijn er, mede door het oplaaien van het Sars-CoV-2-virus, nog veel onduidelijkheden. Onderstaande details kunnen nog wijzigen. Definitieve informatie volgt middels een e-mail nieuwsflits.

Eindelijk is het weer zover! Er is een komende clubavond. Op 25 september aanstaande vindt er in de Boerderij weer een clubavond plaats. Helaas, er zijn gewijzigde voorwaarden van toepassing i.v.m. de COVID-19 omstandigheden.

Maar er is ook goed nieuws! Tijdens de zomerstop is er succesvol getest met het streamen van de presentatie voor een clubavond. De clubavond van 25 september zal dan ook live te bekijken zijn via YouTube. Een link naar de uitzending zal per e-mail worden verzonden.

De eerste clubavond zal in het teken staan van de door Sophie de Boer georganiseerde samenwerking met Poesiat & Kater. Eymert van Manen van Poesiat & Kater zal, indien mogelijk met brouwer Julian, een presentatie te houden als inleiding op de Stout wedstrijd: “Brouw eens een biertje voor (je) moeder”.

Het streamen van de clubavond brengt ook met zich mee dat meer leden virtueel aanwezig kunnen zijn. Bij zo'n eerste uitzending zal het nog even zoeken zijn naar de juiste vorm. Ook zijn de ideeën en plannen om interactie tijdens de live-uitzending te verhogen dan nog niet geïmplementeerd (al doende leert men). Dus, open een lekker, liefst zelfgebouwen, biertje en schuif virtueel aan.

Brouwdag

Op 5 september vindt er ook weer een brouwdag plaats. Het thema van de brouwdag is “Verbeter je eigen bier”, in samenwerking met de kwaliteitscommissie.

Gepaste maatregelen

Uiteraard worden er speciale maatregelen getroffen om de brouwdag veilig te laten verlopen. Deze maatregelen zijn reeds gecommuniceerd maar volg ook de aanwijzingen ter plaatse op. In ieder geval alvast veel plezier!

Tot slot

Ons bereikte het droeve nieuws dat Cor Stoker is overleden. Cor was niet alleen lid van onze vereniging, maar is ook nog een paar jaar secretaris geweest. We wensen de naasten van Cor veel sterkte toe.

Terug naar overzicht

Van de Inkoopcommissie, augustus 2020

tww augustus 2020
Door: Michael Woolthuis

Wààààààrrrrrruuuuuuum… Terwijl ik dit zit te typen tikt de thermometer naast mijn computer de 34,9°C aan. De ventilator die het laatste restant van mijn haren fier door de war doet waaien helpt geen zier. Nog 5 minuten en dan moet ik aan een ijskoud bierinfuus gelegd worden om dit te kunnen overleven. Het liefste een blondje of een mild ipa’tje of, nog lekkerder, een ouwe vertrouwde geus. Of, heel misschien heb ik er nog eentje ergens achterin staan, een lekkere Rodenbach. Mild zuur met een fantastische afdronk.

Doet me meteen weer denken aan het experiment dat we eens als inkoop hebben gedaan. Ik heb het nagezocht en het was 2009 en 2010. Eerst een batch om het zure deel van het Vlaamse rood te maken en een jaar later een batch om het jonge deel te maken. Dan mengen en bottelen en wederom een tijdje laten staan. Het leverde ons een aantal flessen best wel lekker bier op. Het hele experiment duurde alleen wel erg lang. De 1e batch was namelijk november 2009, de 2e in november 2010. Drinken was pas eind 2011. Gelukkig leek het wel op een Vlaams rood c.q. Rodenbach.

Niet iets om in deze coronatijd aan te beginnen. Voor je het weet test je positief en leef je niet lang genoeg meer om het eindresultaat mee te maken, als je Rutte en z’n media mag geloven. Nee. Nu brouwen we alleen nog maar bieren die in 1 quarantaineperiode gereed om op te drinken moeten zijn. Snelle brouwsels dus.

Ik had al een mooie biertypenaam voor dit soort bieren verzonnen: Muibier. Lekker snel en vlak voor het eind zie je nog net een glimp van Pamela d’r drie dobbers. Aaaaaah blub…

Het recept voor deze maand is de Doenkulpiels. Een lekkere Schwartz. Fris, een pietsje zwarte mout in de achtergrond en fijn dorstlessend. Wel een ondergister dus een klein beetje koelen tijdens het lageren is wel noodzakelijk. De gebruikte gist, de S-189, is wel aardig vergevingsgezind maar je moet niet te lang boven de 15°C blijven hangen want dan ga je dat uiteindelijk wel degelijk proeven.

Als je denkt ‘hier moeten kruiden in’ pas dan op, want door de lichte, frisse dronk gaan de meeste toevoegsels gauw overheersen. En net zoals voorgaande keren: ook bij een Schwartz hoort wat te eten, lees daar voor het stukje van de inKoopkcommissie.

Voor de komende tijd staan de volgende recepten op het programma:

Augustus:

DoenkulWaitzsen

September:

Doenkulpielsie

Oktober:

Doenkulparadijs

November:

DoenkulHelles

December:

Doenkulapa

Januari:

Doenkulsaison

Wegens coronialonische praktijken ligt het hele pakket maken en leveren een beetje op z’n gat. Wel kan je de ingrediënten bestellen bij Brouwmaatje en als je het John heel lief vraagt is hij misschien bereid om het als pakket te leveren. Dit alles kan hij dan ook via de posterijen naar je toe laten komen.

Groeten,
Michael

PS: Recept voor september

Doenkulpiels

Recepthoeveelheid:

10l

alcoholpercentage:

5,9%

begin SG:

1054

eind SG:

1012

EBC (kleur):

61

EBU (bitterheid):

25

Kooktijd:

60 min

Brouwzaalrendement:

75%

Ingrediënten

Ingrediënt

waarde

hoeveelheid

kooktijd

Pale ale mout

5,5ebc

1700 gr

 

Carapils

2,5ebc

370 gr

 

Goldswaen©Munich Dark

145 ebc

370 gr

 

BlackSwaen©Coffee

400 ebc

100 gr

 

Target hop

9.2 α

12 gr

60 min.

Gist:

Fermentis Saflager S-189

Maischschema

67 °C

65°C

78°C

stort

60min

5min

Opmerkingen:

  • Een eind SG van 1012 is goed haalbaar maar lager is beter want dat geeft een mooiere droge afdronk.

  • Als extra toevoeging kan gember of paradijszaad tijdens de laatste 5 minuten koken prima.

Terug naar overzicht

Koken met de inkoopcommissie, augustus 2020

tww augustus 2020
Door: Stefan Woolthuis

Soljanka
Soljanka
In navolging van het bierrecept van de maand leek het de inkoopcommissie best wel leuk om passende recepten bij het bier te vinden. We gaan verder deze maand met een heel lekker recept. Wat zullen we bij de Doenkulpielsie gaan eten? Eerst maar even voor de doeners onder ons het volgende: het bier realiseren kost wat meer tijd dan het in elkaar knutselen van een warme hap dus begin met het bier een week of zes eerder.

In Oost-Duitsland hebben ze behalve goed (door)drinkbaar bier ook heerlijke verfijnde hapjes voor bij dat bier. Deze keer een lekker stevig soepje: Soljanka. Voor dit recept heb je de volgende ingrediënten nodig:

groentebouillon

3 l

rode uien, gesnipperd

4

olie met neutrale smaak

een scheut

knoflook, geperst

2 tenen

soepvlees

250 g

rookworsten

3

grote tomaten

4

tomatenpuree

40 g

rode paprika's

3

paprikapoeder, gerookt

 

peper

 

zout

 

droge witte wijn

of gebruik een zurig bier (gose)

scheut

tijm

enkele takjes

laurier

enkele blaadjes

kleine, zoetzure augurken

100 g

citroenen

2

peterselie

een handvol

zure room

4 el

Werkwijze

Maak 3 liter groentebouillon. Dit mag met bouillonblokjes of met echte groenten, kijk maar. Zorg dat dit reeds warm is. Doe ondertussen in de eigenlijke soeppan een scheutje olie en fruit 4 uien en de knofflook aan (niet bakken). Snij vervolgens het soepvlees in kleine blokjes en stoof dit met de uien op laag vuur. Snij de rookworsten (het liefst mooie van de slager met definieerbaar vlees) in plakjes en doe ze erbij. Geef het minstens een kwartiertje. Drink je glas met Schwartzbier leeg en schenk een nieuwe in. Koken is ontspanning en bierdrinken ook dus dat is een goede combi.

Köstritzer Schwarzbier
Köstritzer Schwarzbier
We gaan verder met de tomaten en de puree. Snij het blikje in blokjes en open de tomaten. Kijk uit, blik is scherp. Gebruik blauwe pleisters wanneer je met voedsel bezig bent, je vindt dan je vingers sneller terug. Snij ook de paprika’s klein, verwijder de zaadjes en stoof lekker door. Nu de ergste pijn gezakt is kun je wel weer je glas legen.

Voeg nu de kruiden en twee eetlepels paprikapoeder toe. Zout en peper doe ik altijd op 't eind. Gedroogde kruiden geven meer smaak af dan verse. Neem nog maar een slokje. Voeg ook de flinke scheut wijn toe. Nu de bouillon erbij en minimaal anderhalf uur pruttelen op zacht vuur zodat het niet aanbrandt. Houd de deksel erop anders heb je geen soep meer straks. Ga lekker even zitten en beloon jezelf met een heerlijk biertje.

Schrik na 90 minuten wakker en ga verder met de soep. Doe de augurken fijngesneden in de soep, pers ook 3 halve citroenen uit en doe het sap bij de soep. Breng het geheel nog 1 keer aan de kook en het vuur mag uit. Proef de soep en voeg nog zout en peper naar smaak toe. Waarschijnlijk hoeft er niet veel zout in vanwege de rookworst.

Serveer de soep in een grote soepkop en maak deze af met een lepel zure room, leg daarop een dun plakje citroen. Snipper de peterselie en strooi dit over de soep. Schenk eerst je glas vol, dan kan je altijd je mond spoelen mocht de soep niet lekker zijn.

Zelf heb ik deze soep gegeten vanuit een uitgehold brood maar een flinke plak zuurdesembrood is ook prima ernaast. Ik wist niet dat de soep zurig was en moest wel even wennen en toen ik begreep dat het zo hoorde vond ik de soep sowieso al veel lekkerder.

Stefan Woolthuis

Terug naar overzicht

Hoe bewaar je gist?

tww augustus 2020

Door: Maribeth Raines

Bijna iedere amateurbrouwer wil wel eens veilig zijn gist opslaan. Het probleem ontstaat als je de brouwdag moet uitstellen omdat je gist niet is opgekweekt of je wilt juist je favoriete giststam bij de hand hebben om op het laatste moment te kunnen besluiten om te gaan brouwen. Met de juiste informatie en behandeling kunnen ook amateurbrouwers hun gist met succes opslaan.

Er zijn verschillende manieren om brouwgist op te slaan. De meeste manieren staan in de tabel. De keuze van behandeling hangt ervan af hoelang de gist bewaard moet worden en hoeveel tijd, geld, ruimte en speciale apparatuur je wilt besteden aan de gistopslag. Een ander gegeven is het risico op kwaliteitsverlies en het daaropvolgend gedrag van de gist. De belangrijkste zorg is dat de gist vrij blijft van bacteriën en wilde gisten, een goede levensvatbaarheid heeft en geen genetische mutaties krijgt die invloed hebben op de vergisting en het smaakprofiel.

Gistopslag op de korte termijn

De meest gebruikte gistopslag is voor de korte termijn (2 tot 8 weken) en is gelijk aan die in brouwerijen wordt toegepast waar grote hoeveelheden gist, geschikt om direct te worden toegevoegd, bewaard worden als slurry onder water, bier of wort en zo koud mogelijk (0 - 3 °C). Deze grote hoeveelheden worden geoogst van een vorig brouwsel en als het goed is zijn de trub en hopdeeltjes zoveel mogelijk verwijderd. Brouwerijen oogsten het middelste gedeelte van de gist. Het onderste deel bevat trub en hopdeeltjes en het bovenste gedeelte bevat de samengevlokte gist met eiwitten en de minder levende gistcellen.

Het is voor amateurbrouwers moeilijker om te bepalen welk gedeelte van de gist bewaard kan worden, want bij een gistemmer of glazen fles is dat moeilijker te bepalen dan bij een conisch gistvat. Persoonlijk probeer ik het bovenste tweederde gedeelte te bewaren en het onderste derde deel (hoofdzakelijk trub) achter te laten.Als alternatief kan de hele gistkoek worden overgedaan in een schone fles en de gist voorzichtig worden afgegoten als de trub en het hopmateriaal zijn gezakt. Het is belangrijk de trub te verwijderen, omdat dit een rijke voedingsbodem is voor bacteriën tijdens de opslag. Als de trub is verwijderd kan de gist worden opgeslagen of verder bewerkt om het eventuele bier nog te verwijderen. Er is verschil van mening of de gist bewaard moet worden onder bier, water of wort. Wat je ook kiest, het moet in ieder geval steriel zijn om eventuele besmetting te voorkomen.

Glycogeen

De sleutel tot het succesvol bewaren van gist is het tegengaan van het bederf van de gist en voorkomen dat glycogeen vermindert. Dit gaat hand in hand omdat door de vermindering van het glycogeen de celwand verzwakt en uit elkaar valt. Door het bederf van de gistcellen vermindert niet alleen het aantal actieve gistcellen, maar er komen ook voedingsstoffen vrij voor microben en dat verhoogt de kans op besmetting.

Het glycogeen wordt gevormd aan het eind van de vergisting. Deze hoeveelheden glycogeen zijn belangrijk in de vroege lag-fase van de vergisting en treden op als energiebron. Net zo belangrijk als beluchting is de aanwezigheid van voldoende glycogeen, nodig voor de vergisting. Als de bewaaromstandigheden leiden tot een belangrijke vermindering van het glycogeen, zal dit niet alleen het bederf van de gist versnellen maar zal het ook de glycogeenreserve in de overlevende gist uitputten en de lag-fase in een latere vergisting langer laten duren.

Factoren die van invloed zijn op het bederf van de gist en vermindering van het glycogeen zijn tijd, temperatuur, gezondheid van de gist op het moment van opslag en de aanwezigheid van koolzuur en zuurstof. Koolzuurvorming kan de gist vergiftigen en gistbederf en autolyse versnellen. Daarom moet het vat waarin de gist bewaard wordt, worden voorzien van een waterslot. Zuurstof versnelt de vermindering van de hoeveelheid glycogeen en moet dus worden bestreden. Koude opslag kan de vermindering van het glycogeen tegengaan. Temperaturen van 0-2 °C zijn het beste maar dat is wat kouder dan de meeste koelkasten. Het beste is om de gist binnen 24 tot 72 uur opnieuw te gebruiken voor een betrouwbare werking met een limiet van twee weken. Afhankelijk van de giststam kan het nog 1 of 2 maanden gebruikt worden als het koud wordt opgeslagen met een juiste hoeveelheid vloeistof erboven. Voor deze langere perioden gebruik ik meestal steriel brouwwater (niet gedistilleerd).

Er zijn wel verhalen over het langer bewaren van gistslurry (tot 6 maanden) maar het risico van besmetting en onvoorspelbare vergisting stijgt met de langere bewaartijd en hangt af van de soort gist. Ernstige afbraak van het glycogeen kan worden gecompenseerd door meer gist te gebruiken of door het mengen met verse wort voor het gebruik. Ik geef er de voorkeur aan om aan gistslurry die langer dan een week is opgeslagen eenzelfde hoeveelheid wort toe te voegen als de slurry op kamertemperatuur is. Het meeste vocht wat boven op de slurry staat moet worden afgegoten en vervangen worden door verse, steriele wort. Als het mogelijk is moet dit een dag van tevoren worden gedaan. Deze eenvoudige voeding van de gist geeft een goede indicatie van de vitaliteit van de gist.

Er moet op worden gewezen dat het oogsten van de gist moet gebeuren als de gist de stationaire fase heeft bereikt, dus kort nadat het eind Soortelijk Gewicht is bereikt. Als je een slechte vergisting hebt gehad door niet helemaal gezonde gist, is het niet aan te bevelen om de gist nog een keer te gebruiken omdat je dan het probleem erger maakt.

In het kort

  • de gezonde gistslurry dus oogsten direct nadat het eind Soortelijk Gewicht is bereikt,
  • scheidt de gist van de trub,
  • bewaar onder steriel water op een temperatuur van 0-3 °C,
  • gebruik de gist binnen een of twee maanden,
  • verwarm het tot kamertemperatuur
  • 24 uur voor gebruik een gelijke hoeveelheid (of meer) steriele wort toevoegen.

Methode van gistopslag

Methode

Temperatuur

Bewaartijd

Voordelen/nadelen

Slurry onder bier

0-3 °C

2-5 dagen

Snel en gemakkelijk; giststarter niet noodzakelijk, twijfelachtige zuiverheid

Slurry onder steriel water

0-3 °C

2-8 weken

Trub moet worden verwijderd, twijfelachtige zuiverheid; giststarter aanbevolen.

Vloeistof in bier

0-3 °C

2-4 weken

Gemakkelijk maar lage levensvatbaarheid en genetische stabiliteit; twijfelachtige zuiverheid; giststarter noodzakelijk

Gistkolonie in water

kamer-
tempera-
tuur

1-2 jaar

Gemakkelijke opslag, erg kleine hoeveelheid gist; uitgebreide giststarter noodzakelijk; genetische stabiliteit onbekend

Op agarbodem in petrischaal

0-4 °C

1-4 weken

Zuivere cultuur; onbetrouwbare houdbaarheid; giststarter en speciale apparatuur noodzakelijk

Op agarbodem in schuine buis

0-4 °C

0,5-2 jaar

Gemakkelijk, betrouwbaar, matige genetische betrouwbaarheid; zuivere cultuur noodzakelijk, alsmede speciale apparatuur en giststarter

Invriezen

-70 tot
-196 °C

> 5 jaar

Prima genetische kwaliteit. Zuivere cultuur en speciale vriezer nodig of vloeibare stikstof. Giststarter noodzakelijk

Gistopslag voor de lange termijn

Langdurige opslag van gist vereist een zuivere cultuur die kan worden bewaard als vloeistof, bevroren, droog of in een vast medium. De gist moet dan weer tot leven worden gewekt en opgekweekt om aanvaardbare hoeveelheden gistcellen te krijgen. Daarom moeten steriele media en steriele opbergmiddelen worden gebruikt. Opslag voor langere tijd (jaren) gaat het beste door opslag bij een temperatuur van -40 tot -196 °C en wordt gebruikt door de meeste commerciële gistverkopers en laboratoria. Ik heb gistcultures op deze manier meer dan 15 jaar bewaard. Normale huishoud-diepvriezers halen deze lage temperatuur niet. Bevriezing is niet de meest aangewezen methode voor amateurbrouwers.

Gistopslag in schuine buizen of vaste media is een algemeen aanvaarde opslagmethode voor zowel amateurbrouwers als professionele brouwers. Zuivere gistculturen worden bewaard in wort of vaste media, zoals agar (1,5-2 procent). Geselecteerde gistculturen worden bewaard op media die agar bevatten als vaste stof. Deze vaste stof kan worden geprepareerd op petrischaaltjes of reageerbuisjes. Agar platen worden gebruikt om gistkolonies te laten groeien, waarna de goede kolonies verder gekweekt kunnen worden. Platen zijn gemakkelijk om mee te werken omdat de gistkolonie goed te zien is en goed bereikt kan worden. Het grootste bezwaar van platen is dat ze erg gevoelig zijn voor stof en het grotere oppervlak meer blootgesteld wordt aan zuurstof, waardoor de gist minder vitaal wordt op de langere termijn. Hoewel er mensen beweren dat ze gist een jaar of langer hebben bewaard op platen, zijn ze gewoonlijk maar een maand stabiel.

Gist kan in afsluitbare schuine buizen in de koelkast 1 tot 2 jaar bewaard worden. Het is aan te bevelen de schuine buizen iedere 4 tot 6 maanden opnieuw op te kweken, maar de kwaliteit van de reageerbuisjes en de afsluitdop bepaalt hoe lang de gist zo kan worden bewaard. Een steriele afdekking met minerale olie kan de levensduur verlengen, omdat de olie de zuurstof minder kans geeft waardoor de afbraak van glycogeen beperkt wordt.

Er zijn meldingen van amateurbrouwers die gist hebben bewaard op kamertemperatuur in steriel gedistilleerd water. Dit wordt gedaan met hele kleine hoeveelheden gist; een enkele gistkolonie wordt eraf geschraapt en bewaard in 1 of 2 ml water. Het belangrijkste hierbij is dat elk spoortje bier of groeimedium moet zijn verwijderd. Er zijn lange bewaarperioden gemeld (1 tot 2 jaar), maar de hoeveelheid gistcellen is extreem laag. Het opkweken van de slapende gistcellen duurt veel langer dan bij de andere methoden, waardoor de kans op bacteriële besmetting groter wordt.

De soort van het medium (wort of laboratorium-medium) dat gebruikt wordt om de gist op te slaan is ook van invloed op de bewaartijd van de gist.  Hetzelfde geldt voor de media waarmee de gist wordt opgekweekt. Hoewel er meestal wort gebruikt wordt, groeit de gist langzaam in wort en agar. Laboratorium-media zoals YPD (yeast peptone dextrose) wordt meestal gebruikt en hoewel de brouwgist goed groeit in YPD, bevat het niet de verschillende suikers en andere voedingsstoffen die belangrijk zijn voor een latere vergisting. Dit gebrek aan voedingsstoffen kan leiden tot verschillen in de gist, met name als het gaat over het vergisten van bepaalde soorten suikers. Daarom gebruik ik liever een aangepast YM-medium, omdat het droge moutextract en andere componenten bevat.

Conclusie

Amateurbrouwers brouwen verscheidene soorten bier, waarbij verschillende soorten gist gebruikt kunnen worden. Als je in staat bent om gist jaren te bewaren in plaats van enkele maanden, kan je een eigen gistbibliotheek opbouwen zodat je diverse soorten bier kunt brouwen. Gelukkig zijn er meerdere leveranciers van gist dus is het niet noodzakelijk om gist erg lang op te slaan, zoals vroeger het geval was. Toch zijn er situaties dat bepaalde giststammen niet verkrijgbaar zijn of dat bepaalde giststammen zijn opgekweekt en bewaard moeten worden voor later gebruik.

Commercieel beschikbare giststammen zijn meestal vloeibare culturen die een bepaalde tijd slapend worden gehouden. In de meeste gevallen wordt aanbevolen de gist op te kweken om een goede vergisting te krijgen. Vers geoogste gist van een petrischaal of schuine buis zal goed groeien en zorgen voor een goede vergisting, als het in voldoende hoeveelheden wordt toegevoegd.

Je eigen gist opkweken heeft ook een aantal nadelen, omdat het veel tijd kost om de gist op te slaan en weer op te kweken. Dit vergt ook een investering in materialen, zoals hogedrukpan, buizen, enzovoorts en het risico van besmetting is groter omdat er meer met de gist wordt gewerkt. Daarnaast is het belangrijk om goed te plannen omdat je 7 tot 10 dagen nodig hebt om de gist tot de benodigde hoeveelheid op te kweken. Zonder er rekening mee te houden welke gist je gebruikt (commerciële gist, vloeibaar of korrelgist), elke gist wordt op een bepaald moment opgeslagen. Als je de basiskennis hebt van de opslag van gist zorgt dit voor een betere beslissing hoe je moet omgaan met je gist zodat je kunt beschikken over een gezonde, goede gist die zorgt voor een goede vergisting van je bier.

Bron

  • Zymurgy, maart/april 2007

vertaald en bewerkt door Frits Haen

Terug naar overzicht

Beer Infusion Closures

tww augustus 2020
Door: Theo van Eijden

Eikenhout wordt al vele jaren door brouwers gebruikt, maar de laatste tijd is er opnieuw belangstelling voor vanwege de grote smaakimpact op het bier. In het verleden werden de eikenaroma's verkregen door opslag van het bier in houten vaten, dat werd als een secundair voordeel beschouwd. Nu, met de populariteit van roestvrijstalen fermentoren en opslagtanks, kunnen brouwers deze smaken gebruiken als een creatieve toevoeging aan hun producten. Bijna iedere zichzelf respecterende craftbrouwer in Nederland brengt bier op de markt dat is gelagerd op oude wijn- of whiskyvaten. Bij correct gebruik kan eikenhout de mooiste, volle en rijkste eigenschappen van het hout verlenen en ze subtiel in het bier weven. De juiste kennis van het toepassen van eiken, kan van een goed bier in een prijswinnaar maken, of bij verkeerd gebruik het ondrinkbaar maken. Het Spaanse bedrijf MACAULAY & CUMMING HERITAGE SL heeft het product OAK Master op de markt gebracht. Dit is een soort kruk waar een stukje eikenhoud aan bevestigd is. Doordat deze in de fles met het bier in contact komt zal het de smaak en mogelijk de kleur van het bier doen veranderen.

Wat gebeurt er precies als je een Oak Master-sluitingen gebruikt

Eik zit vol met veel smaakvolle en aromatische verbindingen en chemicaliën die, wanneer ze aan bier worden toegevoegd, een ander niveau van diepte en complexiteit creëren. Voorbeelden zijn furfural, dat karamelzoetheid geeft, of eugenol, dat kruidnagelachtig is. Vanilline, de meest herkenbare smaak, smaakt en ruikt naar vanille. Lipiden, die de oliën, vetten en wassen in het hout vormen, zijn verantwoordelijk voor eikenlactonen, die kokos- en aromatische houtaroma's geven. Dit zijn de basissmaken die in alle soorten eiken voorkomen. Het belangrijkste om over na te denken bij het kiezen van eikenhout voor je bier is: hoe zullen deze smaken samengaan met de smaken die al aanwezig zijn? Weten welk type eik bijdraagt ​​aan welke smaken is de sleutel bij het matchen van bier met hout. De twee meest voorkomende soorten eiken zijn Amerikaans en Frans, elk met zijn eigen balans tussen smaak en complexiteit.

Amerikaans eiken heeft een aromatische zoetheid samen met een mooie vanillecomponent. Het geeft bier een zoet en vol mondgevoel, gemakkelijk te combineren met de meeste moutcombinaties. Frans eiken heeft ook een aromatische zoetheid en geeft een vol mondgevoel, samen met kaneel- en pimentkarakters. Het wordt alom geprezen om zijn zoete specerijen en zoetwarenaroma's (custard, butterscotch, melkchocolade). Het smaakprofiel van eikenhout wordt verbeterd tijdens het roosteren. Welke verbindingen in welke verhoudingen naar buiten komen, hangt grotendeels af van de soort eikenhout en het niveau van roosteren dat het ondergaat, variërend van licht en geroosterd tot donker en zwaar gebrand. Wanneer de eik wordt geroosterd, worden de kenmerken die uniek zijn voor die soort  geaccentueerd.

Amerikaans eiken die licht is geroosterd zal bijvoorbeeld een vers hout- en kokosnootkarakter aan uw bieren geven, maar naarmate het roosterniveau stijgt tot medium / medium-plus niveaus, worden deze smaken verminderd en komen er meer vanille- en karameltonen naar voren. Medium-plus geroosterd is de gulden middenweg, omdat het eigenschappen naar voren brengt die je normaal zou aantreffen in een zwaardere roostering, zonder de vanille en andere zachtere eigenschappen in een lichtere roostering te verminderen. Geroosterde eik heeft verschillende kleurgraden, wat het niveau van warmte-penetratie tijdens het roosteren aangeeft. De verschillende en heerlijke smaken van het hout worden naar voren gebracht door warmte. Verschillende temperaturen gedurende verschillende tijdsperioden in verschillende houtsoorten ontwikkelen verschillende smaken. Door gebruik van deze sluiting benader je het lageren van het bier in een vat, terwijl je meer grip hebt op de kwaliteit van het bier. Voordeel is dat het per fles kan worden gedaan terwijl je een vat al snel met 250 liter moet vullen. Hoe langer het bier met deze sluiting blijft lageren hoe groter de extractie is en hoe meer smaak aan het bier wordt afgegeven. De flessen die je hiervoor moet gebruiken zijn de groene champagneflessen van 0,75 cl.

Oak master colour chart
KLEURENKAART na 8 weken / 4 gram eiken / 40% alc / 70cl

Oak master kleurenkaart na 8 weken / 4 gram eiken / 40% alc / 70cl

Eigenschappen diverse houtsoorten

Frans eikenmedium geroosterd:

Bevat hoge concentraties vluchtige stoffen zoals eugenol, guaiacol en isoeugenol, die aroma's van zwarte peper, kruidnagel en zoethout geven.

Frans eiken donker geroosterd:

Wordt gekenmerkt door de donkere chocolade, karamel, koffie, geroosterde en subtiel kruidige aroma's die typisch zijn voor fijn hardhout.

Amerikaans eiken medium geroosterd:

Heeft een hoog gehalte aan polyfenol en fenolische aldehyde, dat de kruidige aroma's van eik produceert. Hun hoog aangeschreven cis- en trans-whisky-lactonen voegen een intens vanillearoma toe.

Amerikaans eiken donker geroosterd:

Heeft een hoog glycosidisch polymeergehalte dat geroosterde, karamel- en gerbrande tonen produceert en de aromatische complexiteit aanzienlijk verhoogt.

Bron

Terug naar overzicht

Clubkampioenschappen

tww augustus 2020
Door: Jacques Stricker

Nederland is langzaamaan ontwaakt uit de coronastand, de terrassen en overige horeca zijn weer open en de vakanties, al of niet in het buitenland, zijn bijna achter de rug. De clubavonden worden weer langzaam ingepland, de uiteindelijke vorm is mij (op het moment van schrijven) nog niet bekend, maar het bestuur zal daar binnenkort een beslissing in nemen.

Maar de organisatie van de clubkampioenschappen is opgestart, zoals jullie in het clubblad van juni al hebben kunnen lezen. Om de clubkampioenschappen zoveel mogelijk “Corona-proef” te houden, gaan we uit van de volgende spelregels:

Aanmelden van de wedstrijdbieren

Dit kan via de website, zoals gebruikelijk, vanaf eind augustus

Wedstrijdbier is een Saison, zie clubblad van maart. Verder de

  • wedstrijdklasse A – C en lichte bieren van klasse V
  • wedstrijdklasse B – D en donkere bieren van klasse V

Inleveren wedstrijdbieren voor 26 september

Wij gaan ervan uit dat inleveren niet op de clubavond kan, vandaar dat de bieren bij de volgende adressen kunnen worden ingeleverd:

-Brouwmaatje

Boesingheliede

-Jacques Stricker

Hoofddorp

-Walter Bakker

Hoofddorp

-Wilfred van der Heijden

Leiderdorp

-Koen Oud

Blokker

LET WEL OP dat de formulieren bij de flesjes blijven, bijvoorbeeld met elastiekje eromheen. Graag vooraf even afspreken of melden, zodat je niet voor een dichte deur staat (telefoonnummers staan in het smoelenboek).

Keuring van de wedstrijdbieren

Op de clubavond in oktober indien mogelijk. De methodiek voor keuren is nog niet helemaal zeker, dit is afhankelijk van de stand van zaken op dat moment. De volgende mogelijkheden zijn besproken:

  • De clubavond is weer open en de wedstrijdkeuring kan daar plaatsvinden al dan niet met een gemaximeerd aantal personen,
  • Keuring via een live stream,
  • Keuring door en bij keurmeesters thuis,
  • Of een combinatie van bovenstaande mogelijkheden,
  • Verder volgen we zoveel als mogelijk het wedstrijdreglement en de Coronaregels.

Prijsuitreiking

Voorlopig gaan we ervan uit dat de prijsuitreiking op de clubavond van december plaatsvindt; in welke hoedanigheid dat gaan we de komende maanden zien. Zodra bekend is wat de (on)mogelijkheden zijn wordt de informatie via het clubblad of nieuwsflits gedeeld.

We hebben ervoor gekozen om geen limiet aan het aantal in te leveren bieren te stellen, dit om alle brouwers hun “in coronatijd” gebrouwen bieren te kunnen laten beoordelen. Wij rekenen op een groot aantal bieren en zijn er klaar voor.

Terug naar overzicht

Te koop: brouwinstallatie

tww augustus 2020
Door: Jaap Molenaar


Wegens het moeten stoppen van hobby-bierbrouwen heb ik heb de volgende bierbrouwersmaterialen voor de homebrewer te koop. Het liefst in één koop overnemen, bieden maar.

  • 100 LTR vat met waterslot en tapkraan
  • 120 LTR vat met waterslot en tapkraan
  • 60 LTR gistvat met waterslot (4x)
  • Refractometer met toebehoren
  • Kroonkurkapparaat, tafelmodel met kroonkrukken
  • 55 LTR RVS brouwvat met filterspiraal
  • 60 LTR Emaille pan met deksel
  • 40 LTR Emaille pan met deksel
  • 60 LTR RVS pan met deksel
  • 98 LTR RVS pan met deksel (nieuw in doos)
  • Nylon roerlepel, smaak- en reukloos
  • Digitale thermometer met losse sonde
  • Digitale weegschaal (nieuw in doos)
  • Pomp voor voedsel en drinken met slangen (nieuw in doos)
  • Losse toerentalregelaar t.b.v. pomp (nieuw in doos)
  • Tegenstroomkoeler met slangen
  • 3 ringsbrander, rond model voor pannen merk Fuker op propaan/butaangas
  • 1 ringsbrander, vierkant model voor pannen op propaan/butaangas 2x
  • Elektrische kookplaat op wielen, 2500 Watt, merk Imperial (de draaiknop moet vervangen worden)
  • Stoomcleaner (model eend), t.b.v. desinfecteren van het brouwersmateriaal
  • Tussenkraan
  • RVS trechter
  • Schrootmolen
  • Gistfles met waterslot en magneetroersysteem met 3 met nylon omklede magneetjes
  • 40 LTR Brouwersemmer voor hop.

Jaap Molenaar,
e-mail: jaap.molenaar@dts-online.eu

Brouwgereedschap en apparatuur Jaap Molenaar
Brouwgereedschap en apparatuur Jaap Molenaar

Terug naar overzicht

Maandbier en ander geneuzel, augustus 2020

tww augustus 2020
Door: John Gouwerok

Het is weer een tijd geleden dat ik een stukje schreef. Hoewel er nog geen clubavonden zijn, heb ik wel een vraag en opmerking.

Eerst de opmerking. Na een lang ziekbed is Cor Stoker, een betrokken lid van onze vereniging en goede brouwer, helaas overleden op 28 mei 2020. Zelfs het laatste jaar was hij nog vaak aanwezig. Soms met een 0.0 biertje maar hij wilde er toch zijn. Ik zal hem missen.

Helaas is er dit jaar geen BBQ. Waarschijnlijk is er wel een brouwdag in september. Ik kom maar ben er niet om te brouwen. Ik kom wel even buurten voor een praatje.

Dan ook mijn vraag: wie o wie heeft voor mij een shirt van het ONK 2019 in Nieuw Vennep dat aan de vrijwilligers is uitgedeeld. Ik zou er graag een willen hebben van iemand die hem niet draagt. Ik wil het graag dragen achter de bar in De Boerderij tijdens de clubavonden. Kan ik er een overnemen of ruilen voor een ander biershirt of voor bier? Bel even 0649730196 of mail naar gouwerokj@gmail.com.

Dat was het weer, ik hoop jullie snel weer te zien. Tot de volgende keer.

Jullie uitbater John

Terug naar overzicht

Aankondiging Open Bergs Bierbrouw Kampioenschap

tww augustus 2020

Flyer 24ste Bergs Bierfestival
Flyer 24ste Bergs Bierfestival
Beste brouwer,

Het Bergsche Bierbrouwersgilde organiseert op zaterdag 19 september 2020 wederom het jaarlijkse  Open Bergsche Bierbrouw Kampioenschap (OBBK). Schrijf je nu in voor een van de grootste hobbybrouwwedstrijden van Nederland!

De keuring en prijsuitreiking zal plaatsvinden tijdens het virtueel Bergs Bierfestival, zodat een gezellig, bierig en muzikaal entourage verzekerd is. Het Bergs Bierfestival zal dit jaar online plaatsvinden. Door deze nieuwe ontwikkelingen hebben we het aantal bieren wat toegelaten wordt tot de wedstrijd kunnen uitbreiden, zijn de inleveradressen beperkt en is er de mogelijkheid tot het opsturen van de wedstrijdbieren. Let op: de wedstrijdbieren dienen iets eerder te worden ingeleverd dan dat u van ons gewend bent.

Alle informatie over het festival, inschrijvingsformulieren (inschrijven tot begin september), kosten, reglement, foto's, etc. vindt je op onze website: www.bergsbierfestival.nl. Na inschrijving voor het OBBK zult u nog uitgebreid geïnformeerd worden over de online prijsuitreiking en het bijbehorende Bergs Bierfestival.

Schroom niet om dit bericht door de sturen naar al je biervrienden.

Banner Bergs Bierfestival
Bergs Bierfestival

 

Terug naar overzicht

Weer eens wat nieuws, augustus 2020

tww augustus 2020
Door: Dennis van Rijswijk

“Waar blijf je nou met je stukjes?” en “Zijn er geen innovaties meer?” zijn vragen die ik geregeld heb gehoord de afgelopen maanden. Ik heb inderdaad al een tijd geen stukje meer geschreven en de voornaamste reden was dat ik werkelijk geen innovaties heb gevonden. Althans, geen vernieuwende innovaties.

Neem bijvoorbeeld de Kegland Hop Missile. Dit stukje techniek is recent op de markt gebracht. Het is een hop-infuser die zelfs in naam lijkt op Blichmann’s Hop Rocket. Anders dan gebruikelijk is Blichmann’s Hop Rocket nog gunstiger geprijsd.

Voor dit clubblad heb ik toch een paar innovaties gevonden die ik graag wil delen. Het zijn niet allebei nieuwigheden maar wel altijd handigheden.

QR code Keg King Junior
QR code Keg King Junior
Bottelen, het favoriete onderdeel van het brouwproces (not). Veel thuisbrouwers sluiten, na het wassen en spoelen, de flessen af met een stukje aluminiumfolie. “Kan dat niet anders” dacht ik. Na een zoektocht kwam ik meerde oplossingen tegen om (bier)flessen tijdelijk weer af te sluiten. Op AliExpress vond ik goedkope, rekbare siliconen afsluitingen. De mooiste (en duurste) oplossing waren echter de Beersavers. Beersavers zijn zachte en vaatwasserbestendige, herbruikbare doppen. Door de kleurcodering ook handig om tijdens feestjes te gebruiken.

Persoonlijk ben ik er een groot liefhebber van om bier op fust te zetten (scheelt ook weer wat Beersavers 😊) en te fermenteren onder druk. Helaas heb ik dat laatste nog niet geprobeerd. Recent kwam ik de Keg King Junior tegen. Een oplossing die fermenteren onder druk en een vat combineert. De 20-liter oplossing wordt compleet met spunding valve en floater geleverd. Dit betekent dat de tijdens de fermentatie geproduceerde CO2 in de vloeistof blijft zitten en dat je direct “schoon” bier kunt tappen. De Keg King Junior is relatief goedkoop (US$59), dus nu heb je geen excuus meer om geen maandbier mee te nemen (wel wat eerder komen brengen om te laten bezinken). Scan de QR Code voor meer informatie

Terug naar overzicht