9 artikelen uit het clubblad van December 2021

Terug naar overzicht

Van het bestuur

tww december 2021
Door: Wim Groeneveld

Afgelopen clubavond

Het einde van het jaar is alweer in het zicht. Helaas zijn de mogelijkheden rond de clubavonden weer beperkt. De lockdown na 17.00 maakt het onmogelijk om enige activiteit in de Boerderij te ontplooien. Dit is ook de reden dat de keurmeesters de bieren van de clubkampioenschappen thuis hebben gekeurd, in kleine groepjes van 2 of 3 personen. Online volgen was hierbij niet echt mogelijk. Hierdoor kwam de clubavond van november compleet te vervallen.

Brouwdag

De brouwdag te Lisserbroek ging ook jammer genoeg niet door. Alle inkopen waren al gedaan dus er is vlak van tevoren besloten om de grondstoffen wel uit te delen zodat eenieder thuis alsnog het brouwsel kon uitvoeren. Van de mogelijkheid om tijdens de brouwdag een pakket op te halen wordt ook ruim gebruik gemaakt; hierbij kunnen we stellen dat dit een geslaagde toevoeging is. Dit was de laatste brouwdag van het jaar en dan zijn traditiegetrouw ook de cursisten van de brouwcursus aanwezig. De groep bestond uit acht personen. Dit heeft gelukkig wel doorgang kunnen vinden omdat Brouwmaatje de ruimte bood om dit uit te kunnen voeren. Hoe leuk is dat, de nieuwe brouwers konden gelijk rondsnuffelen in het walhalla aan brouwmaterialen. Dit was dan ook een geslaagde dag.

Volgende clubavond

Ook de komende clubavond zal niet zijn als normaal met bier en spijs. De resterende tijd die we hadden maakte het niet mogelijk om dit snel online op te tuigen. Wel willen we de avond online houden met de prijsuitreikingen van de clubkampioenschappen en de gouden veer. Deze avond zal via een Skype-verbinding plaatsvinden. Er wordt nog gekeken naar wat aanvullingen.

Volgend jaar

De agenda voor het nieuwe jaar zullen we zo snel mogelijk presenteren. We hopen dat er volgend jaar weer wat meer plaats kan vinden. We zullen de normale planning opzetten van clubavonden, brouwdagen, cursus en de barbecue. Mochten er leden zijn die graag onderwerpen besproken zien of ideeën hebben voor nieuwe brouw uitdagingen laat dit dan weten, dan kunnen we kijken of we hier invulling aan kunnen geven. Een vereniging is voor leden en door leden. Dit laatste brengt me op de treurige mededeling dat we nog steeds geen enkele aanmelding hebben voor een nieuw bestuurslid. Heb je enige tijd over, meld je aan. Indien we met een bestuurslid minder verder moeten zou dit ook consequenties kunnen hebben op de invulling of doorgang van de clubactiviteiten. We komen een keer in de maand met het bestuur samen (in tijden van Corona gaat dit online) en we vinden het fijn als je op de clubavonden aanwezig bent om te helpen. Walter Bakker heeft vorig jaar al aangegeven om bij hoge uitzondering nog maximaal een jaar door te gaan. Hij verlengt zijn functie niet meer en stopt in februari. We zijn naarstig op zoek naar een bestuurslid en deze hoeft geen penningmeester te zijn.

Dan wil ik afsluiten met iedereen fijne feestdagen te wensen en een gelukkig nieuwjaar met uiteraard veel brouwplezier.

Wim Groeneveld

Terug naar overzicht

Van de Inkoopcommissie, december 2021

tww december 2021
Door: Michael Woolthuis

Recept van de maand

Met m'n natte koude kop, fietsend door de ellende, denk ik aan de lente. Het enige lichtpuntje aan het eind van waarschijnlijk weer een slappe winter zonder veel sneeuw en ijs, dat is dus de lente met… LENTE BOK. Ook wel meibock of zoiets geheten. Het onderstaande recept is een variant op het eerder verschenen recept Meibokkel.

Nu alleen dus geen koriander en gagel en iets andere hoppen maar verder ongeveer gelijkwaardig. Dit is dus een ontzettend lekker biertje. Zeker als je hem lekker droog weet weg te vergisten. Een eind-SG van 1009 of zelfs 1007 is zeker haalbaar. Kort lageren is prima maar iets langer wegleggen, dit kan ook gebotteld, zorgt voor een mooiere zachtere hopbalans.

Dit receptje leent zicht uit stekend om als basis te dienen om een eigen meibok te maken. Zo goed als alle mogelijke kruiden, fruit, of wat je maar kan vinden combinaties zouden zo maar een fijner biertje kunnen leveren. Maar zoals Sgt. Phil Esterhaus altijd zijn toespraak eindigde: “Let's be careful out there.”

Groeten,
Michael

Recept voor december: Mybokkelaris

Receptgegevens

Biertype:

Meibock

Recepthoeveelheid:

10l

alcoholpercentage:

6%

begin SG:

1053

eind SG:

1011

EBC (kleur):

21 ebc

EBU (bitterheid):

32 IBU

Kooktijd:

60 min

Brouwzaalrendement:

75%

Ingrediënten

Ingrediënt

waarde

hoeveelheid

kooktijd

Pale mout

5 EBC

1800 gr

 

Munchener

15 EBC

520 gr

 

Caramunich type 2

 

110 gr

 

Perle hop

6,8 α

18 gr

60 min.

Hallertauer Mittelfruh hop

3,0 α

5 gr

15 min.

Amarillo hop

9,5 α

5 gr

5 min

Gist:

Fermentis Safale US-05

 

Maischschema

70 °C

66 °C

78 °C

stort

60 min

5 min

Opmerking van de brouwer

Een eind-SG van 1011 is goed haalbaar. Lager is wel beter voor een fijnere afdronk.

Terug naar overzicht

Uitverkoop

tww december 2021
Door: Jean-Pierre Bylard

Helaas moet ik mijn brouwerij-activiteiten beëindigen om medische redenen. De brouwerij (“Vrije Goudse Stadbrouwerij”, naamgrapje van mijn zoons) sluit zijn deuren. Gevolg: er komen een aantal brouwartikelen in de verkoop. De inventaris is:

  • 5 mandflessen (wit glas) in kratten, (3 x 10 lt, 2 x 15 lt.) 
  • 1 koelkast 120 lt. omgebouwd tot klimaatkast, maar dat kan weer teruggebouwd worden
  • 5 kunststof gistvaten, (1 x ca.10 lt, 2 x ca.15 lt. 2 x ca. 22 lt.).
  • 1 Easybrew, RVS, automatische brouwketel, 30 lt. met allerlei toebehoren o.a. bijbehorend houten bankje
  • 1 Easybrew, RVS, vergister 30 lt.
  • 1 schrootmolen (walsen) met opvang-emmer.
  • 12 grote weckpotten met suikers, moutextracten en e.a.
  • 1 roerspaan (hardhout) groot en 2 roerspanen (hardhout) klein,
  • 1 spectrometer 
  • 1 pH-meter
  • 9 kleine plastic bakken met o.a.: additieven, glaswerk, lepels, lab. materialen, stoppen/watersloten, ontsmetting, varia.
  • 1 grote plastic bak met: hevels/slangen, 1 plastic bak met meetgerei, (glas/metaal), 1 plastic bak voor beluchten
  • 1 grote hopfilter
  • 2 digitale weegschalen (tot 5 kg.)
  • 1 elektrisch kookplaatje,
  • 1 grote en 1 kleine RVS schalen,
  • 2 RVS pannen 10 lt, 1 RVS pan 2 lt.
  • 1 platenkoeler (ca. 10 platen)
  • 1 kurkapparaat + ca. 300 kroonkurken
  • 1 leren brouwersschort
  • 1 magneetroerder
  • 4 klimaat PC's (2x Inkbird, 2 x eigen bouw STP1000)
  • 6 houten kratjes (4 voor 6 flesjes, 3 voor 4 flesjes, 1 ‘sier’kratje)
  • verder allerlei kleine materialen.

Daarnaast:

  • ordners met: bier documentatie, brouwverslagen (ca. 110), boeken, enz.
  • uitdruipboom voor flesjes, 80 fl.
  • kratten met lege (!) 330 cc. flessen, model Duvel

Heb je belangstelling? Ik ben te bereiken: tel. 0182-511932 en 06-23599065. Maak een afspraak, kom kijken op de Estafetteweg 16 te Gouda en doe een bod.

Jean-Pierre Bylard

Terug naar overzicht

Maiday Maiday Springbok

tww december 2021
Door: Nico van Kampen
datum: 3 december 2021
van: Brouwdagcommissie
klasse: C
stijl: Meibok

Beschrijving

Waterprofiel behandeld water
Ca
Mg
Na
HCO3
Cl
SO4
49 mg/l
2 mg/l
49 mg/l
131 mg/l
50 mg/l
55 mg/l

Recept gegevens

batchgrootte: 20 l.
kooktijd: 80 min.
alcoholpercentage: 7.0 %
begin-SG: 1067
eind-SG: 1013
EBC (kleur): 17.0
EBU (bitterheid): 27.0
Brouwhuisefficiëntie: 75 %

Ingrediënten

ingrediënt hoeveelheid kooktijd waarde bijzonderheden
Swaen Pilsner - Pilsmout 4250 g   3 EBC Leverancier: The Swaen
Swaen Vienna 1250 g   10 EBC Leverancier: The Swaen
Swaen Melany 300 g   70 EBC Leverancier: The Swaen
GoldSwaen Hell 200 g   25 EBC Leverancier: The Swaen
Maischwater 15.32 l     Leverancier: Kraan
Gedemineraliseerd water 3.68 l      
Calsiumsulfaat 1.2 g      
Melkzuur 5 ml      
Spoelwater 10.23 l     Leverancier: Kraan
Hallertau Hersbrucker 13.6 g First wort hop min. 3.2 α Pellets  
Crystal 8.1 g First wort hop min. 3.6 α Pellets  
Hallertau Hersbrucker 21.1 g 60 min. min. 3.2 α Pellets  
Crystal 11.7 g 60 min. min. 3.6 α Pellets  
Hallertau Hersbrucker 8.7 g 20 min. min. 3.2 α Pellets  
Crystal 7.7 g 20 min. min. 3.6 α Pellets  
Safale US-05 2     Leverancier: Fermentis

Maischschema

63 °C 72 °C 78 °C
45 min. 10 min. 5 min.

Opmerkingen van de brouwer

Voor dit recept heb je 14,5 gram gist nodig.
Terug naar overzicht

Hop moet zwemmen…

tww december 2021
Door: Theo van Eijden

Maar wat als je nu niet van zwemmen houdt!! Dat hop moet zwemmen is mijn motto tijdens het brouwen, maar ik heb makkelijk praten. Mijn hop gaat in de vorm van pellets of bloemen los in de kookketel en naar gelang het recept kookt deze een bepaalde tijde mee. De hop en de gevormde eiwitvlokken filter ik met de hevelstap naar mijn gistvat met de hevelfilter eruit. Om de hevel filter doe ik een kaasdoek en zo voorkom ik dat er veel trub meegaat naar mijn gistvat. De voorkeur geef ik aan hoppellets omdat weinig volume innemen na de kook en dus ook weinig wort vasthouden. Zo houd ik meer bier over…

Hieronder twee foto's van de hevelfilter met en zonder kaasdoek. Ik moet toegeven dat een kaasdoek er nu niet echt smakelijk uit ziet maar bedenk dat het wort 100 °C is en de kaasdoek schoongewassen en droog bewaard geen gevaar voor je bier oplevert. Al bijna een kwart eeuw brouw ik op deze wijze mijn bier ermee, met prima resultaat.

Hevelfilter met kaasdoek
Hevelfilter met kaasdoek
Hevelfilter zonder kaasdoek
Hevelfilter zonder kaasdoek

Er zijn natuurlijk mooiere manieren om je hop tijdens de kook in het wort te doen. Let wel, dit is geen oplossing voor de eiwitvlokken die tijdens de kook gevormd worden. Deze zal je niet met de hieronder beschreven hopspiders tegenhouden.

Een hopspin of “hopper” is een fijn roestvrijstalen gaasmandje dat los in de kookketel wordt geplaatst waarin de hop wordt gedaan. Het fijne gaas voorkomt dat de hopdeeltjes ontsnappen, maar het hete kokende wort kan toch gemakkelijk in en uit bewegen. Door een hopspin te gebruiken voorkom je dat er losse hopdeeltjes in je wort gaan drijven. Deze resten van de hopbloemen kunnen problemen geven als je met een pomp je wort laat circuleren. Zodra de pomp is geblokkeerd, is de enige mogelijkheid om te stoppen, deze te demonteren, schoon te maken en opnieuw te beginnen. Dit kan een brouwdag in een nachtmerrie laten eindigen. Losse hop zal ook overal aan blijven plakken. Van je roerlepel tot de zijkanten van je ketel... er blijven overal hopstukjes op plakken als je geen hopspin gebruikt. Dit kan de schoonmaaktijd gemakkelijk verdubbelen, waarvan we allemaal weten dat dit niemands favoriete onderdeel van het proces is.

Een andere reden waarom een hopspin nuttig is voor thuisbrouwers, is omdat het wort bespaart. Als hop rechtstreeks in de kookketel wordt toegevoegd, zeker bij hele hopbloemen, blijft er veel wort in hangen. Dit is goede wort die in bier zou kunnen worden omgezet, maar in plaats daarvan in de ketel wordt achtergelaten. Het enige echte nadeel van een hopspin is dat het je hopgebruik een beetje kan verminderen. Omdat hopspinnen gemaakt moeten zijn van een zeer fijn gaas om te voorkomen dat hop ontsnapt, zal het soms verstopt raken door eiwitten en hopdeeltjes en de gemakkelijke filtratie erin verminderen. Ook is het weer een onderdeel dat moet worden schoongemaakt maar dat is vaak eenvoudiger en sneller dan een pomp demonteren.

Er zijn een paar dingen waar je aan moet denken voordat je je eerste hopspin-aankoop doet (wat je zeker zou moeten doen). Zorg er allereerst voor dat de hopspin niet langer is dan de hoogte van je kookketel. Als de hopspin te lang is, zal deze niet goed tegen de zijkant van uw ketel zitten, waardoor er hop uit de bovenkant ontsnapt wanneer de hopspin kantelt. Haal ten slotte een hopspin van minimaal 300 micron en gemaakt van roestvrij staal. Zijn de maasgaten te groot, dan loop je het risico dat er hopdeeltjes doorheen kunnen ontsnappen. Roestvrij staal is ook een noodzaak.

Soorten hopspinnen

Hopkorf

Hopkorf met 1 haak
Hopkorf met 1 haak
Hopkorf met 2 haken
Hopkorf met 2 haken
Hopkorf in pan
Hopkorf in pan

Deze hopspin heeft een 300 micron roestvrijstalen gaas, en past in bijna elke brouwketel. Let er wel op dat je de maaswijdte niet te groot kiest anders zullen bij gebruik van hoppellets veel deeltjes ontsnappen uit je korf. De dubbele haken maken hem veel steviger wanneer hij in de ketel wordt geplaatst, waardoor hij niet omvalt.

Dit is het meest voorkomende type hopspin dat wordt gebruikt bij het thuisbrouwen. Deze is er in verschillende vormen verkrijgbaar van cilindrisch tot puntig. Je persoonlijke voorkeur bepaalt welke je kiest.

Hopzak

Als je liever niet nog een ander apparaat opbergt, maar je hop toch gescheiden van het wort wilt koken, overweeg dan om in plaats daarvan een nylon gaaszak te gebruiken. Hoewel het er eenvoudig uitziet, werken ze uitstekend. Gooi de hop erin, knoop hem af en laat hem in de ketel vallen. Let op dat je deze niet te vol stopt met hop of de hopzak te klein kiest. Hopbloemen zwellen behoorlijk op als ze nat worden en dat kan een negatief effect hebben op de het vrijkomen van de hoparoma’s; de hop moet per slot van rekening zwemmen!! Dit is de armeluisversie van de hopkorf, maar bijna even effectief.

Nylon hopzak in pan

Hopspider

Onderstaande foto's laten duidelijk zien waar de hopspider zijn naam aan ontleent. Hier hangt de hopzak of hopbag genoemd midden boven de ketel. De kunststof midden ring houdt de zak open en voorkomt dat de hop een prop gaat vormen. Deze is te koop uitgevoerd in RVS maar een Handige Harry kan deze ook zelf maken. Gebruik hier voor drie draadeinden, enkele moeren en een grote slangenklem om de hopzak vast te houden. Zorg er wel voor dat kunststof middenring aan de onderzijde een rand heeft waar de hopzak op kan haken, anders loop je kans dat deze er afschuift als de hopzak te zwaar wordt.

Hopspider
Hopspider. Foto genomen door K.G. Schneider.
Hopzakhouder

Hopspider. Foto genomen door K.G. Schneider.
https://www.flickr.com/photos/kgs/7578874940

Commercieel verkrijgbare hopspinhouder

Bronnen

Zie internet voor zelfmaaktips

Terug naar overzicht

Penari nieuws, december 2021

tww december 2021
Door: Nico de Boer

Penari of Penarie nieuws dat is de vraag?

In het oktober clubblad las ik het “Penarie nieuws” en concludeerde dat ons clubje stiekem uitgebreid moet zijn want ergens is er een extra “e” bijgekomen. De naam Penari, dat zijn overigens de eerste letters van de oprichters van ons brouwclubje NIco PEter ARjen. Ergens moet dus een verstekeling met een naam beginnend met een E binnengeslopen zijn. Ik heb nog even in onze ‘man cave’ gekeken maar kon daar geen verstekeling vinden. Wel hebben we Paul in onze gelederen maar op een moment is besloten de naam Penari niet meer uit te breiden (het was namelijk ooit al eens ARNI, voordat Peter zich bij ons aansloot).

Genoeg gezever over een extra E, hebben de Penari’s nog wat op brouwgebied beleefd afgelopen maanden? Eigenlijk niet, want anders waren we wel met een betere headline gekomen. Natuurlijk hebben we gezellig de maandagavonden in onze ‘man cave’ doorgebracht onder het genot van een biertje.

Dit jaar hebben een 2e kloon, of beter gezegd een 2e eigen interpretatie, van de La Corne tripel gemaakt. Een jaar of wat geleden was dit bier opeens moeilijk te verkrijgen bij de toeleverancier van ons favoriete café, daarom hebben we in overleg met de uitbater getracht het bier te klonen. Officieel heet ’t het bier: La Corne du Bois des Pendus tripel. Een lange naam waarvan de oorsprong als volgt beschreven wordt: In 1636 leefde Cornelius, een brouwer die een exceptioneel bier brouwde waarvan het geheim heel goed bewaard is gebleven. Op een trieste dag werd hij in een bos opgehangen door een groep plunderaars die iedereen vermoordden die op hun pad kwam. Sinds die tijd is het bos behekst met de verschijning van Cornelius met een touw om zijn nek die de volgende woorden fluistert: “Aan iedereen die het bier van La Corne du Bois des Pendus drinkt en de volgende woorden uitspreekt: Glorie aan de hoorn, aan Cornelius en aan alle gehangenen in het bos, gezondheid zonder medelijden, zij krijgen het eeuwige leven”.

Het wiki verhaal is: Het bier is vernoemd naar La Corne du Bois des Pendus, een plaats in de huidige Belgische provincie Luxemburg. In februari 1636 werden hier in een hoornvormig gedeelte van het woud van Anlier tijdens de Dertigjarige Oorlog door Oost-Europese soldaten, ingehuurd door Duitsland, een honderdtal dorpsbewoners opgehangen. Cornelius leeft al een tijdje niet meer (als hij al bestaan heeft), maar er is dus een brouwerij die bieren maakt vernoemd naar de legende. Het bier wordt gebrouwen in opdracht van Brasserie d'Ebly bij Brasserie des Légendes te Elzele.

Naast de tripel brouwen ze er ook nog een black, een blonde en een bruine. Behalve dat er een mooi verhaal bij zit, smaakt het bier ook erg lekker, lekker genoeg om ons te inspireren om dit bier te klonen. Zoals gezegd: het bier was door ons eerder al gebrouwen en het werd hoog tijd om onze kloon bieren eens te vergelijken met het origineel. Op het etiket staat suiker vrij… wel bijzonder: tripel zonder (rest)suikers, maar goed.

We hebben tijdens onze eerste poging daarom honing gebruikt. Bij het 2e brouwsel dachten we dat het eigenlijk wel heel on-Belgisch is om in een Belgische tripel geen suiker te gebruiken. Ons 2e brouwsel had daarom wel suiker, wat voor de zoetigheid geen verschil maakte, wel ontbrak de honing-toets. Gelukkig is La Corne intussen bij de Drinkhut goed te verkrijgen. We hebben dus een avondje La Corne proeven en vergelijken gedaan  en natuurlijk niet alleen de Tripel. Conclusie: Ons bier wijkt qua kleur af van het origineel, het is donkerder en is ook iets zoeter. De typische tripelsmaak is gelijk en het lijkt erop dat onze hopkeuzes goed in de buurt liggen van het origineel, de neus is vrijwel gelijk.

Smaakanalyse van Beerinabox
Afbeelding: smaakanalyse van Beerinabox

Het klonen van een bier is en blijft moeilijk, smaken proberen te duiden is een hele opgave. Het lijkt me een leuk thema voor een clubavond: een bier ‘reverse engineeren’ eens kijken of we met een groepje een bier kunnen analyseren op gebruikte grondstoffen. Wanneer dat weer kan is natuurlijk de vraag want onze clubavond van november hebben we al moeten cancelen en of die van december door kan gaan is nog maar de vraag, want zojuist hoor ik de Minister President weer een lockdown voor 3 weken afkondigen. Gelukkig kunnen we thuis blijven brouwen zolang we onze materialen maar voor 17:00 bij brouwmaatje opgehaald hebben en op 1,5 meter brouwen, maar daar zijn we intussen aan gewend.

Brouw ze en blijf gezond.

Penari

Terug naar overzicht

Reactie vanaf de website (13)

tww december 2021
Door: Theo van Eijden

Op de website van ’t Wort Wat bestaat de mogelijkheid om reactie te geven en vragen te stellen. Sommige vragen en antwoorden willen we graag met een groter publiek delen. Want voor beginnende brouwers is het brouwproces soms niet duidelijk en roept het nog veel vragen op. Het formulier van pagina http://www.twortwat.nl/bericht werd ingevuld.

Datum

zaterdag 13 november 2021

Voornaam

Paul

Vraag / opmerking

Ik heb 4-11 20 liter Belgisch dubbel gebrouwen zonder al te veel in de maischpan geroerd te hebben. In een Klarstein gistingsvat gedaan en op kamertemperatuur gezet, De 5-11 stond het al behoorlijk te gisten, dat was aan het waterslot goed te zien. S.G. was 1050. Het vat niet meer aangeraakt en nu, 13-11 is het S.G.1012. Ik wil uit het gistingsvat gaan bottelen, heeft iemand hier ervaring mee? Ik hoor het graag. Een mooi brouwweekend gewenst

Paul,

Je bier is nu een week oud, geef het nu even de tijd om te rijpen. De hoofdvergisting is net voorbij maar dat wil niet zeggen dat je het gelijk moet gaan bottelen. Tijdens de vergisting worden door de gist allerlei stoffen geproduceerd die dezelfde gist tijdens de rijping weer opruimt. Als je in staat bent je gistvat koud te zetten zou dat heel mooi zijn. Twee weken op 5 °C is het beste, maar wat langer is niet erg. Pas daarna gaan botten. Je kan rechtstreeks van uit je vat bottelen. Voeg 12 uur voordat je gaat bottelen je suiker opgelost toe aan je gistvat, Je hoeft niet te mengen. De gistactiviteit zal voor de menging zorgen. Daarna bottelen van uit je gistvat.

Met vriendelijke groeten,
Theo van Eijden

Terug naar overzicht

Reactie vanaf de website (14)

tww december 2021
Door: Theo van Eijden

Op de website van ’t Wort Wat bestaat de mogelijkheid om reactie te geven en vragen te stellen. Sommige vragen en antwoorden willen we graag met een groter publiek delen. Want voor beginnende brouwers is het brouwproces soms niet duidelijk en roept het nog veel vragen op. Het formulier van pagina http://www.twortwat.nl/bericht werd ingevuld.

Datum

dinsdag 16 november 2021

Voornaam

Bart

Vraag / opmerking

Heeft iemand een goed recept voor honingbier. Ik heb er veel verschillende gelezen maar er zijn te veel grote verschillen. Een goede keuze voor een lekker recept is te lastig. Groet, Bart

Beste Bart,

Een rondgang op internet laat zien dat er honderden bieren beschikbaar die beschreven worden als honing bieren, maar soms is het moeilijk om te bepalen hoeveel honing aroma er in aanwezig is. In sommige bieren is het moeilijk een honingaroma te ontdekken en dat kan te maken hebben met het brouwproces. Wat bijgaand recept wil bereiken is een brouwsel met een hoog percentage honing om de smaak goed naar voren te laten komen.

In veel opzichten is het gebruik van honing in een bier hetzelfde als dat van andere suikers, want dat is honing in feite. Zoals de meeste suikers zal honing volledig uitvergisten en het bier droger maken dan wanneer je het niet had gebruikt. Wat je echter wil is dat de delicate smaak van de honing blijft en dit is waarschijnlijk het moeilijkste deel. Veel brouwers voegen de suiker aan het eind van het koken toe. Bij de meeste kristalsuikers is dit handig, zodat alle suiker is opgelost en klaar is om te worden vergist wanneer het wort is afgekoeld en de gist is toegevoegd. De verleiding is groot om precies hetzelfde te doen met honing, maar dit veroorzaakt problemen op het gebied van de smaak. Veel van de delicate smaakstoffen in honing worden afgedreven door de hoge temperatuur aan het eind van het koken, zodat je uiteindelijk het aroma van de honing verliest, en dat is precies niet wat je wilt bereiken door honing te gebruiken, je wilt het aroma er juist in.

Om zoveel mogelijk van de honingsmaak te behouden, brouw je een tamelijk neutraal bier dat geen overheersende eigenschappen heeft. Honing moet de hoofdrol spelen en daarom is de basis een blonde ale. De volgende stap is ervoor te zorgen dat de honing erin gaat op een moment dat je de minste gistingsactiviteit hebt die de smaak wegdrijft. In dit geval is dat op het moment dat de eerste gisting vertraagt.

Door de honing zo laat in het vergistingsproces toe te voegen, is er geen warmte om de smaak te verdrijven en minder activiteit in het vergistvat waar de smaak door het koolzuurgas weg borrelt. Er zijn natuurlijk kleine problemen met betrekking tot de introductie van wilde gist of andere bacteriën, maar ervaring leert dat dit meevalt. Op brouwfora blijkt dat de meesten zich hier ook geen zorgen over maken en pasteurisatie in veel gevallen links laten liggen. Daarom en vanwege de hoeveelheid honing, die ongeveer 11% van het gistingsproduct is, krijg je een bier dat vol is van honingsmaak. Mocht je voor safe willen gaan dan de honing toevoegen tijdens de hopstand van 80 °C. Houd er wel rekening mee dat je dan een deel van de honing aroma’s kwijt raakt door de hoge temperatuur.

Groeten,
Theo van Eijden

Honey Sweet Honey

Alcoholpercentage:

5.8%

Brouwhuisefficiëntie:

72%

Batchvolume:

10 L

Kooktijd:

75 min

Maischwater:

8.8 L

Spoelwater:

8 L

Totaal water:

16.8 L

Kookvolume:

15.2 L

SG voor koken:

1033

Begin SG vergisting:

1044 (is voor toevoeging van de honing)

Begin SG vergisting:

1051 (is voor bij toevoeging van de honing in de hopstand)

Eind SG:

1007

Bitterheid:

20 IBU

Kleur:

15.6 EBC

Ingrediënten

Mouten (1.965 kg)

1.5 kg

(67.7%)

Weyermann Pale Malt

6.5 EBC

 

250 g

(11.3%)

Weyermann Melanoidin

59 EBC

 

170 g

(7.6%)

Weyermann Carahell

25.5 EBC

 

46 g

(2.1%)

Weyermann Zuurmout

3.5 EBC

 

Overige (250 g)

250 g

(11.3%)

Honing

2 EBC

Hoofdvergisting

Hop (40.1 g)

4 g

(13 IBU)

Chinook

11.9%

Koken — 60 min

10 g

(3 IBU)

Chinook

11.9%

Koken — 0 min

13 g

(1 IBU)

Cascade

4.3%

Aroma — 10 min hopstand @ 80 °C

13 g

(4 IBU)

Citra

12%

Aroma — 10 min hopstand @ 80 °C

Gist

1 pkg

Lallemand BRY-97 American West Coast Ale 

Maischen

65 °C — 60 min

72 °C — 5 min

75 °C — 10 min

Vergisten

Hoofdvergisting — 18 °C — 4 dagen

Hoofdvergisting — 21 °C — 6 dagen

Lagering — 5 °C — 14 dagen

Terug naar overzicht

Ben Bierbrouwen

tww december 2021
Door: Ben Jacobs

Ik had bijna geen column geschreven deze keer. Het kan namelijk wat mij betreft maar over één ding gaan en dat maakt me verdrietig. Jean-Pierre Bylard heeft i.v.m. zijn gezondheid het actieve lidmaatschap opgezegd van onze vereniging en stopt met brouwen (hij blijft wel als lid verbonden aan onze vereniging). Door de relatieve Covidstilte in de club zal dit misschien wel ongemerkt gebeuren en er zijn vast meer leden die ‘verdwijnen of verdwenen’ zijn, helaas.

Ik leerde Jean-Pierre pas echt kennen toen hij, net lid van de club, en gewend om eigen wijnen te maken, bij mij thuis kwam om mee te brouwen en versneld wat kneepjes van het vak te leren. Hij kwam mij direct over als een welsprekende, erudiete en zeer aardige man, met een hoop kennis en kunde. Ik ben daarna bij hem thuis geweest en hij liet me daar met zijn houtbewerkingsinstrumenten en onder zijn bekwame toezicht een roerspaan maken. Geweldige dag gehad. En een mooie roerspaan waar ik heel zuinig op ben.

Bij de brouwdagen zat hij, zoals hij dat zelf uitdrukte, als een heksenmeester aan zijn pannen en maakte al snel heel mooie bieren. Zijn leeftijd maakte het lastig om vaak op de clubavonden te zijn, maar ik had en heb nog steeds regelmatig, via de mail, contact. Ook verzorgde hij voor mij de levering van kriekensap dat hij weer haalde uit het oosten van Nederland waar hij lang had gewoond en zijn wijnconnecties had.

Zijn fantastische contact met de clubleden onderhield hij tot voor kort met zijn heerlijke verhalen (getuige zijn laatste bijdrage over een vibrator en decoupeerzaag). Ik vond het destijds ook heel terecht dat hij de Gouden Veer kreeg toebedeeld. Wij raken een actief lid kwijt en ik denk met dankbaarheid terug aan zijn aanwezigheid bij 'tWortWat!

Jean-Pierre, hij is een boeiend mens en we gaan zijn leuke verhalen missen. En ik? Ik ga gewoon weer bij hem langs, met een biertje.

Proost, Ben

Terug naar overzicht