Artikelen
14 artikelen uit het clubblad van Oktober 2024
Terug naar overzicht | |
Van het Bestuur, oktober 2024 |
tww oktober 2024 |
Door: Dennis van Rijswijk | |
Van harte gefeliciteerd met onze prachtige vereniging! Al 30 jaar zijn we een bruisende [pun-intended] gemeenschap van enthousiaste amateurbierbrouwers in Noord-Holland. Dankzij het initiatief van Theo van de Voorde, die in oktober 1994 besloot om samen met Jan Wurpel een lokale brouwersvereniging op te richten, kunnen wij nu genieten van een bloeiende club dicht bij huis. Vorige clubavond Aankomende clubavond De vereniging Polderbok 2024 |
|
Terug naar overzicht |
Van de redactie, oktober 2024 |
tww oktober 2024 |
Door: Ernst de Moor | |
Niet schrikken, dit gewoon het clubblad van 't Wort Wat!. Onze mooie vereniging bestaat dit jaar op 17 oktober namelijk precies 30 jaar, dus is het tijd om de vormgeving van zowel de website als het clubblad te vernieuwen. De website is nu ook beschikbaar in dark-mode en light-mode. (klik het zonnetje of maantje rechtsboven) We kijken in deze special ook terug op wat 30 jaar 't Wort Wat! voor moois heeft voortgebracht: clubkampioenen, polderbok, commerciële brouwers, clubbladen, teveel om op te noemen. En omdat de vereniging 30 jaar bestaat, krijgen jullie een cadeautje. Een zakje gist, dat bij het recept van het artikel "Bière Brut, de 'Champagne' onder de bieren" van Chris Talbot hoort. Je vindt het in het midden van dit clubblad. Het clubblad is in de loop van deze 30 jaar meerdere keren van vormgeving veranderd. Het is boeiend om te zien hoe dat door de jaren heen veranderde. Ten goede of ten kwade, wie zal het zeggen? Ook de productiemethode veranderde. Van horen zeggen weet ik dat de eerste clubbladen nog met typemachine, plakletters en lijm werden gemaakt. Later is dat geautomatiseerd.
In juni 2006 werd de website van 't Wort Wat! vernieuwd, en toen werd het hele productieproces aangepast. Artikelen worden sindsdien eerst op de website gezet (nog wel verborgen) en het clubblad wordt gemaakt van een export van die artikelen. Zo kunnen we garanderen dat de website altijd up-to-date is. Als het clubblad op de mat valt, worden de artikelen ook zichtbaar op de website. Hieronder zie je de vormgeving van de clubbladen door de jaren heen...
Veel leesplezier! De redactie |
|
Terug naar overzicht |
Recept van de maand |
tww oktober 2024 |
Door: Michael Woolthuis | |
Nog een paar maandjes en het is al weer 2026. Precies tijd genoeg voor het brouwen van een biertje. Een fijne IPA dit keer. Figuur 1 Hopcontrol.it De gebruikte gist is ook wel spannend want dat wordt ook de eerste keer volgens mij. Ik heb hem namelijk nog niet in veel recepten gezien.
Alles bij elkaar zal het een fris fruitig zooitje worden. |
|
Terug naar overzicht |
Polderbok 2024 |
tww oktober 2024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Door: Mark Ekelschot | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tijdens de laatste clubavond kwam het verzoek om het recept van de polderbok. Bij deze plaatsen we het ook in het clubblad.
Mocht je als lid suggesties hebben voor verbetering van het recept, dan horen we het graag.
Recept gegevens
Ingrediënten
Maischschema
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Terug naar overzicht |
Polderbok: Vloek en Zegen...... |
tww oktober 2024 |
Door: Jan Grimbergen | |
Tijdens het brainstormen over de inhoud van ons jubileumnummer kwam ook de inmiddels befaamde Polderbok ter sprake. Hoe is dat bier ontstaan en door welke leden bedacht? Deze “Pioniers”, Jan Wurpel, Erik Deelissen en Jacques Stricker hebben een rijk verleden als brouwer van dit Bokbier. Toch is er nog een persoon die eigenlijk als Aartsvader moet worden vernoemd, ons aller Theo van de Voorde. Mede initiatiefnemer voor het ontstaan van onze bloeiende vereniging. Beroemd werd het Bokbier ook, het is zelfs in de USA op tv geweest en de Horeca in de omgeving neemt het graag af. Het ging helaas wel een paar keer mis, vandaar die vloek. Besmettingen, grote moeite met temperatuurbeheersing, koelen enz. Soms was de capaciteit van de brouwketel net aan en moest het roermechanisme worden geholpen met een roeispaan, dus splinters in het beslag!! Brouwerij De Prael had bijzondere mensen in dienst, dat pakte ook wel eens verkeerd uit...... Het eerste recept was van Theo v.d. Voorde, daarna is het wel wat aangepast met een andere gist t.b.v. een beter rendement en ander hopsoorten. Hilarisch zijn de verhalen over het etiketten plakken, soms wel 1.200 stuks. Met elkaar onder het genot van een biertje, zie ze dan maar eens allemaal recht op de fles te krijgen. Het etiket heeft elk jaar een Haarlemmermeers thema en dankzij Ineke de Moor wordt dat prachtig vorm gegeven. Hoe bijzonder is het dat we als vereniging dankzij deze mensen een eigen bier hebben en er zullen hoop ik nog vele mooie brouwsels volgen van dit inmiddels vermaarde Polderbok, dat is géén vloek maar een Zegen. |
|
Terug naar overzicht |
In de spotlight: Neptunus bier |
tww oktober 2024 |
Door: André van der Zee | |
Het moment waarop ik als tiener in België voor het eerst kennismaakte met bier, staat me nog helder voor de geest. Dat dit, nu meer dan 40 jaar geleden, zo'n grote impact op de rest van mijn leven zou hebben, had ik toen niet kunnen bedenken. Eenmaal thuis bedachten een vriend en ik dat we zelf bier moesten kunnen brouwen. Mijn moeder vond het prima, zolang we de keuken maar netjes achterlieten. Mijn vader was nog enthousiaster, blij met de kans om eens iets anders te proeven in de toenmalige Nederlandse pilswoestijn. Brouwerij ‘De Zotte Zuipers’ was een feit.
|
|
Terug naar overzicht |
In de spotlight: De Gekroonde Merlet |
tww oktober 2024 |
Door: Thomas Westerveld | |
Voor degenen die ons nog niet kennen: wij zijn Tom Westerveld en Arie Laarman, beiden lid van 't Wort Wat. Ik (Tom) ben lid sinds 2008, Arie sinds 2023. Samen runnen we Brouwerij De Gekroonde Merlet in Heemstede, en we willen graag ons avontuur met jullie delen. In 2008 volgde ik de cursus Zelf Bier Brouwen bij 't Wort Wat. Het was een geweldige ervaring die ons samenbracht en inspireerde om onze passie voor bierbrouwen verder te ontwikkelen. Samen met mijn broer John, vriend Arie Slagmolen en zwager Tom Schinkelshoek, startten we Huisbrouwerij JATTwerk. Arie Laarman brouwde toen ook al regelmatig mee, en we hadden veel plezier in het experimenteren met verschillende recepten. In 2021 besloot ik, met de steun van Arie, om mijn bier commercieel op de markt te brengen. Wij merkten al snel dat er veel meer bij komt kijken dan alleen het brouwen zelf. We moesten ons inschrijven bij de KVK, een logo ontwikkelen, en onze merkidentiteit vormgeven. De Merlet, een heraldisch wezen uit het wapen van Heemstede, staat centraal in ons merk. Het was een leerzaam proces, vol uitdagingen. Zo leerden we dat het ontwikkelen van etiketten en het regelen van kroonkurken meer aandacht vereist dan je in eerste instantie zou denken. De afmetingen lijken vaak hetzelfde, maar in de praktijk zijn er vaak verrassingen. Naast het brouwen van proefbatches en het opschalen van recepten, is het ook cruciaal om afspraken te maken met leveranciers en zorgen voor voldoende afnemers. Dit zijn stappen die we nooit hadden verwacht dat ze zo belangrijk zouden zijn. We zijn trots op wat we hebben bereikt, maar we zijn ons ook bewust van de investeringen die nodig zijn om op grotere schaal te brouwen. Een mooi aspect van onze reis is dat we de historie van Heemstede als inspiratiebron gebruiken voor onze etiketten, zoals de Belvedere, een gebouw dat vaak ter sprake komt. In 2022 brouwden wij 16 hectoliter; in 2023 42 hectoliter, en voor 2024 zitten we al op 70 hectoliter met slechts drie verschillende bieren. Deze groei heeft ons gemotiveerd om door te gaan. Momenteel brouwen we als huurbrouwer bij Brouwerij De 7 Deugden in Amsterdam, een sociale onderneming die een schone en gestructureerde werkomgeving biedt. Hier brouwen we niet alleen als huurbrouwers, maar we zijn ook actief betrokken bij het gehele proces, van het schroten van de eerste moutkorrel tot het toevoegen van de laatste gistkorrel. Deze betrokkenheid helpt ons om controle te houden over de kwaliteit en smaak van onze bieren. We hebben geleerd dat elke stap in het proces essentieel is en dat we onze controle willen behouden om de beste kwaliteit te waarborgen. Onze voorkeur gaat uit naar het ontwikkelen van unieke recepten, soms gebaseerd op oude recepten, maar we experimenteren ook met nieuwe bieren. Zo hebben we eerder een American Quad gebrouwen, waarin we unieke ingrediënten gebruikten om het bier een rijke en volle smaak te geven. Ook hebben we al jaren een Mexican Lager in ontwikkeling, waarbij we experimenteren met verschillende hopsoorten om een verfrissend en kruidig profiel te creëren. Deze creatieve processen zijn een essentieel onderdeel van onze brouwerij en maken het avontuur des te leuker. In 2023 deden we mee aan de verkiezing van het lekkerste Bockbier van Nederland, georganiseerd door het Geheim Genootschap Arendsnest (GGA) en het Bier Genootschap Dubbele Arend. Tot onze verrassing wonnen we met onze Belvedere Bock de eerste prijs voor het Lekkerste Zware Bockbier van Nederland. Deze overwinning gaf onze brouwerij een flinke boost in naamsbekendheid en leidde tot meer aanvragen voor onze bieren. Onze Belvedere Bock is nu landelijk verkrijgbaar. Het was een bevestiging van ons harde werk en toewijding aan de brouwerij. Na deze overwinning kregen we verschillende aanbiedingen om bij andere brouwerijen te gaan brouwen. Ook werd ons de mogelijkheid geboden om een Brewpub te starten, met een mogelijke locatie in Heemstede. Hoewel we deze voorstellen nog steeds overwegen, willen we ons voorlopig concentreren op het voldoen aan de huidige vraag en onze bestaande klanten tevreden houden. Dit doen we deels in samenwerking met Brouwerij De 7 Deugden die uiteraard al over een grote klantenschare beschikt. De toekomst? Op naar een nieuw bier waarvan we hopen dat deze net zo succesvol wordt als de andere 3. Ons huidige assortiment: |
|
Terug naar overzicht |
In de spotlight : BE+ER |
tww oktober 2024 |
Door: Edwin de Redelijkheid | |
Begin 2013 hebben de oprichters, Erik Bakker (BE) en Edwin de Redelijkheid (ER), de brouwcursus van 't Wort Wat afgerond. Het idee was toen al geboren dat het wel gaaf zou zijn om met een eigen bier de markt op te gaan. Dus moesten er recepten worden bedacht, gebrouwen en geproefd worden. In april stond onze eerste gezamelijke brouwdag van 't Wort Wat in de kalender. Maar wij hadden helemaal nog geen spullen. Dus snel bij Jan en alleman gratis spullen geritseld of aangeschaft en hup, aan de slag. Uiteraard hebben wij die brouwdag onze ogen goed de kost gegeven om te zien hoe die andere liefhebbers hun gerstenatjes aan het brouwen waren. Uiteindelijk hebben wij onze setup aangepast en zijn volle bak thuis aan de gang gegaan. In een half jaar tijd waren al vele proefbrouwsels gemaakt. Mede door het opsplitsen van batches, zodat met 1 brouwdag 3 tot 5 verschillende resultaten bereikt werden. Dat leidde voor sommige bieren al snel tot de juiste keuze vwb de te gebruiken gist, hop of kruiden. Eind 2013 waren wij er klaar voor om ons eerste recept in het groot te gaan (laten) brouwen. Oeps... beginnersfout: De benodigde hoppen waren, toen wij het recept op moesten sturen, nog niet beschikbaar (te kort na de oogsttijd). Als uitwijk hebben wij toen ons tweede recept opgestuurd: De Laurier Porter. Niet echt een recept om direct de markt mee te veroveren, maar het was in ieder geval het recept van een goed en lekker bier. Eind 2016 hakte Edwin de knoop door om uit de ICT te stappen en zich vol op het bier (BE+ER) te storten. Het resultaat is dat hij, sinds mei 2017, na een korte en intensieve interne opleiding, voortaan zelfstandig in Uitgeest bier mag brouwen bij de Noord-Hollandse Bierbrouwerij. Dit als ZZP-er onder de naam brewEd! In 2018 stapte Erik, ivm gezondheidsredenen, helaas uit BE+ER. Natuurlijk jammer, maar een begrijpelijke stap. Maar elk nadeel heeft een voordeel (wie zei dat ook weer?): Hierdoor kon Edwin sneller keuzes maken. Ooit hadden wij de droom om BE+ER groter te maken, maar het toenemende aantal bij de KVK geregistreerde brouwerijen bleef maar toenemen. Echter: er kwamen steeds meer opdrachten bij Edwin binnen om bier voor anderen te produceren. Ondertussen brouwt Edwin als brewEd slechts 20% bier voor BE+ER en dus 80% voor andere opdrachtgevers zoals diverse Huurbrouwers, een stichting, 2 Café's, een restaurant en brouwt hij ook nog de wort voor een producent van zure bieren. In cijfers: Op naar de volgende 10 jaar!
|
|
Terug naar overzicht |
Maandbier en ander geneuzel, oktober 2024 |
tww oktober 2024 |
Door: John Gouwerok | |
Het belooft een mooie avond te worden, de eerste na de vakantie. De spreker is bierkeurmeester Walter, met deel drie over alles wat je kan aantreffen aan smaak en geur in bier. En dat gaan we ook ervaren door middel van proeven en ruiken. Ook is er een maandbier, deze keer een nieuwe poging van Guus v/d Veek om de Wisselkei te veroveren. Te zien aan de naam van het bier is alles toegestaan, een kloon van TEARS OF MY ENEMIES. Dus dat belooft wat. Er zijn 46 wedstrijdformulieren ingeleverd met een totaal aantal punten van 360.9, dus dat geeft een uitslag van 7.84, en dus een prima resultaat (en tranen voor de vijand). Dit was het weer tot een volgende keer. Groeten van jullie uitbaters, John en Serra
|
|
Terug naar overzicht |
Een nevelige blik… |
tww oktober 2024 | ||||||||||||||||||||||||||||
Door: Peter van den Bosch | |||||||||||||||||||||||||||||
Een beetje wazig zicht. Daar hebben we allemaal wel 's last van en meestal krijgt dat 13e biertje van de avond ervoor de schuld. Die was waarschijnlijk niet goed, vast goedkope troep geweest, te sterk of ouwe meuk, want wat moet het anders zijn dan? In het Engels heet zoiets ‘Blurry vision’ en daar gaat dit artikel over. Maar om precies te zijn over ‘Blurry vision IN een blik’. En da's een ander verhaal dan wazig zicht in de ogen, 's ochtends op staan met een nevelige blik … Het gaat nog steeds over bier trouwens, maar dan wel met een andere insteek. Het bier Waar komt dit verhaal nou ineens vandaan zul je denken. Nou … brouwmaatje Martien van Stijn en ik zijn naar een bierproeverij geweest bij een kennis in de buurt. En de meeropbrengst daarvan was bestemd voor een hulpproject, waterputten slaan in een arm deel van noord Kenia (Turkana land). Die proeverij werd verzorgd door de ‘Beertenders’ en we kregen vijf sterk uiteenlopende bieren met steeds een bijbehorend hapje geserveerd. Leuk en leerzaam om mee te maken. De eerste was Rätelt van brouwerij Oedipus. Mwahh, voorzichtig gezegd … daar zijn vast liefhebbers voor. Maar ik pas even. En Martien ook trouwens. Zuur bier met dan ook nog rabarbersap erin. Nog erger dan Berliner Weisse, niet mijn ding en ik had het gevoel dat mijn vullingen losgeweekt waren. Smaken verschillen, zullen we maar zeggen … De 2e was een Duitse Weizen en eigenlijk niet bijzonder. Maar het 3e biertje was wel interessant en vooral heel geurig. En dat was Blurry vision dus. Op het blik staat ‘Hazy IPA’, maar dit bier kan ook doorgaan voor een NEIPA. Want Hazy IPA en NEIPA zijn bierstijlen die elkaar overlappen en later als sub-stijlen zijn voortgekomen uit de IPA hype die vanuit Engeland is overgewaaid naar de USA. En beide vallen op door hun fruitigheid. Hazy IPA is meestal wat minder transparant, als een witbier. NEIPA is met name een Amerikaans oostkustbier en de nadruk ligt daar nog sterker op fruitigheid. *Info: New England is een oude naam voor het gebied aan de Amerikaanse noord – oostkust. Ontstaan toen dat nog een Engelse kolonie was. Voor wie e.e.a. over (West Coast-) IPA en de sub-stijlen NEIPA, Hazy IPA, DIPA, DDHIPA, Imperial IPA, Session IPA, Belgian IPA en nog meer wil lezen, is hier de link naar uitleg op Craftonly: https://www.craftonly.nl/blogs/bier-verhalen/wat-is-neipa-bier/#:~:text=NEIPA%20is%20een%20moderne%20variant,specifieke%20hopsoorten%20die%20worden%20gebruikt Blikbier uit Duitsland …Toen we dat biertje inschonken kwam een fruitig geurende lucht op de neus af. Dat leek veelbelovend te worden. Citrus, sinaasappel, meloentjes, ananas, mango, kumquat, aardbei, besjes. Noem maar op, een bouquet van vele fruitige tonen. Dan maar gauw een flinke slok. Maar in de smaak kwam de belofte maar deels terug. Het biertje proefde wat vlak, een bittertje was niet te bespeuren. Een prettig mondgevoel ontbrak, de afdronk was matig en bleef niet hangen. En het schuim sloeg snel neer. ‘Een fruitig gerstewatertje’ dus. Dat kan beter, dachten we gelijk. Leuk biertje maar eigenlijk niet voldoende doorontwikkeld ofzo. Duitse ‘gründlichkeit’ was hier niet van toepassing. Of zou het een kostenkwestie zijn ? Meer graan in de stort maakt het uiteraard duurder bier. En als het verkoopt, tsja … wie ben ik dan om te oordelen?? Maar als je dan overweegt wat er allemaal aan hoppen in gaan, is het geen kostprijsafweging meer. Geef mijn portie dan maar aan fikkie, ik snap het niet. Wat is dan de filosofie achter het recept van zulk bier ? *Over die hoppen overigens iets verderop in het verhaal meer. Dat was kwestie 1, we wilden iets bedenken met een voller mondgevoel, een betere afdronk en stabieler schuim. Dat laatste is dan gelijk ook de lastigste, want hoe stuur je daarop. Schuim … complexe materie! Uiteraard maakt de brouwerij het recept niet bekend, althans, wij konden het niet vinden. Niet op het blik, ook niet op het web. Nope, nergens! Dat werd dus doorgraven op het internet. We vonden diverse losse informatie, bijvoorbeeld de gebruikte hopsoorten op Untappd. Daar hadden we – om te beginnen – al genoeg aan, want aan het recept moesten we toch gaan sleutelen. En dan met name aan de stort voor iets meer body en aan de hoppen voor wat bitterheid. En we hebben met moeite ergens in één of ander Duitstalig commentaar opgedoken dat Blurry vision slechts 5 IBU is. Vijf maar?? Da's weinig! Dat verklaarde de vlakke smaak en matige afdronk, gewoon te weinig body en geen bite. Nou hoeft een NEIPA niet te voldoen aan de minimale bitterheid van 40 IBU die gehanteerd wordt voor IPA bieren. De bierstijl NEIPA is een afgeleide van – en vernoemd naar – Amerikaanse IPA's, maar toch anders. De nadruk van NEIPA ligt op fruitigheid en niet op minimale bitterheidseisen. En dat maakt sommige NEIPA's beter doordrinkbaar bier dan IPA. Kwestie 2: de hoppenWe vonden dus wel op internet dat in Blurry vision de volgende hoppen gaan om veel fruitigheid te creëren.
Deze laatste uit de USA was in het voorjaar van 2024 slechts bij 1 leverancier in ons land verkrijgbaar. En de hop is nog nieuw, dus wat prijzig. In de USA zijn er diverse leveranciers, zoals het bekende Yakima valley hops. Maar zelf importeren levert gedoe op met douanecontrole, invoerrechten, plantenziektenrestricties en dergelijke en is dus af te raden, zo heb ik vernomen. *Noot: Mocht er een hop (tijdelijk) niet leverbaar zijn, kunnen de volgende ‘fruitige’ hoppen als alternatieven gelden: Simcoe, Idaho, Calypso, Amarillo en – in iets mindere mate – El Dorado of Mosaic. Op de Amerikaanse website ‘Beer Maverick’ zijn de smaakprofielen van diverse hoppen te vinden en dan blijkt dat die Amerikaanse ‘fruithoppen’ hoofdzakelijk in dezelfde smaakhoek zitten van Citrus en Tropical fruit. Ze versterken elkaar duidelijk in fruitigheid. *Dit is het vergelijk van Citra (rood), Galaxy (groen) en Azacca (blauw). Bron: beermaverick.com/hops
ToevoegingWe hebben als extra hop in ons recept de Franse Barbe rouge toegevoegd om in de hoek van ‘Floral’ (bloemig) en ‘Berry’ (besjesfruit) ook wat te doen. Sabro doet al wat in die richting en – de minder sterke – Barbe rouge is de finishing touch in het geheel. Een ondergewaardeerde, maar supergoede hop. Al deze hoppen die je toe past na het koken leveren slechts een kleine bijdrage aan de bitterheid (IBU) van het bier. De basisDat kleine beetje bitterheid van ca. 8 à 9 IBU van het hoppen na vlamuit was naar onze mening niet genoeg en daarom hebben we als basis een bekend recept van een APA (American Pale Ale) ingezet. Met daarin de beproefde combi van Cascade en Centennial hoppen, maar beide dan alleen als aromahop bij einde kook. Voor de frisheid en om het biertje een beetje hazy te maken is er 1 kilo tarwemout in de stort gegaan. Er is geen bitterhop in het recept mee genomen. We hoefden ‒ en wilden ‒ niet naar de bitterheid van IPA. En daarom konden we de kooktijd inkorten naar een half uur. Korter koken wordt door de bekende bierspecialist David Heath afgeraden omdat je dan de DMS niet voldoende kwijt raakt. En omdat een half uur echt wel minimaal is hebben we flink rollend gekookt. Hup, grote vlam eronder en dan vooral blijven roeren! Niet laten aanbranden op de bodem. HopdoseringEr gaan alleen al na vlamuit 5 hoprassen in het wort en dat twee maal. Is dat bier dan een DDHIPA (Double Dry Hopped IPA)? Nou, in ons recept ook niet helemaal. Want de eerste set van 5 hebben we toegepast vanaf 80 °C in de hopstand gedurende 10 minuten. Dat is dus geen koud hop (dry hop)! Bij NEIPA wordt er voor het eerst koud gehopt (dry hopping) bij het pitchen, dus bij het enten van de gist. Dat vonden we vrij link vanwege infectiegevaar en daarom hebben we de 1e set van 5 hoppen vervroegd naar de hopstand na vlamuit. Want die start bij 80 °C en ontsmet de hoptoevoeging dus wel. Als er zoveel – en ook sterke – hoppen in gaan moet je de dosering niet overdrijven, want het biertje moet wel prettig drinkbaar zijn. Daarom van iedere hop slechts 20 gram toegepast per hopgift. Voor die 20 gram is er geen onderbouwing, dit is puur op het gevoel en voorzichtig laag ingeschat. Maar uiteindelijk bij elkaar toch nog 100 gram per hop gift. *Noot: De vier USA hoppen hebben een alfazuur gehalte van 13 tot 16 % en de Barbe rouge slechts 7 %. Daarmee wordt die 20 gram Franse finishing touch dus nooit overheersend in het geheel. Die Franse hop hadden we trouwens nog liggen en de – veel gebruikte – Citra ook. Collegabrouwers van de club deden ons de suggestie om het water een beetje aan te zuren. Dat schijnt voor diverse bieren, waaronder NEIPA en Hazy IPA, een positief effect te hebben. Uiteindelijk wordt dit een fruitig biertje en daarom hebben we een citroentje doormidden gesneden en uit beide helften een beetje sap geknepen boven de pan na de stort bij het begin van de maisch. Qua dosering is dit overigens wel een wat grove aanpak. En dan een opmerking terzijde: wat voegt dat citroensap aan de bitterheid toe? Het spoelwater hebben we niet aangezuurd, eigenlijk gewoon vergeten. Is dat een fout of had nog meer citroensap te veel geweest? Wie weet. Nu heeft de pH buffer van het spoelwater (Dunea kraan) het citroenzuur weer wat geneutraliseerd, hopelijk. Hebben we per ongeluk het juiste gedaan? ReceptEn zo kwamen we tot het volgende recept van onze eigen ‘fruitbom’. Celosia fruitbom (hazy NEIPA) - 6.3%*Brouwdatum 3 April 2024 Hazy IPA (New England / NEIPA) – volgens Brewfather
Default
Vergistbare ingrediënten (8.5 kg)7.5 kg - Swaen pilsner 3 EBC (88.2%) Hop (240 g)Koken15 min - 20 g - Cascade pellets - 8% (7 IBU) Hopstand10 min hopstand, start @ 80 °C Koudhoppen (in gistvat)4 dagen - 20 g - Azacca pellets - 15% DiversenMaischen - ?? g - Citroen (sap van 1 vrucht) Gist2 pakjes - American east coast ale yeast ‘New England’ Maischprofiel67 °C - 60 min - maischen VergistingsprofielAle OpmerkingenDe SG voor koken haalden we met 1050 niet helemaal, had 1053 moeten zijn. Misschien omdat we de tarwe vrij grof hadden geschroot, met als doel minder dichtslibben van het filterbed. En dat werkte behoorlijk goed! Ook de SG na koken kwam lager uit, op 1054, waar dat 1063 zou moeten zijn. Maar dat is heel logisch als je maar een half uur kookt. Minder ‘indikken’ door minder verdamping dus. Op dag vier hebben we de temperatuur in de klimaatcel een graad opgehaald, omdat de meest heftige gisting voorbij was die zorgt voor 1 à 2 graden hogere temperatuur IN het gistvat. Toen we na 11 dagen uit het gistvat gingen hevelen was duidelijk te zien dat dit biertje door de gebruikte tarwe een beetje ‘hazy’ was. En er bleef een flinke laag slurrie, vermengd met gruis van de hopkorrels, achter in het gistvat. Deze New England gist flocculeert dus stevig. En toen kwam het clubblad van april, met daarin deel 7 over waterbehandeling van Jan Wurpel. Ik heb de passage over citroen(-zuur) toevoegen aandachtig zitten lezen. Dat blijkt een ouderwetse methode te zijn en ik schrok van de smaakinvloed die citroensap lijkt te hebben. Oei-joei-joei!! Gaat dat wel goed? Maar ja, te laat … en ingrijpen kon niet meer. Het ‘kwaad’ was al geschied en het sap was er niet meer uit te halen. Nou ja … ‘kwaad’? Citroensmaak in een fruitbiertje met Citra hop. Mwah, dat kan misschien wel, maar zeker niet doen bij sommige andere bierstijlen! Toch werden we wel een beetje nerveus. Bij het hevelen rook het bier superlekker, maar dat zegt niks over de smaak.
Na 2 weken in de mandfles op 19 °C zijn we gaan bottelen met toevoeging van 7 gram kristalsuiker / liter wort. Met daarnaast 1 gram – slecht vergistbare – dextrose om een extra zoetje erin te brengen, teneinde de balans zuur ↔ zoet te verbeteren. En hebben uit nieuwsgierigheid ook even geproefd van het geurige ‘bier zonder prik’ wat in de flessen ging. Best lekker! De eindstreepEn dan is het half mei en is het grote en spannende moment van proeven daar. Wordt dit een lichtzoete fruitige Radler, maar dan met alcohol of toch een niet te pruimen citroenzuur bier? We wilden in ieder geval de termijn van 2 weken carbonisatie niet overschrijden om het restant zoetje wat er mogelijk nog is, niet alsnog te verspelen door verdere vergisting. ProevenOp dag 12 van de carbonisatie bleek dit een prima NEIPA en zoals verwacht was het bier hazy. Maar dat wisten we al van het overhevelen en komt door de gebruikte tarwe. En, ook niet onbelangrijk, een lekker fris en fruitig biertje. Maar de citroensmaak was wel wat dominant aanwezig in de smaak en de afdronk.
Opmerkingen
Inmiddels hebben diverse mensen al geproefd en zijn de reacties wisselend. Niemand vind hem vies, maar smaken verschillen. Liefhebbers van IPA en sterke fruitsmaken lopen er mee weg, anderen vinden het nogal heftig. En de citroen wat dominant aanwezig. Maar de voorraad slinkt snel en dat zegt veel. Bij Martien heeft de visite op één mooie voorjaarsmiddag zijn hele voorraad soldaat gemaakt. En de mijne sneuvelde ook vrij snel. Juist ja. Tijd om als de bliksem aan een nieuwe batch te beginnen. Veel brouwplezier! |
|||||||||||||||||||||||||||||
Terug naar overzicht |
Clubkampioenschap door de jaren heen |
tww oktober 2024 | ||||||||||||||
Door: Donovan Larmonie | |||||||||||||||
De clubkampioenschappen worden al sinds het begin van de club gehouden. Al sinds het begin strijden onze fanatieke leden voor de eeuwige roem en om de titel van beste brouwer van de club. En wat voor een lijst met winnaars. Kijk maar naar onze eigen voorzitter die in het verleden twee keer is gekroond tot de beste brouwer van de club. Een data analist die leeft van data en ik kon het niet laten om te kijken welke trends je kunt halen uit de uitslagen van de clubkampioenschappen.
In de eerste jaren van de kampioenschappen waren traditionele stijlen zoals Pils, Witbier en Bokbier dominant. Terwijl de traditionele stijlen in het begin veelvuldig werden ingezonden, lijkt hun populariteit in recente jaren iets te verminderen. Naarmate de jaren vorderden, zien we een verschuiving naar een breder scala aan stijlen, waaronder Belgische Ales, stouts, en andere craft beer varianten. India Pale Ales (IPA's) bijvoorbeeld zijn in de laatste jaren heel populair geworden, met een groeiend aantal inzendingen in deze categorie. Dit kan je niet los zien van de opkomst en de groeiende populariteit van craft beer de afgelopen jaren. Ook de (groeiende) diversiteit aan ingredienten, apparaten en materiaal vergeleken met 30 jaar terug zorgt ervoor dat er een verschuiving is in biertypen die amateurbrouwers zijn gaan brouwen. Erelijst clubkampioenen:Clubkampioen 2023 Patricia & Chris Talbot |
|||||||||||||||
Terug naar overzicht |
Thuisbrouw wedstrijd Hop On Hop Off Festival 2025 |
tww oktober 2024 | ||||||||||
Van vrijdag 4 tot en met zondag 6 april vindt de 6de editie van Hop On Hop Off Festival plaats in de Kunstijsbaan in Breda. We hebben weer de Thuisbrouw wedstrijd op de planning staan. Via de onderstaande link vind je alle informatie en aanmeldformulier. Eisen bier
De bieren worden op de volgende kenmerken gekeurd:
De uitslag Inleveren Per post opsturen kan ook naar het onderstaand adres: Het inleveren van je bieren mag met je eigen etiket en/of naam. De jury zal blind proeven en dus niet weten van wie het brouwsel is, wel zo eerlijk. De organisatie zorgt voor deze blinde proeverij. Wat levert het op? Aanmelden Belangrijke data
Voor meer informatie of als je een vraag hebt kun je contact opnemen via e-mail: info@hoponhopofffestival.com |
|||||||||||
Terug naar overzicht |
Grodziskie |
tww oktober 2024 |
Door: Theo van Eijden | |
Vorig jaar november was Grodziskie een bier dat we gebrouwen hebben op de gezamenlijke brouwdag. Joeri Sandstra heeft in het clublad er een mooi artikel over geschreven. Een bierstijl dat je niet snel zal vergeten. Een 100% tarwe bier gemaakt met op eikenhout gerookte tarwemout. Prettig aan dit bier is dat het laag in alcohol is dus dat je er nog wel een tweede of zelfs derde van kan nemen. Dankzij de samenwerking met Browar Grodzisk in Polen speelt White Labs een rol in de heropleving van de iconische Grodziskie-stijl, een 100% gerookte tarwebier in het doordrinkbare bereik van 2,5-3,3% alcohol. Dit heeft geleid tot de introductie van WLP548 Original Grodziskie Yeast Blend. De Grodziskie-stijl staat bekend om zijn schone fermentatieprofiel, met subtiele peerachtige esters. Om deze traditie te eren, is de oorspronkelijke giststam zorgvuldig opgekweekt uit flessen van vóór 1993. In samenwerking met wetenschappers in Łódź en Warschau is door White Labs een bijzonder veerkrachtige giststam geïsoleerd. Deze stam fermenteert snel en schoon en is in staat bieren te produceren met een alcoholpercentage tot 12%. Het unieke vermogen om bij lage temperaturen te fermenteren biedt een diepte van smaak die zelden bij andere stammen voorkomt. Vermeldenswaardig is dat de brouwerij ieder jaar een wedstrijd organiseert wie het beste een bier volgens deze bierstijl kan brouwen. Op de website van de brouwerij is veel informatie te vinden, onder andere het recept voor dit bier; 100% eik-gerookte tarwemout Hoge concentraties magnesium en calcium ondersteunen de enzymatische activiteit tijdens het maischen en de klaring van het uiteindelijke bier. Een hogere verhouding tussen sulfaat en chloride benadrukt de hopkarakteristieken en de rokerige tonen. Maischstappen: Filtratie van het wort met behulp van haver- of rijsthulzen; historisch werden hopbellen of zelfs hooi gebruikt. Toevoeging van rijsthulzen: 10% van het moutgewicht. Koken gedurende minimaal 60 minuten tot een minimum van 4% verdamping is bereikt. Hoppen met Tomyski of Lubelski hoppen om 20-30 IBU te bereiken in het uiteindelijke bier. 70-80% van de hopgift aan het begin van de kook, met de rest toegevoegd vlak voor het einde, rekening houdend met de langzame isomerisatie van alfazuren die doorgaat in de whirlpool. Vanwege microbiële stabiliteit wordt aanbevolen om ten minste een deel van de bitterhop te vervangen door verouderde hop met een hoog gehalte aan beta-zuren. Doel pH voor koken: niet hoger dan 5,4, na koken: 5,2. Fermentatie en rijping: Gebruik de Grodziskie-giststam, stel de begintemperatuur in op 12°C en laat deze stijgen tot 15°C op de tweede of derde dag van fermentatie. Koudhoppen met Tomyski hop is mogelijk, maar wees voorzichtig met het "hop-creep" effect, vooral bij fleshergisting. Na het koelen en oogsten van de gist, laat het bier minimaal 3 weken rijpen. Fleshergisting: Historisch werd klaring in de fles bereikt met isinglass of gelatine, maar deze methoden zijn niet nodig bij gebruik van een centrifuge voor gistafscheiding aan het einde van de rijping en nauwkeurige dosering van een nieuwe gistbatch samen met de suiker voor hergisting. Hergisting in de fles gedurende 3 weken bij een warme temperatuur (20-23°C). Indien fleshergisting niet mogelijk is, streef naar de hoogst mogelijke geforceerde carbonatie, bij voorkeur boven 6 g/L. Uiteindelijke bierparameters: Meer informatie is te vinden in de R&D Blog van White Labs; https://www.whitelabs.com/news-update-detail?id=134 Website Brouwerij Grodziskie; https://browargrodzisk.com/en/ Clubblad ‘tWW oktober 2023https: https://www.twortwat.nl/t-n/piwo-grodziskie
|
|
Terug naar overzicht |
Bière Brut, de ‘Champagne’ onder de bieren |
tww oktober 2024 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Door: Chris Talbot | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Geschiedenis Brouwerij Malheur deed in de Champagne streek onderzoek naar de productie van Champagne en wist Champagne gist te bemachtigen, ook kochten zij machines waarmee zij het rémuage- en dégorgement proces zelf konden verrichten. Brouwerij Bosteels volgde een ander pad en transporteerde na de eerste gisting het jongbier naar Frankrijk om in Champagne de tweede gisting op fles te laten ondergaan. Nadat het rijpingsproces heeft plaatsgevonden, worden de dode gistcellen verwijderd, dit proces wordt rémuage genoemd. Hierbij wordt de fles ondersteboven in een hoek van 75 graden in de houder van een flessenrek geplaatst. Periodiek wordt de fles een 1/8e gedraaid terwijl de fles steeds verticaler wordt gezet totdat het rechtop staat. Deze procedure zorgt ervoor dat de dode gistcellen in de flessenhals terechtkomen van waar ze verwijderd worden. De dégorgement is de laatste stap in het productieproces van de Bière Brut. De fles wordt ondersteboven gehouden terwijl de flessenhals wordt bevroren door middel van een ijs/zout-bad. Dit resulteert in een prop van bevroren bier die de dode gistcellen bevat. Uiteindelijk wordt de flessendop verwijderd en door de druk van de kooldioxide in de fles wordt de prop met bevroren bier uit de fles gespoten, zodoende blijft er een heldere vloeistof over. Tenslotte wordt de fles afgesloten met een kurk en draadkorf.
Algemene kenmerken Uiterlijke kenmerken Geurassociaties Basissmaak Smaak Body
Tips bij het zelf brouwen van een Bière Brut Hoewel dit artikel – en onderstaand recept – zich richt op de oorspronkelijke lichtgekleurde Champagne-achtige Bières Brut, is ook deze bierstijl aan ontwikkeling onderhevig, en zijn het niet langer uitsluitend lichtgekleurde bieren die deze methode volgen. Malheur heeft bijvoorbeeld hun eigen Malheur Dark Brut uitgebracht en Hertog Jan heeft indruk gemaakt met hun HJ Grand Prestige Brut welke op exclusieve cuvée des sacres flessen zijn afgevuld en meerdere maanden hebben gerijpt in de wereldberoemde kelders van de Champagnestreek. Patricia en ik hebben inmiddels zelf een tweetal Brut bieren gebrouwen: Eentje was onze prijswinnende HJ Grand Prestige recept, gebotteld met Champagne gist. Het andere recept, dat wij twee jaar geleden als welkomstdrankje op ons 15 jarig huwelijksfeest schonken – en goed door onze gasten werd ontvangen – wil ik hieronder met jullie delen: Recept
Vergistbare ingrediënten
Hopgiften
Maischprofiel
Water profiel volgens Wim Mensink (PWN)
Toevoegingen
Gist
Vergistingsprofiel
Bottelen
Chris Bronnen: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Terug naar overzicht |