5 artikelen uit het clubblad van December 2024

Terug naar overzicht

Van het bestuur, december 2024

tww december 2024
Door: Martijn Aartsma

… En dan lopen we alweer tegen het einde van 2024 aan te kijken. Het is wel voorbij gevlogen kan ik wel stellen. Voordat ik inga op de clubavonden etc., eerst enkele persoonlijke mijmeringen waarin ik terugblik...

Voor mij persoonlijk was het een mooi bierjaar. Officieel het 2 e jaar van mijn bestuurstermijn. Zelf heb ik niet veel gebrouwen (slechts 5 batches) maar ik was ook 2 maanden in Japan. Daarentegen heb ik wel zoveel mogelijk geproefd (ter info: in Japan zijn ze nog niet zo goed in craft beer). Ik heb whisky gestookt – weliswaar met gemengd succes als ik eerlijk ben. Maar leerzaam, en ik sluit niet uit dat ik ooit een stookhoed voor mijn ketel aanschaf.

Ook het 2e jaar waarin ik de excursie mocht mede organiseren. Ik heb veel lovende feedback gekregen en ik ben ontzettend blij dat deze wederom in de smaak viel. Budgettair was het een uitdaging, want ook de prijzen van de bus en horeca zijn goed gestegen het afgelopen jaar. Enfin, we denken alweer na over volgend jaar. Mocht je ideeën hebben, of je wilt meehelpen: altijd welkom!

Ook de 4 brouwdagen met een mooi team mogen organiseren. Het organiseren is wat werk (soms behoorlijk), maar ik kan zelf ontzettend genieten van de dag zelf. Gezellig met z’n allen in de schuur brouwen en bij elkaar de oplossingen en maniertjes afkijken – altijd een feest!

En dan natuurlijk de gadgetcommissie. Een ideeënkweektuin van heb ik jou daar. Elke maand komen we techneuten bij elkaar om lopende en nieuwe projecten door te nemen. Veel ideeën, al is lang niet alles is levensvatbaar om te introduceren aan de club. Zeker wél levensvatbaar, en ik ben zeer verheugd met de afronding ervan: de hervergistingsdrukmeter. Een mooi project waarin verschillende technische disciplines samenkomen en waar vrijwel iedereen binnen, en ook een aantal buiten, ons groepje heeft bijgedragen. Van Nico van Kampen hebben we veel ‘hardware’ kunnen overnemen en van Onno Lommerse echt hele mooie software, wat ook nog speciaal voor ons is aangepast. Ook gadgetcommissielid Guus van der Veek heeft er bijzonder veel werk aan gehad.
Chapeau aan hen en aan het team!

 

Het is volgens mij voor het eerst dat wij 2 clubbieren in een jaar hebben gebrouwen: de Polderbok als vanouds, maar ook heeft een enthousiast team een Zonnebock gebrouwen. Erg jammer dat de batch Zonnebock niet is gelukt. Gelukkig zal deze komend voorjaar opnieuw worden gebrouwen. Wat wel erg geslaagd was: het introductiefeest van de Polderbok bij Kleinduimpje. Dat proberen we dus zeker ook voor toekomstige bieren te organiseren!

De Polderbok in grote 75cl flessen is overigens nog steeds te koop via de website en op te halen bij Brouwmaatje – misschien leuk als bijzonder geschenk of om zelf uit te schenken bij het kerstdiner of op oudjaarsavond.

Verder dit jaar hebben we:

  • Sensorische Evaluatie en Smaakafwijkingen behandeld (3 avonden; laatste avond volgt in februari)
  • het zeer geslaagde jubileumfeest gehouden met BBQ
  • heel veel geproefd op de clubavonden, waaronder verschillende pilsen naast elkaar
  • is betalen met PIN geïntroduceerd in de Boerderij
  • een andere, feestelijke, look van website gekregen
  • het wat mij betreft heel leuk gehad als vereniging

We hopen ook in het volgende jaar leuke dingen te helpen organiseren, en daartoe hebben we al wat
ideeën. Maar aarzel niet om zelf ideeën aan te dragen.

Laatste gezamenlijke brouwdag 2024

De brouwdag van 23 november j.l. was weer een geslaagde! We hebben een Bière Brut gebrouwen – een droog maar hoogalcoholisch bier (10,5% ABV). Het was een frisse maar gezellige dag waar ook de deelnemers van de brouwcursus meebrouwden. Het was leuk om ook een flink aantal bezoekers te mogen begroeten. En traditiegetrouw werd het in de middag écht gezellig, want toen werd er lekker op los geproefd van eerder gemaakte brouwsels.

 

 

 

 

 

Het was voorlopig de laatste: pas rond begin maart zal de volgende gezamenlijke brouwdag plaatsvinden. Houd de clubcalender in de gaten. We zien een daling in de deelname aan de brouwdag. Mocht dat verband houden met het vroeger incidenteel uitvallen van de elektra, dan is er goed nieuws: we hebben wat aanpassingen gedaan en sindsdien hebben we niet of nauwelijks meer problemen.

Overigens hebben we voor de clubavond in januari een spreker uitgenodigd om de Bière Brut nog verder toe te lichten.
Terug als thema op de clubavond in januari (CHECK), dus probeer zeker dit bier nog te brouwen!

Clubavond 29 november j.l.

Op deze clubavond hebben we traditiegetrouw de ingezonden wedstrijdbieren met elkaar beoordeeld. Verdeeld over 7 tafels, met elk aan het hoofd een keurmeester, beoordeelden we in totaal 60 ingezonden bieren. Vooral de jaarbieren natuurlijk (Weizen en Baltic Porter), maar er zaten ook wat ‘buitenbeentjes’ tussen. Leuk en leerzaam om op de wijze van het BKG bieren ‘volgens het boekje’ te keuren op uiterlijk, geur, mondgevoel en natuurlijk smaak. Niet volgens wat jij lekker vindt, maar volgens het biertype.

Laatste clubavond: 20 december 2024

Als jaar afsluiting belooft dit een bijzondere avond te worden. Met hulp van Gery is er een food pairing in combinatie met kerstbieren. Daarnaast zijn er natuurlijk prijzen uit te reiken voor het clubkampioenschap. Ook worden de wisselkei en de gouden veer uitgereikt. Het bier op tap is dan de Belvedère Blond van de Gekroonde Merlet, gebrouwen door Tom
Westerveld.

Clubavond januari 2025

Zoals gezegd hebben we spreker Patrick Theunissen van Belgische brouwerij Dame Jeanne uitgenodigd. Zij zijn gespecialiseerd in het brouwen van brut bier volgens de traditionele methode (méthode champenoise). Op de avond zelf wordt dit allemaal uitgelegd, uiteraard met wat te proeven. Ook is er gelegenheid om zijn bieren aan te schaffen.
We nodigen iedereen uit om ook de zelf-gebrouwen Brut bieren mee te nemen (bierpakket/brouwdag 23 november), zodat je samen met die van je naaste tafelgenoten kunt proosten op het nieuwe jaar.

Tot slot:

Dank aan alle commissieleden. Dank aan de vrijwilligers, en dank voor alle vrijwillige inzet. Dank aan de schrijvers voor alle artikelen. Dank aan mijn medebestuursleden. Dank aan allen die een bijdrage hebben geleverd aan onze mooie vereniging. Dank ook aan jullie, leden, voor wie we dit alles doen. Het was een mooi jaar. Op naar de volgende, en daarom:

Een heel fijn uiteinde en een gelukkig en gezond 2025 toegewenst!

Namens het bestuur,
Martijn Aartsma

Terug naar overzicht

Van de gadget commissie

tww december 2024
Door: Peter van den Bosch

Red je huwelijk……

Een veel gehoord verhaal bij de brouwclub :
Als hobby brouwer één keer in huis brouwen en het is gedaan. Een herkansing zit er niet meer in , gewoon uitgesloten. De directrice huishoudelijke autoriteiten ondervindt wat de gevolgen zijn qua vocht en vooral de muffe stank die veel te lang in huis blijft hangen, om maar niet te praten van de vuile boel en de kleefbende. Dan wordt je aan het schoonmaken en dweilen gezet en daarna onverbiddelijk naar buiten gezwiept, verbannen met je brouwspullen naar een schuur, partytent, garage o.i.d. Je komt er niet meer in met die vieze reut, vergeet het maar !
Dezelfde ervaring hebben andere hobby brouwers trouwens ook, dit beperkt zich niet tot de club alleen. En eigenlijk zijn er 2 momenten dat je geen krijsende vrouw om je heen wil hebben :

  1. Als je een verwoestende kater hebt na een avondje doorzakken met de maten en iets teveel bier.
  2. Als je net een leuk schuimend soppie gebrouwen hebt , wil je geen stress aan je kop als je lekker ontspannen bent van alle slaapverwekkende hop nevelen.

De boosdoeners : Stoom en dampen in huis van het maischen en koken. Hoe moet je dat oplossen ? Wordt dit net zo’n lastig punt als het kliedervrij aanvallen van een tompouce?
Misschien grappig om dit zo te lezen en dat was de bedoeling, maar eigenlijk te triest voor woorden. Daar sta je weer, buiten onder een afdak of in een tochtig schuurtje in de kou. Wat een arremoe ! !
Is daar een low budget oplossing voor ? Zo vroegen we ons in de gadget commissie af. Na wat brainstormen zijn we aan een oplossing gaan puzzelen die geen schade aan je huis doet en je makkelijk en schoon kan opruimen. Vooral dat vocht is een probleem en dat wil je – naast de muffe geur – goed naar buiten hebben. We hebben nog nagedacht over een condensor, maar daar maar  weer vanaf gezien. Want je stoom en dampen moeten vrijuit weg kunnen, vooral bij het koken, om je DMS goed af te voeren. Een condensor geeft wat tegendruk en laat waarschijnlijk – deels – wel de muffe stank nog door. Dus niet allesomvattend effectief. En moeder de vrouw weer niet blij ………

  • “En dan slaap je weer op de bank vannacht”, zou Jochem Myjer zeggen.

Belangrijk ! – Wat vooral NIET doen !

Tuinbouwventilator
Tuinbouwventilator
Ook het aansluiten van een opvangkap o.i.d. met een stuk flexibele slang op de afzuiginstallatie van je huis is geen optie. Onverstandig vanwege de forse hoeveelheid vocht die dan ergens onderweg in de buizen naar de afzuigunit bij het dak condenseert, met diverse andere eiwit- en zwavelhoudende stoffen daarin en waar dan vervolgens allerlei schimmel- en bacterie cultuurtjes op gaan groeien. Ongezonde natuurlijke processen die je niet wil hebben in je huis, plus het risico van lekkages.
Niet doen dus en vanaf je pan of ketel rechtstreeks naar buiten met die natte stinkboel.
Maar hoe kan het dan wel ? Onder het motto “KISS” ( Keep It Simple Stupid ) kwam er een oplossing uit met een paar varianten qua materiaalkeuze. Het idee is grofweg gebaseerd op een lucht verversing systeempje wat ik destijds heb gemaakt in mijn voormalige tuinbouwbedrijf. Daar had ik een kas met fijn gaas in de luchtramen om bestuivende insecten buiten te houden. Met als gevolg onvoldoende luchtingscapaciteit, want dat gaas remt de vrije luchtstroom met ca. 40 % af.

 

Met een langzaam draaiende en redelijk stille tuinbouwventilator van max. 1400 RPM ( toeren ) voerde ik extra verse lucht via een plastic slurf van buisfolie langs de vloer naar binnen, die door de overdruk de warmte in de nok verdreef. Die ventilator hadden we toevallig al liggen, dus die maar gebruikt. In die slurf zaten een aantal uitgeknipte blaasgaten die de verse lucht onder de kweektafels brachten. Ook voor die ventilator had ik uiteraard gaas aangebracht om de vliegende dierentuin buiten te houden. Maar dat is verder voor dit verhaal niet relevant. Zie foto.

Buisfolie ( plastic slurf ) afgerold

Buisfolie
Die plastic slurf ruimde ik ieder najaar op en daarmee alle vuil, stof en beschadigingen. Als taai plastic een tijdje in de zon ligt wordt het bros. Weg ermee ! Maar wat je weg gooit is maar dubbeltjes werk.
 
Om dit principe te vertalen naar een low budget oplossing bij het brouwen ben ik eerst de diameter van die plastic buisfolie slurf gaan bepalen. En dat blijkt rond 19 cm te zijn. Waarom dan dat ? Die doorsnee is sterk bepalend voor de hoeveelheid lucht die je wil verplaatsen.

Buisfolie is soepel PE plastic folie in buisvorm wat plat op een rol geleverd wordt van 31 cm breed. En dat wordt gebruikt in een houder om planten met pot en al in te hoezen.

Op de foto hierboven is een stukje afgerold. Klein probleempje : Dat buisfolie koop je op een rol van 500 meter. Dat was voor ons als bedrijf geen probleem, want we gebruikten vele tientallen meters per jaar op diverse plaatsen in de kas. Toch was die rol na een aantal jaren nog steeds niet op.

Maar voor een hobby brouwer is 500 meter wel heel veel. Reken maar uit : het aantal keren per jaar dat je brouwt X de meters die je iedere keer gebruikt om de kookdampen naar buiten af te voeren. En plastic kan verouderen en gaat dan in dit geval op de naden van de plat gevouwen slurf van buisfolie spontaan open scheuren. Geen bruikbaar idee dus, ook omdat dit slecht tegen hitte kan.
 
  1. Toen zijn we in de gadgetcommissie met het ruwe idee gaan brainstormen. En kwamen we tot een aantal vereisten :  
    Als je volume qua kubieke meters lucht met dampen wil afvoeren heb je wel minimaal 150 mm. diameter nodig. Met het formaat afvoerslang van een wasdroger ( 80 mm ) doe je te weinig.
  2. Het moet handzaam zijn en soepel, zodat je de afvoerslang door een kier in een deur dan wel raam of een bovenlichtje kan leiden als het buiten koud is in de winter. Helemaal handig is een blok schuimrubber om de rest van de deur of het raampje dan af te dichten, maar dat terzijde. Beetje zoals bij een mobiele airco, waar je een slang die de warme lucht afvoert ook door een raam o.i.d. naar buiten leidt en je ook wil voorkomen dat die warmte direct weer naar binnen komt.
  3. Groot formaat afvoerslang met een bijbehorende grote ventilator is moeilijk handelbaar, lastig om de slang door te voeren door een kier of raam en maakt het alleen maar duurder. Maar dat grotere formaat gaan we – ondanks dat - voor de volledigheid verderop wel bespreken.
  4. Kookdampen leveren ook nog een temperatuur kwestie op en ook daarom is plastic afvoerslang van - bijvoorbeeld - een wasdroger ook niet bruikbaar, want de kookdamp wordt veel heter dan die van een wasdroger. En dan kan plastic direct achter de ventilator gaan smelten en/of scheuren.
  5. De ventilator moet liefst een beetje stil zijn, want je wil niet graag langdurig in de takkeherrie staan. En moet toch flink vermogen hebben om de dampen goed weg te zuigen. Maar ja …… als je ziet hoe in moderne keukens een Bora de dampen van het koken weg zuigt en dat dan ook nog tegen de natuurlijke richting in naar beneden. Dan moet het toch goed gaan als je een ventilator zo dicht mogelijk bij de pan of ketel brengt.
  6. En de ventilator moet een “kraag” hebben om een slang op aan te sluiten met een trekband, touwtje o.i.d. Mede voordeel is dat je die dan neer kan leggen op een trapje, krukje, stoel of opstapje. Een “platte” wandventilator valt om, dus voldoet hier niet aan.
  7. Ook handig als de ventilator vier (schroef-)gaten op de hoeken heeft, bedoeld voor wandbevestiging. Die kun je gebruiken om met een paar touwtjes of kettinkjes hem op te hangen i.p.v. neer leggen. Of om een paar (“tafelhoek-”)steuntjes als pootjes te monteren zodat ie rechtop blijft staan. Maar zelfs zonder dat blijft ie op de kraag ook al goed liggen.

De ventilatoren :
Na flink rond neuzen op het internet kwamen er 2 ventilatoren in diameter 150 mm uit en 1 met diameter 200 mm. Die 2 met doorsnee 150 verplaatsen – volgens opgave - respectievelijk 600 m3 en 525 m3 lucht per uur, uitgaande van een vrije doorlaat. Alles wat je eraan verbindt geeft uiteraard meer of minder stromingsweerstand en dus verlies in kuubs verplaatste lucht / dampen. En je verliest nog meer als je ergens de diameter afknijpt.
*Maar even een voorbehoud : Het sortiment ventilatoren wil bij Amazon nog wel ’s wisselen. Ik had eerst nog een andere gevonden van ca. € 30, maar die voordelige bleek later niet meer leverbaar.

De status per 1 Juli :

Menayoda keukenafzuigventilator
Menayoda keukenafzuigventilator
De 2 ventilatoren van rond 150 zijn er in een goedkope uitvoering van € 31,49 en een duurdere van € 45,99. Die laatste is stiller en onderhoudsvrij omdat er geen koolborstels in zitten. Beide te koop bij Amazon, andere websites zijn duurder of hebben deze niet allemaal.
De versie van € 31,49 is De Menayoda 150 mm keukenafzuigventilator: https://www.amazon.nl/Wandgemonteerde-afvoerventilator-ventilator-industri%C3%ABle-ventilatieventilator/dp/B0C8MYZ6YM
 

Hon en Guan afvoerventilator
Hon en Guan afvoerventilator
Deze is 25 Watt en zou 600 m3 verstouwen. De duurdere is 38 Watt en die doet 525 m3. Dus ik vraag me af of die 600 m3 niet wat te optimistisch is voorgesteld. En bij deze staan op Amazon de buitenmaten en wat specificaties niet vermeld. Een zeven schoepen versie en leverbaar in wit en zwart.
De duurdere versie van € 45,99 met meer Watt’s en 525 M3 capaciteit is de Hon & Guan afvoerventilator. Ik verwacht dat deze wat sterker is qua vermogen.
Ook met diameter 150 mm en zwart. Qua model uiterlijk ongeveer gelijk en ook 7 schoepen versie: https://www.amazon.nl/Hon-Guan-Afvoerventilator-badkamerventilator-wandventilator/dp/B0BNL5HWBV

Buisfolie ventilator HG power.jpg
Dan is er de versie van 200 mm, merk HG power, zwarte afvoerventilator met een diameter van 200 mm. Deze kost € 41,22, ook bij Amazon trouwens.
Bij vrije uitloop heeft deze een vermogen van 980 m3 per uur. Bijna het dubbele van de 150 mm ! Kun je nagaan wat een grotere diameter voor verschil maakt.
https://www.amazon.nl/Power-Afvoerventilator-badkamerventilator-terugloopklep-wandventilator/dp/B0CM9DWTT9
Verloopstuk 200 -> 150 mm
Verloopstuk 200 -> 150 mm.
Bij deze heb je een verloop stuk nodig naar diameter 150 mm om een afvoerslang van die maat aan te sluiten. Maar er bestaat ook 200 mm afvoerslang trouwens. Waarover verder meer.
Zo’n verloop direct achter de ventilator kost uiteraard capaciteit, maar zo’n grotere ventilator zet wel meer druk. Dus van de originele 980 M3 blijft meer over dan de ca. 500 m3 bij de 150 mm versies.

De slangen :
Vanwege de verwachte temperatuur is afvoerslang van plastic niet bruikbaar. Dat wordt kort achter de ventilator te heet en zal gaan scheuren, want stoom van het koken geeft veel sneller warmte af dan de lauwwarme vochtige lucht uit een wasdroger.
Drogerslang
Drogerslang
Deze drogerslang dus niet !

En daarmee kom je uit op Alu – Flex slang, wat ook wordt gebruikt voor de afvoer van een afzuigkap. Ook boven een fornuis of kookplaat komt heet vocht vrij en daarom is dat type slang bestand tegen temperaturen van – 30 C tot + 150 C. Deze slang is er in zowel 150 als 200 mm verkrijgbaar en dat in allerlei lengtes. Bij Amazon in de 150 mm versie tot wel 10 meter aan toe en die kost dan ca € 30,-.

 

 

Alu-flex slangen
De uitvoering in 150 mm hier op de foto’s. Vanwege de handzame doorsnee waarschijnlijk voor de meesten van ons het beste geschikt. Want dit past bijvoorbeeld door een raampje, kattenluikje of bovenlicht. Desnoods met een beetje “creatief geweld “…… Maar als je de slang op hangt moet je wel rekening houden met condens wat zich langzaam op hoopt in plasjes en waardoor de slang kan gaan door zakken.
Dan is er ook hetzelfde alu - flex in 200 mm uitvoering. Dus ook in diverse lengtes te koop.
Die alu – flex slangen kun je vele malen hergebruiken. Om de groei van ongewenste organismen – zoals schimmels of bacterien – te voorkomen, altijd wel even de slang leeg maken en  verticaal ophangen om het te laten drogen. Of leeg maken en dan droog blazen met de ventilator.

Varianten : 
En zo komen we uiteindelijk uit op 3 varianten :

  1. Een 150 mm ventilator met daaraan een 153 mm slang. En dan zijn er 2 ventilatoren met 2 prijzen mogelijk.
  2. Een 200 mm ventilator met direct daaraan een verloop stuk naar slang 153 mm. Dit is de tussenoplossing die meer druk zet en waarschijnlijk daardoor ca. 750 m3 / uur verplaatst. Maar dat is een aanname / schatting.
  3. Een 200 mm ventilator met daaraan 204 mm slang. Qua luchtverplaatsing het grootste vermogen, maar gezien de diameter van de slang ( en ventilator ook ) wat onhandiger in de handling.

Testen :

Buisfolie op de Hon en Guan ventilator
Buisfolie op de Hon en Guan ventilator
In theorie allemaal leuk en aardig bedacht, maar werkt dit naar behoren ? Want het moet wel bewezen effectief zijn. Dat zijn we gaan testen met de onderhoudsarme zwarte Hon & Guan ventilator. Hiervoor eerder beschreven.
In de 1e test is eerst vastgesteld of die ventilator qua kuubs doet wat ie moet doen en dat dan graag ook nog een beetje geluidsarm. Daartoe deze verbonden aan de eerder genoemde transparante buisfolie van rond 19 cm die ik in de kas gebruikte en die plastic slurf 15 meter uitgerold. Op de foto is te zien dat de terugslagklepjes aan elkaar gefixeerd zijn met een paperclip, maar in feite zijn ze overbodig en kunnen die er voor ons doel als losse afvoer ook gewoon uit.
Aan het einde een knoop erin gelegd en dan opblazen maar. Here we go !!!

Nou, dat ging super ! De slurf van 15 meter was in 6 seconden vol. En toen die vol was ging de ventilator geen extra geluid maken omdat de schoepen dan tegen de luchtdruk in zouden kunnen gaan  “schoppen”.

Test met buisfolie op de afvoerventilator
Test met buisfolie op de afvoerventilator

Nadat er aan het eind 2 flinke uitstroomgaten in waren gemaakt hield ie de plastic buis ook gewoon nog goed op druk. En dat alles flink geluidsarm, ook met tegendruk. Zo weinig geluid dat dat tijdens het brouwen ( maischen / koken ) echt niet irritant kan worden.
En dat zag er met ingeknipte blaasgaten zo uit ….

Hon en Guan ventilator met alu flex
Hon en Guan ventilator met alu flex
In de 2e test ging de plastic slurf eraf, de hittebestendige alu-flex slang erop en begon het bouwen aan een proefopstelling. Hoe dichter de ventilator bij de pan of ketel, hoe beter de afzuiging  van stoom en dampen uiteraard is. Om dat te bereiken is de ventilator met de opgeschroefde stoelhoek- pootjes op een plaatje geschroefd, die weer op een opstapje geplaatst en vast gezet met een marktkraamklem.
Dit dient als voorbeeld en we laten het aan een ieders fantasie hoe je dat simpel in elkaar zet. Maar denk wel aan hitte, mogelijk brandgevaar of smelten !  En van een zwart geschroeide keukenstoel of krukje wordt “moeder de vrouw” ook niet blij …… Hou het veilig !
 

En dat werd dit - brandveilige - voorbeeld. De marktkraamklem zit buiten beeld achter de alu-flex slang. Zo bereik je effect met de afzuigventilator kort bij de rand van de pan/ketel.
Nog mooier is als je gebruik maakt van een kap of deksel, waardoor er nog meer dampen naar de ventilator worden geleid. In dit voorbeeld is een overmaatse deksel gebruikt. Zie de rechter foto.
Bovenaanzicht Hon en Guan ventilator met alu flex Hon en Guan ventilator met alu flex
Aan een ieder om daar creatief invulling aan te geven, afhankelijk van uw eigen situatie, plaats waar je brouwt, beschikbare spullen, type brouwketel enz.
Bedenk en bouw maar iets moois ………

En vervolgens was de volgende kwestie het visueel inzichtelijk maken van de luchtstroming. Want iets bedenken is één, maar bewijzen dat het werkt is twee !

En dus begin Augustus een paar testen gedaan. Eerst maar een dun laagje water aan de kook gebracht om te zien waar de stoom heen gaat. Zo’n proef moet je eigenlijk doen bij een lage omgevingstemperatuur en niet midden zomer, want dan is die waterdamp van het koken beter te zien.
Maar je kon wel voelen waar de warmte heen ging. Het viel me op dat bij koken met een open ketel de ventilator rechts ( zie foto ) ca. de helft weg zoog en links de dampen toch konden ontsnappen.
 
Maar dan met een kap erop, in dit geval dus een overmaatse deksel ! Eureka ……. Dat is het ! je dwingt de dampen één kant op onder die schuin liggende plaat. De ventilator zuigt door de twee nu kleinere openingen aan de zijkant aan en pakt alles op. Erboven voelde ik geen warmte opstijgen. Vlak bij de plaat ook niet, ik kon mijn handen er gewoon naast houden.
Om dat zeker te weten in de 2e test maar een smeulend fikkie gestookt in een oude schaal en die in de pan gezet om rook te maken, want dan kun je het wel zien. En inderdaad kwam daar de bevestiging van wat ik al had gevoeld bij de 1e kooktest. Een open pan zonder schuine afdekplaat kan de ventilator niet aan en ik verwacht een grotere diameter ventilator trouwens ook niet. Het stonk naar rook boven de pan, dus een deel was ontsnapt.
Maar als je de luchtstroom gaat sturen/ombuigen met een afdekplaat  die de rook naar de ventilator leidt gaat het prima. Het stonk bij de pan met ventilator + plaat niet naar rook, dat ruik je echt wel snel. Maar bij de buitendeur van de tuinbouwschuur stonk het des te meer !
En dan met rook ……..  Da’s dus duidelijk !
Missie geslaagd ……….

Ziedaar de - low budget - KISS oplossing. Redelijk eenvoudig en effectief !

Hon en Guan ventilator met alu flex
Hon en Guan ventilator met alu flex


Aan u de keus ! ! ! Zo hou je de brouwruimte droog en fris. En “moeder de vrouw” te vriend. Ook niet onbelangrijk! Die bank ligt niet zo lekker!Smiley

Tenslotte nog wat laatste opmerkingen :

  1. Het is raadzaam om een alu flex slang zo veel mogelijk strak uit te trekken en niet meer lengte te gebruiken dan een halve meter tot een meter buiten. Als je de ribbels van de slang minder glad trekt ontstaat daar stromingsweerstand door en verklein je de diameter ook. Dat gaat ten koste van de hoeveelheid verplaatste lucht/dampen.
  2. We hebben nog na gedacht over het toepassen van een dimmer om de ventilator variabel in toeren te kunnen maken. Maar dat bleek na de testen niet meer relevant. Je zou dat doen om het geluid te reduceren, maar dat blijkt geen probleem te zijn. En dan verdient optimale afzuiging prioriteit.
  3. Er is ook nog een opstelling gemaakt met de ventilator gemonteerd op 2 “rails” en die recht verticaal boven de pan. Dat lijkt aantrekkelijk effectief, maar hiermee is niet kokend getest. Want het risico op oververhitting van de ventilator tijdens het koken door pure “onverdunde” stoom en hete  spatten is aanwezig.
Een “stoom gekookte” ventilator is waarschijnlijk geen lang leven beschoren. En dan is er ook het risico van kortsluiting in het motorhuis van de ventilator door al dat vocht. Maar wie het wil proberen gaat zijn gang maar. Denk alleen wel om je veiligheid !
 
En wellicht speelt hier ook een hygiene kwestie. Hoe hou je dit schoon en zorg je ervoor dat er geen stof deeltjes, vervuiling e.d. van vorige brouwsessies uit de ventilator in je ketel vallen.
Kortom : Wel over na gedacht en op de foto, maar om diverse redenen niet een uur kokend getest.

Addendum per Oktober 2024 :

Inmiddels heeft commissielid Guus van der Veek een proef gedaan met een variant waarbij een tussenventilator van doorsnee 150 mm wordt toegepast met aan 2 zijden een alu flex slang eraan. Voordeel daarvan is dat je een aanzuigslang recht boven de pan / ketel kan hangen en de ventilator verderop zit en daardoor niet oververhit raakt. Resultaat van die proef tijdens het brouwen was een enorme hoeveelheid vocht die naar buiten werd afgevoerd.  De ventilator hing met het snoer naar beneden en zelfs daar liep de condens eruit. Daaruit blijkt de noodzaak om zo’n ventilator op te hangen met het snoer omhoog bevestigd om lekkage te voorkomen.
 
Disclaimer :
De adviezen van de commissie zijn vrijblijvend van aard en wij  aanvaarden geen enkele  aansprakelijkheid voor de inhoud van dit artikel en de toepassing van e.e.a. in de praktijk.

Terug naar overzicht

Recept: Hefe Weizen

tww december 2024
Door: Theo van Eijden
van: Theo van Eijden
klasse: A
stijl: Weizen

Beschrijving

Maischstappen:
Eerste deel-maisch 60% moutstorting, mout/water = 1:3. Bij 62 °C inmaischen, rust 45 minuten, Naar 70 °C verwarmen, rust 12 minuten.
Tweede deel-maisch, 40% moutstorting, mout/water = 1:5,5 Bij 12 °C inmaischen.
Naar 70 °C verwarmen, rust 15 minuten.
Naar 78 °C verwarmen, rust 5 minuten.
Toevoegen aan eerste maisch, mout/water = 1:4. Temperatuur mengsel 45 °C, rust 40 minuten.

Recept gegevens

batchgrootte: 10 l.
kooktijd: 60 min.
alcoholpercentage: 5.5 %
begin-SG: 1053
eind-SG: 1012
EBC (kleur): 25.0
EBU (bitterheid): 12.0
Brouwhuisefficiëntie: 78 %

Ingrediënten

ingrediënt hoeveelheid kooktijd waarde bijzonderheden
Tarwemout (4 EBC)  1400 gr   4 EBC  
Pilsmout (3 EBC)  700 gr   3 EBC Leverancier: Dingemans
Hallertau 10 60 min. 7.6 α Bloemen  
Hallertau 8 1 min. 7.6 α Bloemen  
Lallemand Munich Classic 1     Leverancier: Lallemand
Maischwater 8.5     Leverancier: Kraan
Spoelwater 3.7     Leverancier: Kraan
Bottelsuiker 7gr/liter      

Maischschema

62 °C 70 °C 12 °C 45 °C 70 °C 78 °C
45 min. 12 min. 1 min. 40 min. 15 min. 5 min.
Terug naar overzicht

Verslag van de 't Wort Wat Excursie 2024

tww december 2024
Door: Yoeri Sanstra

De excursie

Enige weken voor de al aangekondigde excursie stond hij ineens online voor maar liefst €200 mocht je mee op excursie naar mouterij de Swaen en brouwerij de Roos. Dit was aanzienlijk duurder dan de vorige jaren, dus ik heb gevraagd of dit wel klopte? Het antwoord kwam snel, nee dat was een test prijs, even geduld nog. Wellicht een idee voor volgend jaar, maak er dan initieel €999 van, …

Mouterij De Swaen

Excursie 2024: Mouterij De Swaen
Vrijdag ochtend 11 oktober was het dan zover, zoals gewoonlijk om 09:00 scherp vertrok de bus van Doelen uit Hoofddorp, met dezelfde chauffeur als de vorige keer. Na een mooie rit (links de zon, rechtdoor de regen en rechts de regenboog) en dezelfde bureaucratische kronkel van een tachograafschijfwissel over de grens met België, kwamen we netjes op tijd bij Mouterij De Swaen aan in het Zeeuwse Kloosterlande. Aldaar stond de koffie en de lunch klaar, waarna de in tweeën gesplitste groep de site ging verkennen. Groep A kreeg de video over de historie van De Swaen (vroeger gewoon Zwaan, maar dat bekt niet lekker in de UK/US) en Groep B ging de mouterij rondleiding doen.

 

De video

Excursie 2024: Historie De Swaen
De mouterij is gestart in 1906, waarom in Kloosterzande? Omdat: a. Elk dorp zijn eigen mouterij/brouwerij had en b. Omdat gerst een van de weinige gewassen is die tolerant is voor zilte grond1 en het zelfs kan ontzilten volgens de mouters van De Swaen. Naast de mouterij die vanaf het begin op die locatie heeft gestaan was er een brouwerij in het dorp die na de 2e wereldoorlog door gebrek aan koperen ketels en de toegenomen industrialisering van de bierbrouwerij moest stoppen. Door een grotere behoefte aan mouten zijn in de jaren '50 de faciliteiten geüpgraded. Een groot gedeelte van de deze gebouwen is op dit moment nog in gebruik, bijv. de kiembakken, waar dan wel de apparatuur eens in de zoveel jaar vernieuwd wordt, maar het betonnen skelet nog dezelfde dimensies heeft als toen.
Excursie 2024: Historie De Swaen
In 2022 is een nieuwe eest geïnstalleerd achter het bestaande complex en zijn er wat procesverbeteringen doorgevoerd, zoals het “continue nat kiemen” het gekiemde daarna eesten in de nieuwe machine. i.p.v. het telkens drogen, verwarmen en weer bevochtigen van de kiembakken. Tijdens de historische inleiding werden enkele interessante weetjes gedeeld, bijvoorbeeld dat bruinbrood, bruin is door het toevoegen van mout, niet omdat er bruin graan of volkorenmeel o.i.d. gebruikt wordt. (Dit komt aan het eind nog een keer terug).
Excursie 2024: Gravin
Ook leerden wij dat de buurvrouw een gravin2 is, wiens zoon bevriend was met onze huidige koning, die toen onder de naam Prins Pils nog wel eens op de zolder van het “mouternest” bleef logeren om dan met zijn vriend in de Zeeuwse domein Hulsterambacht3 te jagen op het e.e.a. (Zeeuws wild, een Zeeuws meisje, of een Zeeuwse pint wie het weet mag het zeggen).
Verder leerden we dat 6-rijige gerst altijd wintergerst is, en dat de speciaal mouten van De Swaen 99% van zomergerst gemaakt worden. Waarbij er 120 ton graan in een kiembak gaat en de gekiemde gerst nat gemout, of droog gemout4 kan worden, waarbij de Gold Swaen Cara mouten altijd nat gebrand worden in proces van ±3 uur met een maximum van ±450 EBC5 terwijl de geroosterde mout droog “verkoold” wordt in ±2 uur bij 235°C tot een maximum van ±1400 EBC6, en dat alles in de grootste moutroosterinstallatie die er bestaat met een capaciteit van 4 ton.

 

De Rondleiding

Excursie 2024: Rondleiding
Excursie 2024: Rondleiding
De rondleiding van groep A begon met een juist volgeladen bag in container op een trailer. Hiermee kan zo’n 20 ton mout overzee naar bijvoorbeeld Azië verstuurd worden. Het gemorste mout zo’n 10-20 kg moest nog worden opgeruimd. Gelukkig hebben ze geen last van duiven, maar de ratten en muizen lusten ook graag mout, dus 1 keer in de week komt de ongediertebestrijding de vallen controleren en in de tussentijd proberen de medewerkers de gevallen korrels netjes op te vegen. Na op het oude logo gewezen te zijn gingen we eerst naar het labo.
Excusie 2024: Rondleiding: lab
Hier wordt van alle mout een standaard wort gemaakt, welke dan geanalyseerd wordt op alle relevante waarden die voor mout belangrijk zijn (EBC, proteïne, watergehalte, …). Na het Labo gingen we via de bascule en voorpoetser (zeven, schoonblazen, wassen), waar het moutproces met krijt op de muur getekend was (zie hieronder) via de weekbakken naar de kiembakken/kiemstraat. Het gekiemde graan groeit werkelijk overal, in en op machines en tussen randjes en daarnaast ruikt het kiemende graan zeer sterk naar iets wat naar onze mening het meeste op een varkensstal leek. Zoeken op chemische processen in het kiem proces van gerst naar groenmout op Google geeft wat wetenschappelijke referenties7,
Excursie 2024: een handje mout
maar ChatGPT was iets behulpzamer en gaf aan dat bij het kiemen van gerst de volgende processen plaatsvinden: enzym-activatie, zetmeel-destructie, proteïne-degradatie in peptidenen, aminozuren, aerobic respiration, hydratatie en groei, waarbij dan de volgende gassen vrijkomen: CO2, H2O en VOCs. Dat laatste staat voor aromatische verbindingen zoals aldehyden en ketonen, alcoholen en zwavelverbindingen.Daarna hebben we de rooster vanuit de control room nog even mogen bekijken. De eest moesten we overslaan omdat het daar te heet wordt tijdens het productieproces, en we met te veel mensen waren, om daar veilig rond te lopen. De rondleiding werd afgesloten in het moutersnest met een Scheldeschuum blond en een Struukenduuker tripel van brouwerij van Steenberge, bekend van o.a. de Guldendraak, Piraat, Fourchette, en nog een paar andere merken. Waarna wij stipt op tijd weer vertrokken met de bus.

Excursie 2024: Moutproces

Excursie 2024: De mouterij Excursie 2024: De mouterij Excursie 2024: De mouterij

Het Bierparadijs

Excursie 2024: Het Bierparadijs
Na mouterij de Swaen hebben we ons wel 30 minuten lang mogen laven aan meer dan 1100 bieren (alfabetisch gesorteerd) bij het Bierparadijs in de Transportzone Meer, Hazeldonk, België, midden tussen Breda en Antwerpen. Tja, wat moet je daar nog meer over zeggen? Ze voorzien al 28 jaar in een behoefte, …

Brouwerijmuseum de Roos

Na wederom een korte busrit werden we vakkundig gedropt in het centrum van Bick (Hilvarenbeek), bij brouwerijmuseum de Roos. Hier werden we hartelijk ontvangen en kregen we in de kelder drie korte filmpjes te zien over het museum en de brouwerij (1877/ 2017), waarna de groep wederom in 2en gesplitst naar de brouwerij en/of naar het museum ging. De oude waterketels die vroeger vanuit buiten gestookt werden hebben een ingenieus systeem met luchtkanalen en schuiven, om zodoende als warmtewisselaar uit 1800 het water niet alleen onder de pan, maar ook langs te pan te kunnen verwarmen.

Excursie 2024: Warmtewisselaar uit 1800 A Excursie 2024: Warmtewisselaar uit 1800 B Excursie 2024: Warmtewisselaar uit 1800 C

Excursie 2024: Brouwerijmuseum De Roos
In de brouwketel van 500 liter wordt op donderdag en vrijdag door de betaalde brouwer 2 keer een batch gebrouwen. De 1ste gaat met SafaleTM BE-2568 de vergistingstank in en de 2e batch wordt daar de volgende dag opgelegd. Na 1 week wordt het geheel doorgepompt naar één van de vier 100L lager tanks, waarna het gebotteld wordt met SafeAleTM F-29, waarna het 3 weken op fles narijpt. Omdat de brouwerij ook wel verhuurd wordt, wordt af en toe een batch Bickse Tripel bij brouwerij Anders in Halen gemaakt. De brouwmeester is verantwoordelijk voor het bier totdat er een kroonkurk opzit (zaterdag) waarna de 134 vrijwilligers van de Roos voor de labels en verder zorgen. Na de brouwerij kreeg groep A een rondleiding door het museum met een korte uitleg over het infusie proces in de gietijzeren brouwketel en het gebruik van een warmtewisselaar waarna we langs het koelschip naar de tapruimte werden gedirigeerd. Hier stonden 4 bieren klaar waar we een smaakprofiel van moesten invullen om daarna te besluiten welk bier geproefd hadden.

Dat waren:

  1. Bickse Blond
  2. Bickse rooie Fik
  3. Bickse IPA
  4. Bickse Tripel
  5. Bickse quadrupel.

De smaakprofielen waren zoet, bitter, fruitig, nasmaak en, … Diacetyl infectie. De groep was zo groot, dat we niet met zijn allen aan de tafels pasten en er dus een groepje onder leiding van de buschauffeur dichter bij de tap had plaatsgenomen. Met het uitschenken van de 4 proefbieren was het handig om die 6 man dicht bij de tap eerst bier te geven en wij moesten bij het 4e bier concluderen dat de tapleiding niet schoon was, waardoor er minimaal 6 glazen met een diacetyl infectie uitgeserveerd waren. Nadat wij de barman de Bickse tripel met infectie hadden laten ruiken versus een verse Bickse tripel werd spontaan besloten om een 5e bier uit fles te tappen. Vandaar dat de 4 proefbieren er dus 5 zijn geworden. Via de brouwerijwinkel waar nog het e.e.a. gekocht werd, hebben we vervolgens onze excursie vervolgd.

Excursie 2024: Museumbrouwerij De Roos Excursie 2024: Museumbrouwerij De Roos IMG_6447 IMG_6448

Eetcafé de Mert

Aan de andere kant van de straat lag eetcafé de Mert waar we 2 tapbieren kregen en eten. De twee speciaalbieren op de tap waren Krab IPA en Hertog Jan bockbier. Verder waren er nog Hertog Jan Pilsener, Hoegaarden Wit, Franziskaner Hefe

Excursie 2024: De terugweg
Weisse, Leffe Blond, Tripel Karmeliet, La Trappe Dubbel, en Liefmans op Fust. En bleek dat ze o.a. Three Demons van Happy Demons in blik hadden staan. We kregen meerdere borden met brood met smeersels vooraf en konden vervolgens kiezen uit Fish & Chips of Saté van kippendijen. En tot slot was er voor de liefhebber nog een extra biertje van het bestuur, welke overigens wel in vijf minuten achterover-geslagen moest worden, want die rijtijdenwet is onverbiddelijk. Gelukkig was de chauffeur al eerder zijn, op 15 minuten lopen afstand geparkeerde bus gaan halen, en konden we dus bijna voor de deur instappen, om tijdig aan de terugreis te beginnen.

Wat doen we met nu met 1kg Gold Swaen Red?

Het moutboekje van de Swaen geeft als gebruik aan: Red Lager, Red Ale, Altbier, Red IPA, Amber Ale, Bockbier, export beers en specialty beers. Nu ben ik recentelijk met AI aan het spelen, dus besloot ik Chat GPT eens te vragen: “Wat kan ik doen met één kg Gold Swaen Red met een EBC van 40-60, geef daarbij een commercieel voorbeeld en een recept.”
Daar kwamen de volgende suggesties uit:

  1. Amber Ale, Dit is een Amerikaanse bierstijl met een mooie balans tussen moutzoetheid en hopbitterheid. De Gold Swaen Red zal de rijke moutbasis bieden. Commercieel voorbeeld: BrewDog 5AM Saint
  2. Red Ale, Vooral populair in Ierland, Red Ales staan bekend om hun karamelachtige zoetheid en licht geroosterde moutkarakter. Je kunt met Gold Swaen Red een klassieke Red Ale maken. Commercieel voorbeeld: Smithwick’s Irish Red Ale
  3. Bock, Bockbieren zijn sterk en moutig, met een kenmerkende karamel- en broodachtige smaak. Gold Swaen Red kan een complex moutprofiel bieden voor deze stijl. Commercieel voorbeeld: Einbecker Ur-Bock Dunkel, Ayinger Celebrator Doppelbock.
  4. Dunkel Weizen, Dit is een donker tarwebier uit Duitsland, met banaan- en kruidnageltonen, maar ook karamel en moutige diepgang. Gold Swaen Red kan helpen om die rijke kleur en smaak toe te voegen. Commercieel voorbeeld: Weihenstephaner Hefeweissbier Dunkel
  5. Scottish Ale (60/- or 80/-), Deze stijl heeft een sterke focus op mout, met weinig hopbitterheid. Gold Swaen Red geeft het bier een mooie kleur en extra complexiteit. Commercieel voorbeeld: Belhaven Scottish Ale

    Omdat er toch veel bovengistend “eiland” bier tussen zat de vraag nog een keer aangescherpt: “Zijn er ook ondergistende Europese bierstijlen die zich goed lenen voor het gebruik van deze mout”
    Daar kwam dit rijtje uit:

  6. Vienna Lager, Vienna Lagers zijn relatief lichte, mout gedreven lagers met een mooie balans tussen een licht geroosterde moutigheid en een zachte hopbitterheid. Gold Swaen Red kan helpen om de typische rood-amberkleur te bereiken, evenals een extra laag moutzoetheid en karamelachtige tonen. Commercieel voorbeeld: Samuel Adams Boston Lager (geïnspireerd door Vienna Lager) of Göss Original.
  7. Märzen/Oktoberfest, Märzen-bieren zijn traditioneel wat zwaarder en moutiger dan standaard lagers, met een amber tot koperkleur en een rijk karamelachtig karakter. Gold Swaen Red past perfect bij deze stijl om diepgang en kleur toe te voegen. Commercieel voorbeeld: Paulaner Oktoberfest Märzen, Hacker-Pschorr Oktoberfest Märzen.
  8. Dunkel Lager, Dunkel lagers zijn donker en moutig, met tonen van karamel, brood en soms een vleugje chocolade. De Gold Swaen Red kan bijdragen aan een diepe rode tint en een complex, maar gebalanceerd moutkarakter. Commercieel voorbeeld: Ayinger Altbairisch Dunkel, Hofbräu Dunkel.
  9. Polotmavý (Tsjechische Amber Lager), Dit is een amberkleurige Tsjechische lagerstijl, vergelijkbaar met Vienna Lager, maar met een iets droger en kruidiger hopprofiel door de Saaz-hop. Gold Swaen Red past goed in deze stijl om de kleur en moutcomplexiteit te verhogen. Commercieel voorbeeld: Bernard Jantarový Ležák, Kozel Polotmavý.
    ChatGPT kwam met een recept voor de Irish red ale en de Vienna Lager, maar ik heb ervoor gekozen om nog een recept voor de Polotmavý te vragen. Hieronder een 20L recept in gegenereerd door AI en verder in Beersmith uitgewerkt met alleen mouterij de Swaen mouten voor zowel de Irish Red als de Polotmavý.

20 liter Irish Red

Recept gegevens

batchgrootte: 20 l.
kooktijd: 60 min.

Ingrediënten

ingrediënt hoeveelheid kooktijd waarde bijzonderheden
Swaen Ale 3000 gr   7.5 EBC Leverancier: The Swaen
GreenSwaen Gold Red 1000 gr   50 EBC Leverancier: The Swaen
PlatinumSwaen Chit 200 gr   5.9 EBC Leverancier: The Swaen
BlackSwaen Chocolate B 50 gr   900.3 EBC Leverancier: The Swaen
East Kent Goldings 25 gr 60 min min. 4.84 α Bloemen  
Fuggles 15 gr 15 min min. 4.9 α Bloemen  
Wyeast 1084 Irish Ale 1      

Maischschema

73 °C 67 °C 75 °C
0 min. 60 min. 10 min.

 

Bijzonderheden

Maischschema
Saccharificatie: Voeg 11,6 L water toe van 72,9°C om een temperatuur van 66,7°C te bereiken en hou deze aan gedurende 60 minuten.
Flame out: Verhit tot 75,6°C en houd aan gedurende 10 minuten.

Spoelen:
Spoel met 18,0 L water van 75,6°C.

Vergistingsschema:
Primair: 14 dagen bij 19,0°C
Secundair: 14 dagen bij 3,0°C
Bottelen:
Voeg 7 g/l tafelsuiker toe.
Laat 28 dagen rijpen bij 19,0°C.

20 liter Polotmavy

Recept gegevens

batchgrootte: 20 l.
kooktijd: 60 min.

Ingrediënten

ingrediënt hoeveelheid kooktijd waarde bijzonderheden
Swaen Pilsner - Pilsmout 3000 gr   3 EBC Leverancier: The Swaen
GreenSwaen Gold Red 1000 gr   50 EBC Leverancier: The Swaen
GreenSwaen Gold Munich Light 500 gr   95 EBC Leverancier: The Swaen
PlatinumSwaen Chit 200 gr   5.9 EBC Leverancier: The Swaen
BlackSwaen Chocolate B 50 gr   900.3 EBC Leverancier: The Swaen
Saaz 50 gr 60 min. 4.1 α Bloemen  
Saaz 15 10 min. 4.1 α Bloemen  
Wyeast 2278 Czech Pils 1      

Maischschema

70 °C 64 °C 75 °C
0 min. 75 min. 10 min.

Bijzonderheden

 
Saccharificatie: Voeg 12,9 L water toe van 70°C om een temperatuur van 64°C te bereiken en hou deze aan gedurende 75 minuten.
Flame out: Verhit tot 75°C en houd aan gedurende 10 minuten.
Spoelen:
Spoel met 17,2 L water van 75°C.
Vergistingsschema:
Primair: 14 dagen op 10,0°C
Secundair: 3 dagen op 15,0°C
Daarna 28 dagen lageren op 3,0°C
Bottelen:
Voeg 6 g/l tafelsuiker toe.
Laat 28 dagen rijpen op 10-15°C.

 
Opmerkingen:
  1. Chat GPT stelde 200gr CaraPils van Weyerman (4EBC) of Dingemans (21EBC) voor, om een betere schuimstabiliteit te verkrijgen. De Swaen heeft Platinum Swaen© Chit, een very under-modified malt gemaakt om de schuimstabiliteit te verbeteren. Deze is echter (nog) niet te koop bij Brouwmaatje, Braumarkt of Unibrew.
  2. Had ik dit niet op bijv. het https://hobbybrouwen.nl/forum  kunnen vinden? Jawel, zoek maar eens op “ONK 09 A2 Irish Red Ale - Johan Riethoff” of “Irish Red Ale” in de recepten van ‘t Wort Wat, of kijk op https://homebrewacademy.com/czech-amber-lager-recipe/
  3. Ik heb geen brouwzouten berekend dat laat ik aan jullie over als je brouwwater uit Ierland of Tsjechië wilt gebruiken.
Tot slot, naar aanleiding van de opmerking dat er geen bruinbrood bestaat, zonder de toevoeging van mout voor de bruine kleur nog even dit gevraagd aan Chat GPT: “Kan je ook bijvoorbeeld een brood recept of ander keuken recept verzinnen waar deze mout in gebruikt kan worden (wel gemalen)”
En daar kwam dit antwoord op: Ja, het is zeker mogelijk om gemalen mout zoals Gold Swaen Red in een keukenrecept te gebruiken! Mout kan een diepe, rijke smaak aan gerechten geven, vooral in brood, gebak of zelfs marinades en stoofpotten. De karamelachtige en geroosterde tonen van Gold Swaen Red passen heel goed bij hartige en zoete gerechten. Hieronder vind je een recept voor een smakelijk Ambachtelijk Moutbrood met gemalen Gold Swaen Red.

Recept voor Ambachtelijk Moutbrood

Ingrediënten:
500 g bloem, 50 g gemalen Gold Swaen Red mout, 10 g zout, 10 g suiker, 7 g droge gist (of 20 g verse gist), 300 ml lauw water, 25 ml olijfolie, 1 eetlepel honing
Instructies:
Meng de droge ingrediënten:
Meng in een grote kom de bloem, gemalen Gold Swaen Red mout, zout, en suiker
Activeer de gist:
Meng de gist met het lauwe water en laat het ongeveer 5 minuten staan totdat het begint te schuimen (dit activeert de gist). Voeg de honing toe aan dit mengsel.
Deeg maken:
Maak een kuiltje in het midden van de droge ingrediënten en giet het gistmengsel erin. Voeg de olijfolie toe. Meng met een houten lepel of met je handen totdat je een samenhangend deeg krijgt.
Kneed het deeg:
Kneed het deeg ongeveer 10 minuten op een licht met bloem bestoven werkblad totdat het elastisch en soepel aanvoelt. Als het deeg te droog is, voeg dan wat extra water toe; als het te plakkerig is, voeg dan een beetje bloem toe.
Eerste rijs:
Doe het deeg in een licht ingevette kom en dek het af met een vochtige theedoek. Laat het ongeveer 1 tot 1,5 uur rijzen op een warme plaats totdat het in volume is verdubbeld.
Vormen:
Nadat het deeg is gerezen, sla je het lucht eruit en vorm je een brood (ovaal, rond of in een broodvorm naar keuze). Leg het op een met bakpapier beklede bakplaat of in een ingevette broodvorm.
Tweede rijs:
Laat het brood nog eens 30-45 minuten rijzen totdat het weer in volume is toegenomen.
Bakken:
Verwarm de oven voor op 220°C (200°C als je een heteluchtoven gebruikt). Bak het brood gedurende 25-30 minuten totdat het goudbruin is en hol klinkt als je op de onderkant klopt.
Afkoelen:
Laat het brood volledig afkoelen op een rooster voordat je het aansnijdt.
Resultaat:
Dit ambachtelijke brood krijgt een mooie diepe amberkleur van de gemalen Gold Swaen Red mout, en de mout voegt een subtiele karamelachtige zoetheid toe met lichte
geroosterde tonen. Het brood is stevig, smaakvol, en perfect voor bij soepen, stoofschotels, of gewoon met een goede plak boter en kaas!

Extra ideeën voor koken met mout:

Moutpannenkoeken: Voeg een paar eetlepels gemalen mout toe aan je pannenkoekenbeslag voor een diepe, geroosterde smaak.
Moutcake: Gebruik gemalen mout in cakes of muffins om een extra laag van zoetheid en complexiteit aan je gebak toe te voegen.
Moutmarinade: Maak een marinade voor vlees met mout, sojasaus, knoflook, en honing voor een rijke, diepe smaak.

Met deze veelzijdigheid kun je gemalen mout ook in andere gerechten gebruiken om smaak en kleur toe te voegen!

Veel plezier met het bedenken wat jullie met de mout gaan doen


1 Zie o.a. https://edepot.wur.nl/27637
2 Zou dat wellicht Barones Christina Wijnanda Mara barones Collot d'Escury (1946) zijn https://nl.wikipedia.org/wiki/Collot_d%27Escury
3 https://www.zeeuwsarchief.nl/zoekgids/domeinen/
4 Het hele proces staat ook beschreven op: www.hobbybrouwen.nl/artikel/mout.html
5 GoldSwaen©Aroma
6 BlackSwaen©ExtraBlack
7 Chemical Aspects of Germination, Wiley online Library, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1002/j.2050-0416.1923.tb06594.x
8 SafAle™ BE-256 provides fruity flavors over different fermentation conditions, specially at higher densities and high fermentation temperatures. This yeast is ideal to brew strong and flavor rich Belgian ales.
9 SafAle™ F-2 brewing yeast has been selected specifically for secondary fermentation in bottle and in cask. This yeast assimilates very little amount of maltotriose but assimilates basic sugars (glucose, fructose, saccharose, maltose). It is characterized by a neutral aroma profile respecting the base beer character and settles very homogeneously at the end of fermentation.
Terug naar overzicht

2e Clubbier AKA Zonnebock (5)

tww december 2024
Door: Pieter Hermans

Heel jammer dat de eerste versie van het tweede clubbier niet goed gelukt was. Er zaten spuiters tussen waardoor de brouwer de hele partij heeft afgekeurd. Desondanks zij er hier en daar een paar flessen tussendoor geglipt waarvan de eigenaren als vrij snel rapporteerden dat het best wel een lekker biertje was. Maar helaas, afgekeurd is afgekeurd. De huisstoker terplekke (www.badbatch.nl) zal er wel weer blij mee zijn geweest. Ruim 500 liter recyclen tot iets zwaarders; zo wordt Zonnebock wellicht Moonshine.

Maar gelukkig besloot ons bestuur de Zonnebock toch nog een tweede kans te geven. Na een paar misverstandjes uit de weg geruimd te hebben is de commissie weer nieuw leven ingeblazen en zijn we weer van start gegaan. Intussen heeft het bestuur de voorkeur gegeven aan het brouwen bij brewEd, bij iedereen bekend als ons gewaardeerde medelid Edwin de Redelijkheid. Als zzp-er brouwt hij bij De Noord-Hollandse Brouwerij in Uitgeest de nodige hectoliters. Voor ons zal het ‘slechts’ ruim een half hectolitertje worden.

In de tussentijd is het recept van Marc Kelderman bij Edwin gedeponeerd en doorgerekend. Er is wel nog een kleine discussie ontstaan over de te gebruiken gist. Gaat het de M20 worden of Lallemand? Mark heeft toegezegd om nog even tussendoor een batch van 10 liter te brouwen die dan nog ruim op tijd geproefd kan worden. Dit is allemaal heel voorspoedig verlopen en de resultaten konden door enkele van jullie al op de clubavond van 29 november beoordeeld worden. Kortom een vrij jong bier maar goed ontvangen.

Ja, en dan nu het vervolg. Onze rekenmeester René Nieuwenburg heeft in de tussentijd alles alweer doorgerekend om tot acceptabele verkoopprijzen te komen. Deze worden zodra dat mogelijk is aan jullie bekend gemaakt. Om de verkoop wat sneller op gang te krijgen zullen we het bier al in de voorverkoop aanbieden en zullen de prijzen dan iets lager zijn. Zodra deze van start gaat zullen we jullie hierover berichten. Zoals gebruikelijk zal dat dan ook weer via de website gaan plaatsvinden.

Inmiddels zijn diverse zaken alweer concreter geworden. De brouwdatum is vastgesteld op 19 februari 2025 en de botteldatum op 1 april (geen grap). Aangezien de brouwerij ook een proeflokaal heeft zullen we ook de officiële lancering en proeverij daar laten plaatsvinden. Ook deze datum komt in een later stadium naar jullie toe. We gaan ongeveer 1/3 van de batch afvullen in grote 75 cl flessen en 2/3 in kleine 33 cl flessen. De grote flessen worden niet voorzien van een kroonkurk maar met een kurk en een zgn. muselet afgesloten, de welbekende muilkorf die je altijd voorzichtig moet losmaken zodat de inhoud kan ‘zuchten’ i.p.v. eruit knallen. Tevens worden er twee 20 liter kegs afgevuld. Voor zowel het brouwen als het bottelen zijn er een paar extra handen nodig, maar ook niet teveel omdat anders men elkaar in de weg gaat lopen. De indeling hiervan komt straks pas aan de orde.

Ik hoop jullie zo weer voldoende op de hoogte te hebben gebracht.
Wordt vervolgd.

Terug naar overzicht